Το απείθαρχο υπάκουο παιδί: τι μπορεί να κρύβει αυτή η συμπεριφορά; Πώς θα του διδάξεις την πειθαρχία; Ο Στέλιος Μαντούδης μας εξηγεί αν είναι κακομαθημένο ή αν συμβαίνει κάτι άλλο. Είναι αντίδραση σε κάτι; Ζηλεύει το αδελφάκι του; Θέλει να τραβήξει το ενδιαφέρον των γονιών του ή απλά δεν έχουν μπει όρια στη συμπεριφορά και τα θέλω του από την αρχή;
Πώς να μάθω το παιδί μου να πειθαρχεί και να με ακούει;
Παιδί και πειθαρχία είναι ένας συνδυασμός που κάθε γονιός θα ήθελε για το παιδί του. Η πειθαρχία αποτελεί ένα σύνολο κανόνων που οι γονείς μαθαίνουν στο παιδί και πρέπει να τους εφαρμόζει ανάλογα με την περίσταση. Ο κ. Στέλιος Μαντούδης Αναπτυξιακός Εργοθεραπευτής επισημαίνει ότι η πειθαρχία ασκείται αρχικά μέσω της υπενθύμισης και του ελέγχου, και καθώς μεγαλώνει το παιδί διαμορφώνει μια πειθαρχημένη συνείδηση. Χρησιμοποιείται ως συνέπεια κάποιας συμπεριφοράς κι έχει σκοπό να εκπαιδεύσει το παιδί στο τι είναι σωστό και τι είναι λάθος προκειμένου να αναλάβει την ευθύνη των πράξεών του.
Τα λάθη των γονέων στο ανυπάκουο, απείθαρχο παιδί
Του συμπεριφέρονται σαν να είναι ισότιμος ή ενήλικας.Δε ρωτάμε το παιδί «πάμε για ύπνο;»Οι ρόλοι μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον πρέπει να είναι ξεκάθαροι και να μην συγχέονται. Οι γονείς καθοδηγούν και τα παιδιά καθοδηγούνται.
Χάνουν εύκολα την ψυχραιμία τους και βγαίνουν εκτός εαυτού.Φωνάζουν και μαλώνουν το παιδί. Σε αυτή την περίπτωση δίνουν εσφαλμένα μηνύματα στο παιδί που αντιλαμβάνεται ότι αυτός είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος αντίδρασης.
Υπόσχονται επιβράβευση για κάθε θετική συμπεριφορά.«Κάνε τα μαθήματά σου και θα πάμε κούνιες».Έτσι όμως το παιδί μαθαίνει να ανταποκρίνεται μόνο όταν υπάρχει κάποιο αντάλλαγμα.
Τα απειλούν προκειμένου να συμπεριφερθούν όπως θα ήθελαν. «Αν δεν χαμηλώσεις τον τόνο της φωνής σου, φύγαμε..». Το παιδί πειθαρχεί παροδικά από φόβο αλλά δε μαθαίνει ουσιαστικά να ελέγχει τη συμπεριφορά του.
Οι γονείς αμφισβητούν ο ένας τον άλλον ακόμα και μπροστά στο παιδί.«Πήγαινε τώρα για ύπνο. Άστο λίγο ακόμα να παίξει, είναι Σάββατο». Οι γονείς πρέπει να υιοθετούν μια κοινή γραμμή διαπαιδαγώγησης, γιατί αν διαφωνούν μπροστά στο παιδί, τότε αυτό παίρνει αντικρουόμενα μηνύματα και αδυνατεί να καταλάβει ποια είναι η σωστή συμπεριφορά.
Υποχωρούν εύκολα στις επιθυμίες και τα θέλω του παιδιού.«Θέλω σοκολάτα, σοκολάτα….άντε πάρε τη να τελειώνουμε». Συχνά όταν το παιδί ζητά κάτι με έντονο τρόπο οι γονείς υποχωρούν, ενώ πρέπει να δείχνουν σταθερότητα.
Βάζουν ετικέτες ή δίνουν χαρακτηρισμούς στο παιδί. «Είσαι τεμπέλης».
Δείχνουν έλλειψη αποφασιστικότητας σε αυτά που λένε ή ζητούν από το παιδί. Πρέπει να είναι σαφείς στις υποδείξεις που κάνουν στα παιδιά και παραστατικοί. Δεν έχει αποτέλεσμα να προσπαθούν να συνετίσουν το παιδί ενώ βρίσκονται σε άλλο δωμάτιο.
Δεν διαθέτουν χρόνο και το παιδί αποζητά την προσοχή τους με αρνητικό τρόπο. Όταν οι γονείς επιστρέφουν από τη δουλειά, το παιδί προσπαθεί να τραβήξει την προσοχή κάνοντας ανοησίες. Πρέπει να καθίσουν δίπλα του και να του αφιερώσουν χρόνο.
Δεν εξηγούν πάντα τον λόγο για τον οποίο μπαίνει ο κανόνας. «Δε θα πας τώρα στην πυλωτή να παίξεις μπάλα. Γιατί μαμά; Γιατί είναι μεσημέρι και οι γείτονες κοιμούνται». Οι κανόνες πρέπει να είναι σαφείς και ξεκάθαροι. Τα παιδιά πρέπει να κατανοούν την αναγκαιότητά τους όπως και τις συνέπειες της παράβασης τους.
Το βάζουν στο κέντρο της οικογενείας και είναι ο βασιλιάς. Θέλω νερό, θέλω χαρτί, όχι αυτό το άλλο θέλω. Το παιδί ζητάει πράγματα με επιτακτικό τρόπο θεωρώντας τους γονείς υπηρέτες.
Ίσως ένας από τους γονείς νιώθει άβολα να χαλάσει το χατίρι ή να μαλώσει. Συχνά οι γονείς λόγω ιδιοσυγκρασίας δεν μπορούν να δείξουν αυστηρότητα.
Δεν βάζουν αρκετά όρια και αφήνουν το παιδί να κάνει ό,τι θέλει.
Επικρατεί ένταση και σύγχυση στη σχέση των γονέων.Το παιδί ζώντας έκρυθμες καταστάσεις, μιμείται κι αυτό τέτοιες συμπεριφορές.
Τι πρέπει να γνωρίζετε και να θυμόσαστε για τα ανυπάκουα παιδιά;
Τα παιδιά που ταπεινώνονται και τιμωρούνται από τους γονείς τους, δεν τους σέβονται,απλά τους φοβούνται. Πολύ συχνά υιοθετούν μια σκληρή συμπεριφορά και γίνονται ολοένα και πιο αντιδραστικά σε προκλητικό σημείο. Συχνά με τις επαναληπτικές αντιδραστικές συμπεριφορές και την αυθάδειά τους, εξωθούν σε βία λεκτική και σωματική.
Με ποιον τρόπο μπορώ να βοηθήσω το παιδί μου όταν δεν με ακούει;
Όσο και να σας φαίνεται περίεργο η λύση του προβλήματος είναι να δείξετε στο παιδί σας σεβασμό, να αναγνωρίζετε τα λάθη σας και να ζητάτε συγνώμη αλλά να είστε και έτοιμοι να επιβάλετε όρια και συνέπειες .
Πότε να ζητήσετε τη βοήθεια ενός ειδικού;
Όταν στην καθημερινή ζωή μέσα στο σπίτι επικρατεί μόνιμα μια ένταση μεταξύ του παιδιού κι εσάς, όταν νιώθετε ότι έχετε χάσει τον έλεγχο σαν γονείς και το παιδί σας δεν σας υπολογίζει. Πάντα υπάρχει χρόνος για να διορθωθεί μια άσχημη ή δυσάρεστη κατάσταση. Απευθυνθείτε σε ένα αναπτυξιακό κέντρο κι εκεί θα μιλήσετε με έναν ειδικό,αρχικά εσείς και στη συνεχεία ίσως χρειαστεί να δει και το παιδί σας,ώστε να κάνει μια αρχική εκτίμηση και να δώσει τις κατάλληλες συμβουλές για εσάς και το παιδί.