«Ωρολογιακές βόμβες» χαρακτηρίζουν όσοι παρακολουθούν την αγορά διαχείρισης απορριμμάτων αρκετές από τις 120-150 εγκαταστάσεις επεξεργασίας ή αποθήκευσης πλαστικών στην Ελλάδα, με αφορμή τη μεγάλη φωτιά στη Μεταμόρφωση.
Η πυρκαγιά στην εκεί μονάδα επεξεργασίας ή αποθήκη (μέχρι στιγμής δεν έχει διευκρινιστεί) πλαστικών δεν είναι το πρώτο περιστατικό του 2020 σε τέτοια εγκατάσταση – είναι το όγδοο! Είχαν προηγηθεί ατυχήματα ή πυρκαγιές σε εγκαταστάσεις ανακύκλωσης ή αποθήκευσης πλαστικών σε Κόρινθο, Λάρισα, Αυλίδα, Θεσσαλονίκη, Ασπρόπυργο και Μάνδρα. Ποιος ξεχνάει, επίσης, τη μεγάλη φωτιά σε αντίστοιχη εγκατάσταση (Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών – ΚΔΑΥ) στον Ασπρόπυργο, το 2015, που καιγόταν επί εβδομάδες;
Οι ειδικοί ζητούν την άμεση λήψη μέτρων με αύξηση των ελέγχων και την επιβολή κυρώσεων σε όσους παραβιάζουν τη νομοθεσία. Όπως εξηγούν, εξαιτίας της απουσίας ουσιαστικών ελέγχων σε πολλές τέτοιες εγκαταστάσεις στοιβάζονται δίπλα-δίπλα τα πλαστικά με οικιακά απορρίμματα, με αποτέλεσμα να δημιουργείται μια «ωρολογιακή βόμβα».
Επίσης, λόγω των χαμηλών διεθνών τιμών (με εξαίρεση το PET, που χρησιμοποιείται κυρίως για μπουκάλια αναψυκτικών και φιλμ συσκευασίας) ,τα προς ανακύκλωση πλαστικά συσσωρεύονται σε αποθήκες ανά την Ελλάδα, που πιθανώς δεν τηρούν τις απαιτήσεις πυροπροστασίας. Έτσι, όμως, αυξάνονται οι πιθανότητες ατυχημάτων με σοβαρότατες επιπτώσεις στο περιβάλλον.
Έκθεση που δημοσιοποίησε πριν από λίγες ημέρες ο Συνήγορος του Πολίτη (ΣτΠ) και αφορά την υπόθεση με τη μεγάλη φωτιά στο ΚΔΑΥ Ασπροπύργου το 2015 έρχεται να επιβεβαιώσει τα λεγόμενα των στελεχών της αγοράς. Σύμφωνα με την έκθεση, το συγκεκριμένο ΚΔΑΥ «είχε πολλαπλάσια παραγωγική δυναμικότητα από την αδειοδοτημένη, ενώ στον ακάλυπτο χώρο της εγκατάστασης και έξωθεν των ορίων της είχε δημιουργηθεί ΧΑΔΑ, από τη μακροχρόνια απόθεση αδιάθετων δεματοποιημένων προϊόντων, σύμμεικτων αστικών στερεών και δυνάμει επικινδύνων αποβλήτων»! Η εταιρία που διαχειριζόταν το συγκεκριμένο ΚΔΑΥ «σύμφωνα με παλαιότερους ελέγχους, διενεργούσε παράνομες διασυνοριακές μεταφορές αποβλήτων από την Ελλάδα στη Βουλγαρία». Πρόκειται για παραβάσεις που είχαν διαπιστωθεί από το 2009, χωρίς να υπάρξουν σοβαρές κυρώσεις.
Στην έκθεση επισημαίνεται πως «τα Κέντρα ∆ιαλογής Ανακυκλώσιµων Υλικών (Κ∆ΑΥ) αποτελούν έναν ιδιαίτερα σηµαντικό κρίκο στην αλυσίδα της ολοκληρωµένης διαχείρισης αποβλήτων, αναγκαίο για την ενίσχυση της ανακύκλωσης. Ωστόσο, ο ΣτΠ -από την εξέταση σηµαντικού αριθµού υποθέσεων- διαπίστωσε ότι οι εν λόγω µονάδες αν και φέρονται ως ”φιλοπεριβαλλοντικές” και διέθεταν τις προβλεπόµενες άδειες και εγκρίσεις, ωστόσο λειτουργούσαν καθ’ υπέρβαση των όρων αυτών και χωρίς να τηρούν τους εγκεκριµένους περιβαλλοντικούς όρους, µε αποτέλεσµα τη ρύπανση του περιβάλλοντος και την πρόκληση συνεπειών στη δηµόσια υγεία».
Επιπλέον, ο ΣτΠ «διαπίστωσε ότι σε άλλες ανάλογες περιπτώσεις η µη τήρηση των περιβαλλοντικών όρων θα µπορούσε να συνδεθεί µε την εκδήλωση πυρκαγιάς στις εν λόγω εγκαταστάσεις. Τέλος, έχει διαπιστωθεί ότι σε κάποιες περιπτώσεις τα Κ∆ΑΥ, κατά παράβαση των προβλεποµένων στη νοµοθεσία, χρησιµοποιούνται ως χώροι υποδοχής και προσωρινής αποθήκευσης των σύµµεικτων αστικών στερεών αποβλήτων».