Όταν αναζητάτε τρόπους να κάψετε επιπλέον θερμίδες μέσα στην ημέρα, σίγουρα το μυαλό σας δεν πάει στον ύπνο. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως όταν κοιμάστε κοιμάται και ο μεταβολισμός σας.
Σύμφωνα με μελέτες, ο εγκέφαλος μόνο δαπανά ποσοστό περίπου 20% των θερμίδων που λαμβάνουμε καθημερινά από τη διατροφή μας, ακόμη κι όταν κοιμόμαστε.
«Ο ύπνος δεν είναι μια παθητική δραστηριότητα» εξηγεί η Δρ Μέρι Έλεν Γουελς, διευθύντρια Νευροδιαγνωστικής και Επιστήμης του Ύπνου στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας, αφού την ώρα που κοιμόμαστε επιτελούνται πολυάριθμες διεργασίες που απαιτούν την κατανάλωση ενέργειας, όπως η αναπνοή και ο χτύπος της καρδιάς.
Σύμφωνα με τη Δρ Γουελς, οι καύσεις κατά τη διάρκεια του ύπνου εξαρτώνται από ποικίλες παραμέτρους, όπως το στάδιο του ύπνου στο οποίο βρισκόμαστε κάθε φορά, τα γονίδιά μας, καθώς και οι δραστηριότητες που κάνουμε μέσα στην ημέρα.
Αν και δεν είναι εύκολο να μετρήσουμε πόσες θερμίδες καίμε στον ύπνο, υπάρχει ένας μαθηματικός τύπος που θα σας βοηθήσει να υπολογίσετε, έστω και κατά προσέγγιση, τις καύσεις στον ύπνο.
Αρχικά, θα πρέπει να υπολογίσετε τον λεγόμενο βασικό μεταβολικό ρυθμό σας, ο οποίος εκφράζει πόσες θερμίδες καίει ο οργανισμός σας σε κατάσταση απόλυτης χαλάρωσης. Δείτε εδώ πώς θα υπολογίσετε τον βασικό μεταβολικό ρυθμό σας.
Αφού υπολογίσετε το σύνολο των ημερήσιων θερμίδων που δαπανά το σώμα σας σε κατάσταση χαλάρωσης, διαιρέστε τον αριθμό με το 24 για να υπολογίσετε τις καύσεις ανά ώρα της ημέρας.
Κατά τη διάρκεια του ύπνου, το σώμα λειτουργεί στο 95% του σε σχέση με το πώς λειτουργεί τις ώρες χαλάρωσης ενώ είμαστε ξύπνιοι. Έτσι, ο τύπος για τον υπολογισμό των καύσεων κατά τη διάρκεια του ύπνου έχει ως εξής:
(καύσεις ανά ώρα) x 0,95 (ή 95%) x ώρες ύπνου
Αν υποθέσουμε ότι ένα άτομο έχει βασικό μεταβολισμό 45 θερμίδες/ώρα και κοιμάται οκτώ ώρες κάθε βράδυ, ο τύπος δίνει:
45 x 0,95 x 8 = 342 θερμίδες στον ύπνο
Τις περισσότερες θερμίδες δαπανά το σώμα στα στάδια REM του ύπνου (ύπνος γρήγορων κινήσεων των ματιών), καθώς ο εγκέφαλος παρουσιάζει εντονότερη δραστηριότητα. Ένας ολόκληρος κύκλος ύπνου (ελαφρύς ύπνος, βαθύς ύπνος, ύπνος REM) διαρκεί περίπου 90 λεπτά και ο κύκλος επαναλαμβάνεται αρκετές φορές μέσα στη νύχτα, αναφέρει η Δρ Γουελς. Ανάλογα με το εκάστοτε στάδιο του ύπνου μεταβάλλεται και η μεταβολική δραστηριότητα.
Για να μεγιστοποιήσετε τις καύσεις κατά τη διάρκεια του ύπνου, φροντίστε η θερμοκρασία στην κρεβατοκάμαρά σας να είναι αρκετά χαμηλή. Η Αμερικανική Ακαδημία Ιατρικής του Ύπνου συνιστά η θερμοκρασία να κυμαίνεται από 15,5 έως 19,5 βαθμούς Κελσίου. «Όταν το δωμάτιο είναι κρύο το σώμα αναγκάζεται να κάψει περισσότερες θερμίδες για να διατηρήσει την εσωτερική του θερμοκρασία» εξηγεί ο Δρ Κρίστοφερ Γουίντερ, ερευνητής που εξειδικεύεται σε θέματα που αφορούν τον ύπνο.
Αν και δεν μπορείτε να βασίζεστε στον ύπνο για να κάψετε θερμίδες μέσα στην ημέρα ή να απαλλαγείτε από τα περιττά κιλά, δεν πρέπει να ξεχνάτε ότι ο επαρκής και ποιοτικός ύπνος εξασφαλίζει ότι ο μεταβολισμός λειτουργεί όσο το δυνατόν πιο αποδοτικά. Σύμφωνα με μελέτη του 2012 στην επιθεώρηση International Journal of Obesity, οι άντρες που κοιμούνται πέντε ή και λιγότερες ώρες καθημερινά έχουν σχεδόν τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες να γίνουν παχύσαρκοι. Επίσης, άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι η έλλειψη ύπνου επηρεάζει τις ορμόνες λεπτίνη και γκρελίνη που ελέγχουν την πείνα και τις λιγούρες. «Όσο λιγότερο κοιμάστε τόσο πιο αργά καίει θερμίδες το σώμα και ο μεταβολισμός επιβραδύνεται» καταλήγει ο Δρ Γουίντερ.