Μέσα από έναν οδικό χάρτη θα επιχειρήσουμε να ρίξουμε φως στις λεπτομέρειες του γρίφου των αναδρομικών
1. Τα αναδρομικά αφορούν όλους τους συνταξιούχους;
Δεν αφορούν όλους τους συνταξιούχους, αλλά την πλειοψηφία. Οι διεκδικήσεις κινούνται σε δύο ταχύτητες, με διαχωριστική γραμμή το συνταξιοδοτικό εισόδημα όπως είχε διαμορφωθεί το 2012, πριν από τις περικοπές σε δώρα και συντάξεις. Συνταξιούχοι με εισόδημα από κύριες και επικουρικές και μερίσματα κάτω από 1.000 ευρώ μεικτά το 2012 θα μπορούσαν να διεκδικήσουν μόνο τα “ψαλιδισμένα” από το 2010 δώρα και τις περικοπές στις επικουρικές. Προσοχή, οι συνταξιούχοι που έχασαν τελείως ήδη από το 2010 όλα τα δώρα, λόγω ηλικίας ή εισοδήματος, δεν μπορούν να διεκδικήσουν τώρα κάτω.
Επίσης, συνταξιούχοι με εισόδημα από κύριες, επικουρικές και μερίσματα πάνω από 1.000 ευρώ μεικτά θα μπορούσαν να διεκδικήσουν τα ψαλιδισμένα δώρα, τις απώλειες 5%- 20% στο άθροισμα κύριας και επικουρικής, τις “έξτρα” μειώσεις στην επικουρική και το πρόσθετο ψαλίδι 12% για όσους λάμβαναν μηνιαία σύνταξη άνω των 1.300 ευρώ.
2. Ποιοι συνταξιούχοι δεν μπορούν να διεκδικήσουν αναδρομικά;
Δύο κατηγορίες συνταξιούχων από όλα τα πρώην Ταμεία δεν μπορούν σήμερα να διεκδικήσουν αναδρομικά.
– Συνταξιούχοι με άθροισμα εισοδήματος από κύριες, επικουρικές και μερίσματα κάτω από 1.000 ευρώ μεικτά το 2012 και ταυτόχρονα κάτω των 60 ετών. Καταρχάς κλειδί είναι ο συνταξιούχος να ήταν κάτω από 60 ετών το 2010. Προσοχή, αν η ηλικία των 60 συμπληρώθηκε από το 2012 έως το 2016, τότε ενδέχεται να προκύψει δικαίωμα για την περίοδο από το 2015 και μετά αλλά είναι κάτι που μένει να διευκρινιστεί.
– Συνταξιούχοι με συνολικό μηνιαίο εισόδημα από συντάξεις από 2.500 ευρώ και πάνω.
3. Η υποβολή της αίτησης δρομολογεί την επιστροφή των αναδρομικών;
Η αίτηση διακόπτει την παραγραφή, ωστόσο νομικά δεν συνιστά διεκδίκηση σε ατομικό επίπεδο. Λειτουργεί περισσότερο ως μοχλός πίεσης για ενδεχόμενη συνολική λύση. Δηλ. η υποβολή της αίτησης δεν γεννά νομική υποχρέωση επιστροφής χρηματικών ποσών, αλλά “διασώζει” τις αξιώσεις από την παραγραφή και ανοίγει το χρονικό περιθώριο των κινήσεων. Υπενθυμίζεται ότι οι αιτήσεις γίνονται πλέον μόνο ηλεκτρονικά στον ΕΦΚΑ και έχουν ξεπεράσει τις 500.000. Το υπουργείο Εργασίας έχει ξεκαθαρίσει πως όποια λύσει βρεθεί στο θέμα των αναδρομικών θα ισχύσει για όλους είτε έχουν υποβάλει αίτηση ή αγωγή ή όχι.
4. Αν υποβάλω αγωγή πότε θα μάθω τι θα γίνει;
Οι αγωγές που υποβάλλονται σήμερα το πιθανότερο είναι να εκδικαστούν σε 3- 4 χρόνια πρωτόδικα, εκτός κι αν υποβληθεί αίτηση προτίμησης για λόγους υγείας κ.α. Ακολούθως θα πρέπει να προστεθούν και δύο χρόνια για το Εφετείο, δεδομένου ότι ΕΦΚΑ και ΕΤΕΑΕΠ εξαντλούν, τα ένδικα μέσα.
5. Πόσα είναι τα αναδρομικά που διεκδικώ για κάθε μήνα;
Κρίσιμη μεταβλητή για όλες τις διεκδικήσεις που εγείρονται τώρα είναι το χρονικό διάστημα για το οποίο κάθε συνταξιούχος μπορεί ενδεχομένως να κερδίσει αναδρομικά. Το “παράθυρο” άνοιξε τον Ιούνιο του 2015 με την απόφαση του ΣτΕ. Το ανώτατο δικαστήριο όμως έκρινε τότε πως για λόγους δημοσίου συμφέροντος όσοι δεν είχαν προσφύγει στη Δικαιοσύνη, δεν μπορούν να ζητήσουν αναδρομικά για την περίοδο από το 2012 έως τον Ιούνιο του 2015. Δηλ. οι σημερινές αγωγές αφορούν τα έτη μετά το 2015. Το ίδιο παράθυρο επιχειρεί να κλείσει ο νόμος Κατρούγκαλου με τον επανυπολογισμό όλων των παλαιών συντάξεων στη βάση του νέου συστήματος και εφόσον βέβαια κριθεί συνταγματικός. Σε κάθε περίπτωση τα ποσά ποικίλλουν ανάλογα με το συνταξιοδοτικό εισόδημα που είχε ο κάθε συνταξιούχος.
Οι βασικές κατηγορίες είναι δύο:
– Συνταξιούχοι με εισόδημα από κύριες, επικουρικές και μερίσματα κάτω από 1.000 ευρώ μεικτά το 2012. Έχασαν τελείως τα δώρα, τα οποία είχαν ψαλιδιστεί ήδη από το 2010 και μέτρησαν απώλειες στην επικουρική σύνταξη.
– Συνταξιούχοι με εισόδημα από κύριες, επικουρικές και μερίσματα πάνω από 1.000 ευρώ μεικτά. Έχασαν τελείως τα δώρα, είχαν απώλειες 5-20% αθροιστικά κύριας και επικουρικής, είχαν επιπλέον μειώσεις στην επικουρική, καθώς και πρόσθετο ψαλίδι 12% ειδικά για όσους λάμβαναν μηνιαία σύνταξη άνω των 1.300 ευρώ. Η διεκδίκηση ανά μήνα μπορεί να ποικίλλει από 51 έως 250 ευρώ χωρίς τα δώρα είναι για όλους 800 ευρώ τον χρόνο.