Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν προθυμοποιήθηκε ούτε αυτή τη φορά να τιμωρήσει την Τουρκία. Με προεξάρχουσα τη Γερμανία, η οποία σταθερά και απαρέγκλιτα φροντίζει να στέκεται ως φραγμός, απέναντι σε οποιαδήποτε πρόθεση επιβολής κυρώσεων στην Άγκυρα, η ευρωπαϊκή κοινότητα επανέλαβε με ευλαβική λεπτομέρεια τον εαυτό της. Δεν επέβαλε ουσιαστικές κυρώσεις στην Τουρκία και την προειδοποίησε, όπως έχει κάνει με το ίδιο αυστηρό (;) ύφος στο παρελθόν, πως την επόμενη φορά θα τη τιμωρήσει παραδειγματικά.
Γράφει ο Νώντας Βλάχος
«Όποιος δεν θέλει να ζυμώσει, δέκα ημέρες κοσκινίζει» λέει ο πάνσοφος λαός , απόφθεγμα που «κουμπώνει» τέλεια στην περίπτωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των πολυθρύλητων κυρώσεων προς την Τουρκία, για τις οποίες υπάρχουν πάντα προϊδεάσεις, αλλά ποτέ εφαρμογή.
Και σ’ αυτή τη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. γίναμε μάρτυρες ενός χιλιοπαιγμένου έργου το οποίο δεν είχε πάλι χάπι εντ για την Ελλάδα αλλά ούτε φυσικά για την Κύπρο, που θίγεται άμεσα από την τουρκική προκλητικότητα. Για μια ακόμη φορά η Αθήνα, για την ακρίβεια η ελληνική κυβέρνηση, ανέβασε τον πήχη των προσδοκιών αναφορικά με την τιμωρητική διάθεση που θα επιδείξει η Ευρώπη, προασπίζοντας ταυτόχρονα δύο εξέχοντα μέλη της,την Ελλάδα και την Κύπρο.
Μια από τα ίδια…
Και τι εισέπραξε για μια ακόμη φορά; Καμιά ρητή, συγκεκριμένη κύρωση ή ποινή προς την απειθαρχούσα Τουρκία, παρά μόνο αίολες προειδοποιήσεις προς αυτήν, ότι την επόμενη φορά που θα «παρανομήσει», τότε θα ενεργοποιηθούν μέτρα εις βάρος της. Πρόκειται ακριβώς για την ίδια φιλοσοφία, για παρόμοια διπλωματική ρητορική που χρησιμοποιήθηκε, ως βάση συμπερασμάτων και στις προηγούμενους Συνόδους Κορυφής, όπου βασικό αντικείμενο της ατζέντας ήταν η Τουρκία.
Καμία απόφαση βαρύνουσας πολιτικής σημασίας κατά της Άγκυρας, αντιθέτως ανανέωση της περίοδος χάριτος προς αυτή για κάποιους μήνες (στην προκειμένη περίπτωση μέχρι τον Μάρτιο), με την προσδοκία ότι το καθεστώς Ερντογάν θα συμμορφωθεί. Στ’ αλήθεια, ποιος πιστεύει ότι ο «Σουλτάνος» θα αλλάξει στρατηγική, φοβούμενος την Ευρώπη; Προφανώς το ερώτημα είναι ρητορικό, διότι ο Ερντογάν έχει αντιληφθεί πλήρως τις γεωπολιτικές ισορροπίες εντός της Ε.Ε, που δεν επιτρέπουν περιθώρια για επιβολή σκληρής στάσης προς την Τουρκία.
Με προστάτη τη Γερμανία
Η Γερμανία διαδραματίζει επιτυχώς τον ρόλο του προστάτη της Άγκυρας, έχοντας ως συμπαίκτες, χώρες υπό την επιρροή της. Παράλληλα, στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής διαφάνηκε ξεκάθαρα ότι σημαντικοί Ευρωπαίοι «παίκτες» όπως η Ιταλία και η Ισπανία, με συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα στην Τουρκία, τάχθηκαν αναφανδόν υπέρ της «μαλακής» αντιμετώπισης του απείθαρχου κατά τα άλλα Ερντογάν.
Μη γελιόμαστε, η απόφαση ήπιας δυναμικής και πολιτικής σημασίας που έλαβαν οι Ευρωπαίοι, για διεύρυνση των ήδη υφιστάμενων κυρώσεων σε φυσικά πρόσωπα, είναι ικανή να ταρακουνήσει την Τουρκία. Πόσω μάλλον όταν αυτή σχετίζεται αποκλειστικά, όπως αναφέρει το τελικό σχέδιο, με τις παράνομες γεωτρήσεις της Άγκυρας στην κυπριακή ΑΟΖ, και όχι με τη συνολική παράνομη δραστηριότητα στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Άκρως σημαντικό, που χρήζει ενδελεχούς ανάλυσης από το ελληνικό ΥΠΕΞ, είναι το γεγονός ότι στα συμπεράσματα της Συνόδου, συμπεριλήφθηκε, υιοθετήθηκε τρόπον τινά, η πάγια τουρκική θέση για πολυμερή διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο. Η Άγκυρα επιχειρηματολογεί διαρκώς υπέρ της διεξαγωγής της διάσκεψης, καθώς διαβλέπει ότι αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία ,να καθίσει στο τραπέζι της ενεργειακής μοιρασιάς μ’ όλους τους εμπλεκόμενους (Ελλάδα, Κύπρος, Αίγυπτος, Ισραήλ, κ.λπ.), και να εμφανιστεί ως ισότιμος συνομιλητής, διεκδικώντας αυτό που εκτιμά ότι της αναλογεί.
Τυχούσα αποδοχή της διάσκεψης, με την Τουρκία να ορίζει ουσιαστικά την ατζέντα καθώς και το συνολικό πλαίσιο, κρύβει σοβαρούς κινδύνους για Ελλάδα και Κύπρο και πρέπει να αντιμετωπιστεί με τη δέουσα σοβαρότητα, έτσι ώστε να αποφευχθούν τυχόν παγίδες…
Αλλαγή στρατηγικής, μακριά από την «εμμονή» για τις κυρώσεις
Η πρόσφατη Σύνοδος Κορυφής, πάντως διέλυσε και τα τελευταία σύννεφα ψευδαισθήσεων που υπήρχαν στη χώρα, αναφορικά με την πρόθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να τιμωρήσει την Τουρκία. Μήπως ήρθε η ώρα να γίνουν δεύτερες σκέψεις αναφορικά με την εμμονή επιβολής κυρώσεων προς την Άγκυρα, ως το βασικό «εργαλείο» αποδυνάμωσης της γειτονικής χώρας και αποθάρρυνσης των επιδιώξεών της;
Είναι προφανές ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πρόκειται να μας κάνει το «χατίρι». Όπως, επίσης, είναι ξεκάθαρο, ότι «τραυματίζει» το κύρος και την αξιοπιστία της χώρας, το επαναλαμβανόμενο αίτημα προς την Ε.Ε για κυρώσεις στην Τουρκία, που απορρίπτεται συνεχώς.
Απαιτείται χάραξη νέας στρατηγικής, σ’ όλα τα επίπεδα (διπλωματικό, στρατιωτικό), και επιτέλους υιοθέτηση εθνικής γραμμής, που θα έχει τη συναίνεση, συγκατάθεση όλου του πολιτικού κόσμου.