Το να μπορείς να θέτεις όρια και να τα επιβάλlεις σε βοηθά να έρθεις σε επαφή με τον πραγματικό σου εαυτό. Για να μπορέσει κάποιος να σε σεβαστεί ή να σε αγαπήσει πρέπει να ξέρει ποιος πραγματικά είσαι. Συνήθως, όταν ακούμε την λέξη όρια σκεφτόμαστε κάτι αρνητικό. Άλλοι αντιπαθούν τους περιορισμούς και τα όρια, ενώ άλλοι δεν μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς αυτά. Κάθε είδους σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ των ανθρώπων έχει ανάγκη τα όρια. Δεν είναι συνήθως σαφές και αυτονόητο το τι σκεφτόμαστε, αισθανόμαστε ή επιθυμούμε. Ο μόνος τρόπος για να το γνωστοποιήσουμε στους άλλους είναι να το επικοινωνήσουμε και να το ξεκαθαρίσουμε. Να οριοθετήσουμε τον εαυτό μας σε σχέση με τον κόσμο.
Τι γίνεται όμως όταν φοβόμαστε τα όρια;
Ο κύριος λόγος που ίσως κάποιος μπορεί να φοβάται τα όρια είναι η εσωτερική του ανάγκη για αποδοχή. ‘Όμως, όσο χρειαζόμαστε την επιβεβαίωση των άλλων για να αυτοπροσδιοριστούμε, τόσο δυσκολευόμαστε, να θεσπίσουμε τα όριά μας. Ο φόβος της απόρριψης σταματά κάθε προσπάθεια αντίστασης σε όσα μας βλάπτουν. Μεγάλη σημασία στο πώς διαχειριζόμαστε τα προσωπικά μας όρια παίζει και ο τρόπος που μεγαλώσαμε. Η ανασφάλεια και η αίσθηση ανεπάρκειας του εαυτού μπροστά στον κόσμο, κάνει επιτακτική την ανάγκη να δούμε το ποιοι είμαστε μέσα από τα μάτια των άλλων. Τα αίτια αυτού μπορεί να είναι πολλά και σίγουρα ποικίλλουν από άνθρωπο σε άνθρωπο. Όταν βάζουμε τα δικά μας όρια, δε σημαίνει ότι δεν σεβόμαστε τους άλλους, δεν κατανοούμε τις ανάγκες και τις επιθυμίες τους. Η θέσπιση ορίων σημαίνει πως σέβομαι εξίσου τον εαυτό μου, ακούω όσα έχει να μου πει και δεν τα θυσιάζω όλα στο βωμό της αποδοχής.
Ας δούμε μερικούς τρόπους που θα σε βοηθήσουν να βάλεις όρια ώστε να μπορείς να αποκτήσεις περισσότερο έλεγχο στη ζωή σου.
Θέσε συγκεκριμένους στόχους
Πρέπει να ξεκαθαρίσεις τους στόχους σου και τις επιθυμίες σου. Θέσε μικρούς και ρεαλιστικούς στόχους για αρχή. Φτιάξε πρόγραμμα και προσπάθησε να το τηρήσεις. Συχνά συμβαίνει, τα αιτήματα των άλλων να μοιάζουν με μικρές επενδύσεις χρόνου. Όμως έχεις παρατηρήσει ότι ο συνολικός χρόνος που ίσως χρειαστεί να ξοδέψεις, είναι πολλές φορές μεγαλύτερος από αυτό που φανταζόσουν και έτσι πάει πίσω το δικό σου πρόγραμμά. Όταν όμως γνωρίζεις τι ακριβώς θες να κάνεις, πώς και πότε, είναι πιο εύκολο να βάλεις όρια και να δώσεις προτεραιότητα στον εαυτό σου χωρίς να νιώσεις ενοχές.
Ο καθένας είναι υπεύθυνος για τα συναισθήματά του
Όταν αρνηθούμε σε κάποιον κάτι, είναι πολύ πιθανό να θυμώσει ή να απογοητευτεί. Και εσύ λοιπόν αρχίζεις να νιώθεις άσχημα και να στενοχωριέσαι. Έτσι λοιπόν αλλάζεις τη στάση σου και καταλήγεις να πεις ναι επειδή ένιωσες υπεύθυνος για τη θλίψη του άλλου. Στην ουσία όμως αναλαμβάνεις την ευθύνη για τα συναισθήματα του άλλου, αισθάνεσαι ότι εσύ είσαι η αιτία για την απογοήτευση του άλλου. Αυτό όμως δεν ισχύει. Τα συναισθήματα των άλλων δεν μπορούμε να τα ελέγξουμε και εξάρτιονται άμεσα από το πώς ερμηνεύει ο καθένας τα γεγονότα αλλά και λεγόμενα του άλλου. Το μοναδικό άτομο που έχει τον έλεγχο στα συναισθήματά του είμαστε εμείς οι ίδιοι και μόνο.
Μη δικαιολογείσαι και μην αναλύεις
Πολλές φορές έχεις νιώσει την ανάγκη να πεις όχι και μετά να αρχίσεις να δικαιολογείσαι για την επιλογή σου. Με το να δικαιολογείσαι ενισχύεται η αίσθηση ότι είσαι αυτός που δημιουργεί το πρόβλημα. Απλά πες όχι, χωρίς πολλές λεπτομέρειες. Άλλωστε, χωρίς πολλές πληροφορίες είναι δύσκολο και για την άλλη πλευρά να βρει τρόπο να σε μεταπείσει. Ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις ίσως να χρειαστεί να δώσεις κάποιες παραπάνω λεπτομέρειες για τη στάση σου ώστε να μπορέσει να γίνει ξεκάθαρη από την άλλη πλευρά η συμπεριφορά σου και τα κίνητρά σου
Αντιμετώπισε τη χειριστική συμπεριφορά
Κάποιοι άνθρωποι δεν έχουν μάθει να τους λένε όχι και προσπαθούν να σε χειραγωγήσουν και να σε πείσουν να κάνεις αυτό που θέλουν Από τη στιγμή που έχει γίνει ξεκάθαρο από την κάθε πλευρά το τι θέλει και γιατί και έχεις δηλώσει ξεκάθαρα ποια είναι η θέση σου, απλά επανάλαβέ τη σε κάθε προσπάθεια για χειραγώγηση χωρίς να δώσεις παραπάνω πληροφορίες. Το να λες όχι και να είσαι αποτελεσματικά διεκδικητικός, δεν είναι κάτι εύκολο και σίγουρα θέλει εξάσκηση. Όμως, το να βάζουμε όρια και να μην επιτρέπουμε στους άλλους να τα υπερβαίνουν, είναι απαραίτητο αν θέλουμε ικανοποίηση από τη ζωή μας
Έχει μεγάλη σημασία ο τρόπος με τον οποίο θέτουμε τα όριά μας. Οριοθετώ σημαίνει ξεκαθαρίζω στον άλλον μέχρι ποιο σημείο μπορεί να παρεμβαίνει στη ζωή μου και να με επηρεάζει. Σημαντική προϋπόθεση για να γίνει κάτι τέτοιο είναι η απενοχοποίηση του εαυτού σου. Δηλαδή να σταματήσεις να συγχέεις την ένδειξη αγάπης και σεβασμού με το να λες σε όλα ναι, να προσφέρεις συνεχώς και να μην έχεις εντάσεις. Όταν βρίσκεσαι σε μια σχέση δεν σημαίνει ότι αλλοιώνεις την ταυτότητά σου ή αλλάζεις τα στοιχεία της προσωπικότητάς σου. Μην ξεχνάς ότι τα πάντα πηγάζουν από σένα. Αν εσύ δεν είσαι καλά μέσα σου, πώς θα είσαι καλά με τους γύρω σου;