Σήμα κινδύνου για την κλιματική αλλαγή και τον μη αναστρέψιμο τρόπο που ο άνθρωπος επηρεάζει τον πλανήτη, εκπέμπουν οι επιστήμονες στη νέα έκθεση-ορόσημο της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Την ώρα που η Ελλάδα και μεγάλο μέρος της νότιας Ευρώπης δοκιμάζονται απο καύσωνες-ρεκόρ και καταστροφικές πυρκαγιές, οι επιστήμονες έδωσαν σήμερα στη δημοσιότητα
Είναι η πιο ολοκληρωμένη αξιολόγηση μέχρι σήμερα για ένα από τα κορυφαία ζητήματα επιβίωσης της ανθρωπότητας, την κλιματική κρίση.
Οι πυρκαγιές, οι πλημμύρες και οι ακραίες καιρικές συνθήκες που παρατηρήθηκαν σε όλο τον κόσμο τους τελευταίους μήνες είναι μόνο μια πρόγευση για το τι μπορεί να συμβεί εάν η υπερθέρμανση του πλανήτη συνεχιστεί, προειδοποιούν οι επιστήμονες.
Η ανθρώπινη δραστηριότητα αλλάζει το κλίμα της Γης με τρόπους «πρωτοφανείς» εδώ και χιλιάδες ή εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια, με μερικές από τις αλλαγές να είναι πλέον αναπόφευκτες και «μη αναστρέψιμες», προειδοποιούν οι επιστήμονες του κλίματος.
Μέσα στις επόμενες δύο δεκαετίες, οι θερμοκρασίες είναι πιθανό να αυξηθούν κατά περισσότερο από 1,5 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, παραβιάζοντας το όριο της Συμφωνίας του Παρισιού για το Κλίμα (2015) και επιφέροντας εκτεταμένες καταστροφές και ακραία καιρικά φαινόμενα.
Μόνο η ταχεία και δραστική μείωση των αερίων του θερμοκηπίου αυτή τη δεκαετία μπορεί να αποτρέψει μια τέτοια κλιματική κρίση, καθώς κάθε απειροελάχιστη περαιτέρω θέρμανση ενδέχεται να επιδεινώσει τις επιπτώσεις στον πλανήτη, τονίζει μεταξύ άλλων η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), η κορυφαία αρχή στον κόσμο για την κλιματική επιστήμη.
Οι συγγραφείς της μελέτης τονίζουν επίσης ότι η άνοδος της στάθμης της θάλασσας που πλησιάζει τα 2 μέτρα μέχρι το τέλος αυτού του αιώνα «δεν μπορεί να αποκλειστεί».
Υπάρχει ωστόσο ελπίδα ότι η μείωση στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου θα μπορούσε να σταθεροποιήσουν τις αυξανόμενες θερμοκρασίες.
Αυτή η νηφάλια εκτίμηση από τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) παρουσιάζεται σε ένα έγγραφο 42 σελίδων γνωστό ως Σύνοψη για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής.
Είναι η πρώτη μίας σειράς εκθέσεων που θα δημοσιευτούν μέσα τους επόμενους μήνες και είναι η πρώτη σημαντική ανασκόπηση της επιστήμης της κλιματικής αλλαγής από το 2013. Η έκδοσή της σημειώνεται λιγότερο από τρεις μήνες πριν από την κρίσιμη Σύνοδο κορυφής για το κλίμα στη Γλασκόβη, γνωστή ως COP26. Οι συνομιλίες του ΟΗΕ θα καθορίσουν εν πολλοίς τη μελλοντική πορεία της ζωής στη Γη.
«Η σημερινή έκθεση της Ομάδας Εργασίας 1 της IPCC είναι ένας κόκκινος συναγερμός για την ανθρωπότητα», δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες.
Εάν συνδυάσουμε τις δυνάμεις μας τώρα, μπορούμε να αποτρέψουμε την κλιματική καταστροφή. Αλλά, όπως καθιστά σαφές η σημερινή έκθεση, δεν υπάρχει χρόνος για καθυστέρηση και περιθώρια για δικαιολογίες. Βασίζομαι στους ηγέτες κυβερνήσεων και όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς για να διασφαλίσουν ότι η COP26 θα είναι επιτυχής} τόνισε.
Σε δυνατούς, σίγουρους τόνους, το έγγραφο συμπερασμάτων της IPCC συμπεραίνει πως είναι δεδομένο ότι «η ανθρώπινη επιρροή έχει θερμάνει την ατμόσφαιρα, τους ωκεανούς και τη γη»
Σύμφωνα με τον καθηγητή Ed Hawkins, από το Πανεπιστήμιο του Reading της Βρετανίας, έναν από τους συντάκτες της έκθεσης, οι επιστήμονες δεν μπορούν να είναι σαφέστεροι σε αυτό το σημείο.
«Είναι μια δήλωση πραγματικότητας, δεν μπορούμε να είμαστε πιο σίγουροι · είναι κατηγορηματικό και αδιαμφισβήτητο ότι οι άνθρωποι θερμαίνουν τον πλανήτη».
Οι συγγραφείς λένε ότι από το 1970, οι παγκόσμιες θερμοκρασίες της Γης έχουν αυξηθεί ταχύτερα από οποιαδήποτε άλλη περίοδο 50 ετών τα τελευταία 2.000 χρόνια.
Αυτή η υπερθέρμανση «προκαλεί ήδη πολλές ακραίες καιρικές και κλιματικές συνθήκες σε κάθε περιοχή σε όλο τον κόσμο».
Είτε πρόκειται για καύσωνα όπως αυτόν που βίωσε πρόσφατα η Ελλάδα και η Βόρεια Αμερική, είτε για πλημμύρες όπως αυτές που έπληξαν τη Γερμανία και την Κίνα, «η απόδοσή τους στην ανθρώπινη επιρροή έχει ενισχυθεί» την τελευταία δεκαετία.
Η νέα έκθεση καθιστά επίσης σαφές ότι η υπερθέρμανση που βιώνουμε σήμερα έχει προκαλέσει αλλαγές σε πολλά καιρικά συστήματα. Οι ωκεανοί θα συνεχίσουν να θερμαίνονται και θα γίνουν πιο όξινοι. Τα βουνά και οι πολικοί παγετώνες θα συνεχίσουν να λιώνουν για δεκαετίες ή αιώνες.
«Οι συνέπειες θα συνεχίσουν να γίνονται χειρότερες με κάθε παραμικρή άνοδο της θερμοκρασίας. Και για πολλές από αυτές δεν υπάρχει επιστροφή» λέει ο καθηγητής Hawkins.
Εδώ και περίπου δύο εβδομάδες, 200 επιστήμονες κάθισαν γύρω από ένα διαδικτυακό τραπέζι μαζί με εκπροσώπους 195 χωρών και «χτένισαν», λέξη προς λέξη, τη σύνοψη της έκθεσης, απαύγασμα όλης της επιστημονικής γνώσης που έχουμε στη διάθεσή μας μέχρι σήμερα για την κλιματική κρίση. Είναι αποτέλεσμα οκτώ ετών εντατικής εργασίας από κορυφαίους επιστήμονες του είδους.
Η πρώτη έκθεση για την κλιματική αλλαγή
Η IPCC, αποτελούμενη από εκατοντάδες κορυφαίους επιστήμονες του κλίματος στον κόσμο, δημοσιεύει ολοκληρωμένες αξιολογήσεις περίπου κάθε επτά χρόνια. Η σημερινή έκθεση είναι η έκτη από το 1988. Ωστόσο, αυτή θα είναι διαφορετική: οι προηγούμενες εργασίες έδειξαν ότι η δεκαετία του 2020 είναι μια κρίσιμη δεκαετία, κατά την οποία οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έπρεπε να μειωθούν στο μισό προκειμένου να περιοριστεί η υπερθέρμανση στους 1,5 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, το όριο ασφαλείας δηλαδή που έχει τεθεί μέχρι σήμερα από τους ειδικούς.
Το 1990, όταν η IPCC συνέταξε την πρώτη έκθεση για την κλιματική αλλαγή (Assessment Report 1), το ενδιαφέρον ήταν ζωηρό, αλλά δεν συγκρινόταν με την προσοχή που συγκεντρώνουν τώρα οι εργασίες της, καθώς η κλιματική κρίση μετατρέπεται σε εμπειρία.
Το 2013 οι επιστήμονες συνέδεσαν ξεκάθαρα τους ρύπους που παράγονται από τις ανθρώπινες δραστηριότητες με την αλλαγή του κλίματος του πλανήτη.
Η έκθεση εκείνη προχωρούσε σε προβλέψεις για την άνοδο της θερμοκρασίας με βάση τους ρύπους που επρόκειτο να συσσωρευθούν στην ατμόσφαιρα τα επόμενα χρόνια. Πράγματι, οι θερμοκρασίες έκτοτε ανέβηκαν, όπως είχε προβλεφθεί.
Συμπεράσματα της έκθεσης εν συντομία
It is “virtually certain” that hot extremes including heatwaves have become more frequent and more intense since the 1950s, while cold events have become less frequent and less severe
• Η παγκόσμια θερμοκρασία της επιφάνειας ήταν 1,09 βαθμούς Κελσίου υψηλότερη τη δεκαετία μεταξύ 2011-2020 από ό, τι ήταν μεταξύ 1850-1900.
• Τα τελευταία πέντε χρόνια ήταν τα πιο θερμά που έχουν καταγραφεί από το 1850
• Ο πρόσφατος ρυθμός αύξησης της στάθμης της θάλασσας έχει σχεδόν τριπλασιαστεί σε σύγκριση με το 1901-1971
• Η ανθρώπινη επιρροή είναι “πολύ πιθανό” (90%) ο κύριος παράγοντας της παγκόσμιας υποχώρησης των παγετώνων από τη δεκαετία του 1990 και της μείωσης του πάγου της Αρκτικής
• Είναι «σχεδόν βέβαιο» ότι οι ακραίες θερμοκρασίες, μεταξύ των οποίων οι καύσωνες, έχουν γίνει πιο συχνές και πιο έντονες από τη δεκαετία του 1950, ενώ οι ψυχρές περίοδοι είναι λιγότερο συχνές και λιγότερο έντονες.
Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.