Ανησχυτικά είναι τα στοιχεία για τις διατροφικές συνήθειες σε όλο τον κόσμο. Σήμερα, σχεδόν το 40 % του παγκόσμιου πληθυσμού αδυνατεί να υποστηρίξουν οικονομικά μια υγιεινή διατροφή. Είναι χαρακτηριστικό ότι σχεδόν 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, εξαιτίας της κακής διατροφής και της καθιστικής ζωής. Εκτιμάται μάλιστα πως τα σχετικά έξοδα υγειονομικής περίθαλψης ξεπερνούν τα 1,3 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως έως το 2030.
Τα παραπάνω στοιχεία έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Υγείας με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής-Επισιτισμού (World Food Day), στις 16 Οκτωβρίου. Το φετινό μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Επισιτισμού-Διατροφής είναι:
«Οι δράσεις μας είναι το μέλλον μας – Καλύτερη παραγωγή, καλύτερη διατροφή, καλύτερο περιβάλλον και καλύτερη ζωή».
Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΣΗΜΕΡΑ
Όπως επισημαίνει ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO), o τρόπος που παράγουμε και καταναλώνουμε τρόφιμα καθώς και η παραγωγή αποβλήτων τροφίμων επηρεάζουν τον πλανήτη, ασκώντας περιττή πίεση σε φυσικούς πόρους, περιβάλλον και κλίμα. Πολύ συχνά η παραγωγή τροφίμων υποβαθμίζει ή καταστρέφει τους φυσικούς βιότοπους και συμβάλλει στην εξαφάνιση κάποιων ειδών χλωρίδας και πανίδας.
Σε όλη την Ευρώπη τα συστήματα τροφίμων παρέχουν υπερ-επαρκείς ποσότητες τροφίμων. Οι οποίες όμως χαρακτηρίζονται από υψηλό θερμιδικό περιεχόμενο και χαμηλή θρεπτική αξία. Με αποτέλεσμα να συμβάλλουν στην αυξημένη επίπτωση μη μεταδοτικών νοσημάτων και παχυσαρκίας. Επιπλέον, τα συστήματα τροφίμων συνδέονται με περιβαλλοντικό αποτύπωμα όπως:
μόλυνση του αέρα και του νερού,
υποβάθμιση του εδάφους και
απώλεια της βιοποικιλότητας.
Μεταξύ άλλων, ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ, προτείνει σε κάθε πολίτη χωριστά:
Κάντε διατροφικές επιλογές σκεπτόμενοι τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των τροφίμων που καταναλώνετε. Επιλέξτε εποχικά και τοπικά προϊόντα και τρόφιμα που απαιτούν λιγότερο νερό ή άλλους φυσικούς πόρους για την παραγωγή τους, χρησιμοποιώντας βιώσιμες μεθόδους.
Υποστηρίξτε τους μικρούς παραγωγούς τροφίμων. Οι μικρές τοπικές αγροτικές αγορές συχνά προωθούν τις τοπικές ποικιλίες και τη βιοποικιλότητα και καθιστούν ορισμένα μοναδικά τρόφιμα και προϊόντα ευρύτερα διαθέσιμα.
Μάθετε πώς να διαβάζετε σωστά τις ετικέτες των τροφίμων για να επιλέξετε με σύνεση. Η ποικιλία τροφών, εκτός του ότι συμβάλει στην ισορροπημένη διατροφή, υποστηρίζει και τη βιοποικιλότητα.
Μειώστε τα απορρίμματα τροφίμων. Αποφύγετε τρόφιμα με υπερβολική συσκευασία. Αγοράστε μόνο ότι χρειάζεστε και χρησιμοποιήστε το όλο. Η απόρριψη τροφίμων συνεπάγεται σπατάλη νερού και ενέργειας.
Ανακυκλώστε όπως η φύση. Ξαναχρησιμοποιήσετε το νερό στο σπίτι (ποτίστε τα φυτά σας με νερό που μένει από το μαγείρεμα ή βρόχινο νερό). Επιστρέψτε τα θρεπτικά συστατικά στο έδαφος (κομποστοποίηση ωμών ή μαγειρεμένων τροφών που δεν μπορείτε πλέον να φάτε).
Ντυθείτε βιώσιμα. Τα αγροδιατροφικά συστήματα δεν παράγουν μόνο τρόφιμα. Παράγουν ίνες όπως το βαμβάκι και το μαλλί. Πριν αγοράσετε ερευνήστε και υποστηρίξτε τη μόδα και τα εμπορικά σήματα που είναι κοινωνικά υπεύθυνα.
Το αγροδιατροφικό σύστημα είναι ένας πολύπλοκος όρος, αλλά κάθε φορά που κάποιος καταναλώνει τρόφιμα συμμετέχει σε αυτό. Το φαγητό που επιλέγει ο καθένας και ο τρόπος που το προετοιμάζει, το μαγειρεύει και το αποθηκεύει τον καθιστά αυτομάτως αναπόσπαστο και ενεργό κομμάτι του τρόπου λειτουργίας του αγροδιατροφικού συστήματος. Η υιοθέτηση περισσότερο υγιεινών διατροφικών συνηθειών και ενός βιώσιμου τρόπου ζωής συμβάλουν σημαντικά στην επίτευξη του στόχου του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για μηδενική πείνα. Οι επιλογές που κάνουμε σήμερα είναι ζωτικής σημασίας για να πετύχουμε ένα ασφαλές διατροφικό μέλλον.