Ένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι δήμοι πάνω στο σοβαρό θέμα της ανακύκλωσης, είναι πως ένα μεγάλο ποσοστό των δημοτών δεν κάνει σωστή κατανομή των απορριμμάτων στους ειδικούς κάδους.
Πάνω σε αυτό, ο δήμος Χαλανδρίου έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια αρκετά πρωτοποριακή, έτσι ώστε να μπορούν οι πολίτες να ενημερώνονται αυτόματα και πλήρως για το ποια αντικείμενα μπορεί να δεχτεί ο κάθε κάδος ανάλογα με το χρώμα του και κατ΄ επέκταση να προστατευτεί η ανακύκλωση και να μην ακυρωθεί.
Αυτή η σηματοδότηση των κάδων θα γίνει με την τοποθέτηση ψηφιακών σημάτων τύπου QR (Quick Response), με στόχο την ενεργοποίηση των πολιτών, ως προς την ορθή απόρριψη σκουπιδιών. Με την τοποθέτηση της σήμανσης, ξεχωριστή για τον κάθε κάδο ανάλογα με το χρώμα του (μπλε, κίτρινο, καφέ ή πράσινο), οι πολίτες θα μπορούν με τη χρήση δωρεάν ηλεκτρονικής εφαρμογής για κινητά να διαπιστώνουν τι τύπου αντικείμενα προς απόρριψη μπορούν να αποθέσουν και επίσης να λαμβάνουν χρήσιμες πληροφορίες για τα οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη από τη σωστή διαχείριση των απορριμμάτων.
Τα πρώτα ψηφιακά σήματα μοιράστηκαν ήδη σε ομάδα πολιτών-εθελοντών, οι οποίοι ενημερώθηκαν αναλυτικά για τον τρόπο τοποθέτησης και χρήσης των ψηφιακών σημάνσεων. Σταδιακά τα ψηφιακά σήματα θα τοποθετηθούν σε όλους τους κάδους της πόλης. Είχε προηγηθεί διαβούλευση του δήμου με τους πολίτες-εθελοντές, που συμμετείχαν με σκέψεις και προτάσεις στη διαδικασία ανάπτυξης του συστήματος.
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής ΕΜΠ Γεράσιμος Λυμπεράτος, εντεταλμένος δημοτικός σύμβουλος για τη Διαχείριση Ανακυκλώσιμων Υλικών του δήμου Χαλανδρίου, αναφέρθηκε κατ’ αρχήν στο θέμα της ενημέρωσης του πολίτη, λέγοντας μεταξύ άλλων: «Αν δεν έχουν ενημέρωση οι πολίτες θα κάνουν λάθη. Εμείς στοχεύουμε στο να ενημερώσουμε τον πολίτη, ώστε να συμμετέχει ενεργά. Θέλουμε ενημερωμένους και ενεργούς πολίτες».
Ανέφερε ότι «είναι εξαιρετικά ενθαρρυντικό ότι οι πολίτες ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση που κάναμε μέσω της ιστοσελίδας του δήμου» για να προσθέσει: «Οι πολίτες-εθελοντές που συμμετείχαν κατέθεσαν απόψεις για τις πληροφορίες που θα ήθελαν να βλέπουν μέσω του ψηφιακού σήματος. Η πολυτεχνική σχολή Deusto Tech του Μπιλμπάο, που είναι εταίρος μας στο πρόγραμμα Waste4Think, έφτιαξε την ιστοσελίδα στην οποία οι πολίτες θα βρίσκουν όλη τη χρήσιμη πληροφορία. Ο Δήμος Χαλανδρίου σχεδίασε τα σήματα που είναι διαφορετικά για κάθε κάδο (μπλε, καφέ, πράσινα, κίτρινα) προκειμένου να μην μπερδεύονται οι πολίτες κατά τη σηματοδότηση. Σκανάροντας το QR code με το κινητό τους οι δημότες θα οδηγούνται στην αντίστοιχη ιστοσελίδα που θα ενημερώνει για θέματα που αφορούν το συγκεκριμένο ρεύμα αποβλήτων».
Σχετικά με το ίδιο το πρόγραμμα, ο κ. Λυμπεράτος επισήμανε: «Είναι μια πρωτοβουλία στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος και στοχεύει στην ανάπτυξη πιο αποτελεσματικών μεθόδων ως προς τη διαχείριση των αποβλήτων. Ζητούμε την επίτευξη υψηλότερου επιπέδου ανακύκλωσης. Χωριστά απορρίμματα σε διαφορετικά ρεύματα. Ήδη έχουμε κάνει σημαντικά βήματα».
Την προηγούμενη εβδομάδα ο δήμος Χαλανδρίου ανακοίνωσε πως το φιλόδοξο πρόγραμμα διαχείρισης απορριμμάτων που εφαρμόζει από το 2015 αποδίδει εντυπωσιακά αποτελέσματα, καθώς σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε το διάστημα 15-22 Δεκεμβρίου 2019, στο πλαίσιο του συγκεκριμένου ευρωπαϊκού προγράμματος, η ανακύκλωση στον δήμο Χαλανδρίου με σύστημα μπλε-κίτρινου-πράσινου κάδου άγγιξε το 80%! Πάνω σε αυτό, ο κ. Λυμπεράτος εξήγησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Εμείς κάναμε ένα πείραμα, που δείχνει ότι ο πολίτης που είναι ενημερωμένος, μπορεί και ανταποκρίνεται. Το επίπεδο της σωστής ανακύκλωσης έφτασε στο 79% κι αυτό δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Ήταν μία έρευνα σε δείγμα δύο τόνων, που κάλυψε οκτώ διαφορετικές περιοχές του Δήμου επί μία εβδομάδα. Φυσικά, υπάρχουν αποκλίσεις, καθώς η έρευνα έγινε αποκλειστικά σε σπίτια και όχι σε καταστήματα και αυτό το πείραμα με τους τέσσερις κάδους έγινε σε οκτώ περιοχές, όχι παντού. Όμως είναι ενδεικτικό του τι μπορούμε να πετύχουμε. Σίγουρα τα ποσοστά είναι πολύ καλύτερα από αυτά που μας χρεώνουν. Στοχεύουμε να το πετύχουμε σε όλο τον Δήμο και έρχεται τώρα η πληροφορική να βοηθήσει στην καλύτερη ενημέρωση του πολίτη. Βέβαια γνωρίζουμε πως οι παλαιότερες γενιές και ειδικότερα οι ηλικιωμένοι δεν είναι τόσο εξοικειωμένοι με την τεχνολογία της πληροφορικής, σε αντίθεση με τους νέους που εμφανίζονται πιο συνειδητοποιημένοι ως προς τα περιβαλλοντικά και σαφώς πιο εξοικειωμένοι με την τεχνολογία, όμως αυτή η εφαρμογή είναι πολύ απλή στη διαδικασία της».
Κλείνοντας και στην ερώτηση σε πόσο χρόνο περιμένουν αποτελέσματα, ο κ. Λυμπεράτος απάντησε: «Ίσως θα χρειαστούμε και ένα χρόνο για να το πετύχουμε σε όλο τον δήμο. Δεν βιαζόμαστε, θέλουμε να το κάνουμε σωστά. Κλειδί είναι η ενημέρωση του πολίτη».
Στη σημασία της ενεργής συμμετοχής των πολιτών στάθηκε και ο δήμαρχος Χαλανδρίου Σίμος Ρούσσος, ο οποίος σε δήλωσή του ανέφερε: «Είναι πολύ σημαντικό να εμπλέκεις τους πολίτες σε θέματα που έχουν επιστημονική σημασία και εγκυρότητα, αλλά δεν απαιτούν εξειδικευμένες επιστημονικές γνώσεις. Το ζητούμενο είναι οι πολίτες να συμμετέχουν, να συλλέγουν δεδομένα και να διαχέουν την πληροφορία. Το γεγονός τους καθιστά πολύ πιο ευαίσθητους απέναντι στα ζητήματα που απασχολούν την πόλη μας και προάγει αυτό που λέμε επιστήμη του πολίτη, citizen science. Πρώτη φορά γίνεται κάτι ανάλογο στο Χαλάνδρι και είναι εντυπωσιακή η ανταπόκριση των κατοίκων του Χαλανδρίου».
Σημειώνεται πως η δράση υλοποιείται στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Waste4Think, στο οποίο συμμετέχει ο δήμος Χαλανδρίου από το 2015, με κύριο στόχο την αποτελεσματικότερη διαχείριση των βιοαποβλήτων. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα στοχεύει στην ανάπτυξη καινοτομιών σε επίπεδο τεχνικό, περιβαλλοντικό, οικονομικό και κοινωνικό που μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη της κυκλικής οικονομίας. Συμμετέχουν 19 εταίροι από την Ισπανία, την Ιταλία, την Πορτογαλία, τη Δανία, τη Γερμανία και την Ελλάδα. Μέσω του Waste4Think έχει αναπτυχθεί επίσης η εφαρμογή Sustainable Citizen App, διαθέσιμη δωρεάν στα smartphones μέσω των αντίστοιχων stores, με την οποία οι πολίτες μπορούν να διαπιστώσουν σε ποιο κάδο από αυτούς που χρησιμοποιούνται στο Χαλάνδρι (μπλε, κίτρινο, καφέ ή πράσινο) πρέπει να πετάξουν ένα συγκεκριμένο αντικείμενο. Επίσης, έχει αναπτυχθεί μια σειρά από παιχνίδια σε κινητά, τάμπλετ και υπολογιστές για τη διαδραστική εξοικείωση μικρών και μεγάλων με την ανακύκλωση και την κυκλική οικονομία.