Στην αύξηση της ενεργειακής αξιοποίησης των υπολειμμάτων των αποβλήτων και την ανάπτυξη μονάδων παραγωγής ενέργειας για τη μείωση της ταφής αποσκοπεί το νέο εθνικό σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων για την περίοδο 2020-2030, που δόθηκε χθες σε δημόσια διαβούλευση από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Στόχος, να μειωθούν οι ποσότητες των απορριμμάτων που οδηγούνται σε ταφή στο 10% στο τέλος της δεκαετίας, από το απογοητευτικό 80% σχεδόν που βρισκόμαστε σήμερα.
Μεταξύ άλλων, επιδιώκονται παύση της ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων και αποκατάσταση των παράνομων χωματερών μέχρι το 2022, αύξηση της ανακύκλωσης στο 55% το 2025 και στο 60% το 2030 (συμπεριλαμβανομένων και των βιοαποβλήτων), χωριστή συλλογή οργανικών αποβλήτων (καφέ κάδος) και ανάπτυξη σχετικών υποδομών σε όλη την επικράτεια για την πλήρη κάλυψη της χώρας μέχρι το 2030 με 43 Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) και 43-46 Μονάδες Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ) και τέσσερις μονάδες παραγωγής ενέργειας με ενεργειακή αξιοποίηση των υπολειμμάτων των ΜΕΑ.
Ο σχεδιασμός του ΥΠΕΝ προβλέπει τον εκσυγχρονισμό του «τέλους ταφής» αποβλήτων σε ΧΥΤΑ και την εφαρμογή στην πράξη της Αρχής «Πληρώνω όσο πετάω». Η Αρχή θα εφαρμοστεί τόσο με νομοθετικές ρυθμίσεις όσο και με ενίσχυση με πόρους μέσω ΕΣΠΑ των φορέων, ώστε να μπορέσουν να μετρήσουν την παραγωγή αποβλήτων είτε συνολικά είτε σε κάποια από τα ρεύματα, σε επίπεδο κατοικίας, κτιρίου, πολεοδομικής ενότητας, επιλεγμένων παραγωγών κ.ά.
Στο σχέδιο, που τίθεται σε δημόσια διαβούλευση έως τις 21 Αυγούστου, περιλαμβάνεται επίσης δημοπράτηση άλλων 14 μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων έως το τέλος του 2020 και συγκεκριμένα σε Καβάλα, ανατολική Θεσσαλονίκη, Νάξο, Χίο, Σητεία, Κεφαλλονιά, Αγρίνιο, Ηράκλειο, Λάρισα, Βόλο, Πάτρα, Λαμία, Χαλκίδα και Ρόδο. Με δεδομένο ότι έξι μονάδες έχουν ήδη δημοπρατηθεί (Ζάκυνθος, Λευκάδα, Ναύπακτος, Τρίκαλα, Κέρκυρα, Χερσόνησο) και άλλες επτά βρίσκονται σε στάδιο κατασκευής (Αλεξανδρούπολη, Θήβα, Ηλεία, Αμάρι, Αρκαδία, Μεσσηνία, Λακωνία), προβλέπεται ότι έως το τέλος του 2023 θα έχουν κατασκευαστεί 27 Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων σε όλη την Ελλάδα.
Πέρα απ’ αυτό προκρίνεται η συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) για όλους τους δημόσιους φορείς της διαχείρισης αποβλήτων. Αυτό αφορά όλα τα επίπεδα διαχείρισης των αποβλήτων (συλλογή, διαλογή, επεξεργασία κ.ά.). Παράλληλα, προτείνονται δράσεις για την ορθή και ολοκληρωμένη διαχείριση των γεωργοκτηνοτροφικών αποβλήτων της χώρας, που παράγουν τη μεγαλύτερη ποσότητα των αποβλήτων (40%) και των οποίων η διαχείριση έως σήμερα -πλην μεμονωμένων εξαιρέσεων- γίνεται με καύση στον τόπο παραγωγής τους, με αποτέλεσμα την εκπομπή σημαντικών ποσοτήτων αέριων ρύπων. Το νέο ΕΣΔΑ καλείται να διαχειριστεί το σύνολο των αποβλήτων της χώρας, το οποίο αντιστοιχεί σε 31.000.000 τόνους αποβλήτων κατά έτος.
Β. Παπακωνσταντόπουλος