Όλα δείχνουν ότι είναι ζήτημα χρόνου η επανέναρξη των διερευνητικών επαφών Ελλάδας – Τουρκίας.
Οι διερευνητικές ελληνοτουρκικές επαφές «πάγωσαν» τον Φεβρουάριο του 2016 στον 60ο γύρο τους, μετά από απόφαση της Τουρκιάς.
Οι συνομιλίες αφορούσαν την οριοθέτηση των χωρικών υδάτων και της υφαλοκρηπίδας. Τώρα φαίνεται ότι η επανέναρξή τους αποτελεί μέρος της συμφωνία που κλείστηκε μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας, με τη μεσολάβηση του Βερολίνου.
Την επανέναρξη των συνομιλιών την είχε υπονοήσει ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας, Ιμπραχίμ Καλίν, ανακοινώνοντας το «πάγωμα» του απόπλου του Oruc Reis.
Συγκεκριμένα, είχε πει ότι: «Η Ελλάδα είναι σημαντικός γείτονάς μας. Εμείς είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε με την Ελλάδα όλα αυτά τα ζητήματα».
Την Παρασκευή ο Τούρκος υπουργός Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ, έκανε ένα βήμα παραπάνω προαναγγέλλοντας συνομιλίες στην Άγκυρα, «προκειμένου να συζητηθούν ζητήματα που οδήγησαν σε κλιμάκωση της έντασης μεταξύ των δύο πλευρών τις προηγούμενες ημέρες».
Οι δηλώσεις Πέτσα
Στη συνέντευξή του στον Κώστα Παπαχλιμίντζο στα «Παραπολιτικά», ο Στέλιος Πέτσας στην ουσία επιβεβαίωσε ότι προχωράμε προς την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών. Ωστόσο, η Αθήνα δεν θέλει να στείλει το μήνυμα ότι σύρεται σε διάλογο υποκύπτοντας σε τουρκικό τελεσίγραφο.
Συγκεκριμένα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος είπε:
«Έχουμε πει πολλές φορές ότι θέλουμε ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με τη γειτονική χώρα, ιδίως μάλιστα σε περιόδους έντασης. Έχουμε, επίσης, πει -και είναι πάγια εθνική θέση- ότι θέλουμε το διάλογο για τη διευθέτηση της μιας και μόνης ελληνοτουρκικής εκκρεμότητας που αφορά στην οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών μεταξύ των δύο χωρών.
Ο διάλογος, ωστόσο, αυτός δεν μπορεί να γίνει κάτω από απειλές και απόπειρα δημιουργίας τετελεσμένων, αλλά με σεβασμό στις αρχές καλής γειτονίας και με βάση το Διεθνές Δίκαιο, βασική πτυχή του οποίου αποτελεί η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας. Εάν, λοιπόν, η Τουρκία εγκαταλείψει τις προκλήσεις μπορεί να επαναρχίσουν οι διερευνητικές επαφές, που διακόπηκαν με δική της υπαιτιότητα το 2016 για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Επομένως, είμαστε ακόμη στην αρχή για να προεξοφληθεί ότι ο δρόμος αυτός θα καταλήξει σε παραπομπή του θέματος στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης».
Η στάση του ΣΥΡΙΖΑ
Έχει ιδιαίτερη σημασία ότι στην επανέναρξη των διερευνητικών επαφών συναινεί και η αξιωματική αντιπολίτευση.
Στη συνέντευξή του στο CNN Greece ο Αλέξης Χαρίτσης είπε σχετικά με το θέμα:
«Οι διερευνητικές επαφές είχαν σταματήσει το 2016 με ευθύνη της Τουρκίας. Πρέπει λοιπόν να ξαναρχίσουν. Με την προϋπόθεση όμως ότι η Τουρκία θα σταματήσει τις απειλές. Δεν μπορεί να γίνει διάλογος υπό καθεστώς απειλής».
Το μορατόριουμ
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Βασίλη Νέδου της «Καθημερινής της Κυριακής», οι παρασκηνιακές τριμερείς συνομιλίες μεταξύ Αθήνας, Άγκυρας και Βερολίνου κατέληξαν σε συμφωνία για την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών, ενώ «έπεσε στο τραπέζι το μορατόριουμ ερευνών για υδρογονάνθρακες, κάτι που θα αφορούσε βεβαίως και την Κυπριακή Δημοκρατία».
Στις παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις η Αθήνα ξεκαθάρισε ότι δεν μπορεί να συμφωνήσει κάτι που αφορά την ανεξάρτητη Κυπριακή Δημοκρατία.
Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι οι επικείμενες έρευνες του Barbaros στην κυπριακή ΑΟΖ δεν φαίνεται να επηρεάζουν την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών. Είναι χαρακτηριστικές οι δηλώσεις του συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας Αλέξανδρου Διακόπουλου στη Δώρα Αναγνωστοπούλου στο Mega.
Ο κ. Διακόπουλος είπε ότι είναι διαφορετικά πράγματα οι έρευνες του Barbaros που «δεν γίνονται για πρώτη φορά» και οι ενδεχόμενες έρευνες του Oruc Reis. Οι δηλώσεις του Διακόπουλου δεν πέρασαν απαρατήρητες στη Λευκωσία.