Η ρωσική Gazprom απειλεί να διακόψει την προμήθεια φυσικού αερίου στη Μολδαβία εάν η χώρα δεν τηρήσει τους όρους που θέτει ο ενεργειακός κολοσσός, σε μία κρίσιμη συγκυρία για ολόκληρη την Ευρώπη.
Η Μολδαβία βυθίζεται σε μια τεράστια κρίση φυσικού αερίου, αλλά ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας, Νίκου Ποπέσκου, προσπαθεί να παραμείνει θετικός. «Τη Δευτέρα η χώρα μας έγραψε ιστορία» λέει. «Για πρώτη φορά η Μολδαβία αγόρασε φυσικό αέριο από μια πηγή που δεν ήταν η ρωσική Gazprom».
Η αποστολή αερίου από την εταιρεία PGNiG της Πολωνίας ήταν ένα εκατομμύριο κυβικά μέτρα. Η Μολδαβία ωστόσο θα χρειαστεί πολύ μεγαλύτερες ποσότητες εάν η Gazprom κάνει αυτό που έχει απειλήσει να κάνει: να κλείσει τις στρόφιγγες φυσικού αερίου.
Μέχρι στιγμής το 100% του φυσικού αερίου της Μολδαβίας προέρχεται από τη Ρωσία. Όμως η σύμβαση για την προμήθεια του έληξε στα τέλη Σεπτεμβρίου. Η Gazprom αύξησε το κόστος και η Μολδαβία διστάζει να το πληρώσει.
Ελλείψει νέας συμφωνίας, ο ρωσικός ενεργειακός γίγαντας μείωσε τις προμήθειες, με αποτέλεσμα η Μολδαβία να κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης για 30 ημέρες. Η Gazprom κατηγόρησε τη Μολδαβία ότι «προκάλεσε κρίση» και ζήτησε την αποπληρωμή ενός χρέους 709 εκατομμυρίων δολαρίων, το οποίο η Μολδαβία αμφισβητεί.
Οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται. Μολδαβοί αξιωματούχοι λένε ότι θα ήθελαν να υπογράψουν νέο συμβόλαιο με την Gazprom, αλλά μόνο εάν οι όροι είναι ευνοϊκοί.
Εάν δεν υπάρξει συμφωνία με τη Ρωσία, θα μπορούσε η Μολδαβία, μια από τις φτωχότερες χώρες της Ευρώπης, να αγοράσει αρκετό φυσικό αέριο αλλού;
«Είναι η χειρότερη στιγμή για να βιώνει κρίση φυσικού αερίου μία χώρα» παραδέχεται ο Ποπέσκου. «Οι τιμές είναι υψηλότερες από ποτέ. Βλέπουμε αυτή τη στενότητα της αγοράς σε παγκόσμια κλίμακα. Αλλά είχαμε υποστήριξη. Τα τελευταία χρόνια η Ρουμανία κατασκεύασε έναν νέο αγωγό φυσικού αερίου στη Μολδαβία που μας δίνει μια δικλείδα ασφαλείας. Δεχτήκαμε επίσης μερικές συμβουλές από την Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικά με τον τρόπο διαφοροποίησης της παροχής αερίου μιας χώρας μέσα σε λίγες ημέρες».
Στην τροχιά της Μόσχας παλαιότερα, η Μολδαβία γέρνει πλέον από τη Ρωσία προς τη Δύση. Η ηγεσία της χώρας είναι πλέον φιλοευρωπαϊκή και υποστηρίζει στενότερους δεσμούς με την Ε.Ε. Στο Κισινάου πολλοί υποψιάζονται ότι η κρίση του φυσικού αερίου είναι ο τρόπος του Κρεμλίνου να εκφράσει την αποδοκιμασία του.
«Το Κρεμλίνο θέλει να τιμωρήσει τον λαό της Μολδαβίας»
«Φέτος είχαμε βουλευτικές εκλογές και το φιλορωσικό κόμμα έχασε», λέει ο Σέργιου Τοφιλάτ, πρώην σύμβουλος ενέργειας του προέδρου της Μολδαβίας. «Έχουμε ένα φιλοδυτικό κόμμα στην εξουσία εδώ. Έτσι, η Ρωσία άλλαξε την προσέγγισή της για την προμήθεια φυσικού αερίου. Το Κρεμλίνο θέλει να τιμωρήσει τον λαό της Μολδαβίας επειδή ψήφισε κατά ενός φιλορωσικού κόμματος. Είναι καθαρή πολιτική»
«Ο Βλαντιμίρ Πούτιν προσπαθεί να κρατήσει τις πρώην σοβιετικές χώρες στην περιοχή επιρροής του Κρεμλίνου. Δεν θέλουμε να γονατίσουμε μπροστά στη Μόσχα. Πρέπει να πούμε όχι στον ρωσικό εκβιασμό και τώρα έχουμε την ευκαιρία να απαλλαγούμε από τη ρωσική επιρροή στη Μολδαβία»
Το Κρεμλίνο αρνείται ότι χρησιμοποιεί την ενέργεια ως όπλο. Ο Πρόεδρος Πούτιν απέρριψε πρόσφατα την πρόταση ως «απόλυτη ανοησία, παρορμητική και πολιτικά υποκινούμενη κουβέντα». Για τη Μολδαβία, ωστόσο, η μείωση της επιρροής της Ρωσίας δεν θα είναι εύκολη. Σε ενεργειακό επίπεδο, η Μολδαβία είναι στενά συνδεδεμένη με τη Μόσχα.
Δεν είναι μόνο η πλήρης εξάρτηση από το ρωσικό αέριο. Αλλά ακόμη και η δική της εταιρεία φυσικού αερίου, η Moldovagaz, ανήκει κατά πλειοψηφία στη Gazprom. Και περισσότερο από το 80% της ηλεκτρικής ενέργειας της Μολδαβίας προέρχεται από ένα ρωσικό εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής στην Υπερδνειστερία – μια αυτόνομη περιοχή της Μολδαβίας, που υποστηρίζεται οικονομικά, πολιτικά και στρατιωτικά από τη Μόσχα.
Για μια κυβέρνηση που έχει χαράξει μια φιλοευρωπαϊκή πορεία υπάρχει ένας κίνδυνος: ότι η παρατεταμένη έλλειψη φυσικού αερίου και οι υψηλότεροι λογαριασμοί ενέργειας θα μπορούσαν να κάνουν τους Μολδαβούς να αμφισβητήσουν την κατεύθυνση προς την οποία κινείται η χώρα τους.
Πηγή: BBC
Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.