Τέλη Ιανουαρίου εκτιμάται ότι θα ψηφιστεί από την Βουλή το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων για το επίδομα γέννησης, προκειμένου στην συνέχεια να ξεκινήσει η διαδικασία υποβολής των αιτήσεων από τους δικαιούχους και η καταβολή της πρώτης δόσης.
Το Επίδομα γέννας 2.000 ευρώ που θα καταβάλλεται σε δύο δόσεις των 1.000 ευρώ η κάθε μία.
Το επίδομα, όπως αναφέρει η αιτιολογική έκθεση, αναμένεται να αποτελέσει κίνητρο για τους μέλλοντες γονείς και, ταυτοχρόνως, σημαντικό βοήθημα κατά την πρώτη περίοδο ανατροφής του παιδιού τους. Η προτεινόμενη ρύθμιση φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα από τα νέα θεμέλια της σύγχρονης δημογραφικής πολιτικής της χώρας, η συγκροτημένη χάραξη της οποίας οφείλει να αποτελεί σταθερή προτεραιότητα της πολιτείας.
Το επίδομα, όπως ρητά αναφέρεται στο άρθρο 10, είναι αφορολόγητο, και ακατάσχετο για χρέη σε Δημόσιο και τράπεζες.
Προϋπόθεση για τη χορήγηση του επιδόματος σε πολίτες άλλων χωρών είναι ο δικαιούχος γονέας (μητέρα ή πατέρας) ή ο ασκών την επιμέλεια του τέκνου να διαμένει μόνιμα και νόμιμα στην Ελλάδα τα 12 τελευταία χρόνια.
Διαδικασία
Για τη χορήγηση του επιδόματος γέννας ο δικαιούχος γονέας θα πρέπει να υποβάλλει αίτηση. Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά: α) στο Υποσύστημα του Πληροφοριακού Συστήματος του Μητρώου Πολιτών για τη δήλωση γέννησης του παιδιού ή β) στην εφαρμογή του διαδικτυακού τόπου του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Με την αποδοχή της σχετικής αίτησης, το επίδομα καταβάλλεται στους δικαιούχους σε δύο ισόποσες δόσεις των χιλίων (1.000) ευρώ έκαστη.
Το επίδομα προορίζεται να αμβλύνει το οξύ δημογραφικό πρόβλημα της χώρας. Η πρόβλεψη της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής που περιλαμβάνεται στη μελέτη του υπουργείου για το κόστος του επιδόματος είναι ότι στην πενταετία 2020-2024 θα επωφεληθούν περίπου 400.000 οικογένειες με ισάριθμες νέες γεννήσεις.
Για το 2020 το κόστος του επιδόματος εκτιμήθηκε στα 160 εκατ. ευρώ, δηλαδή καλύπτει περί τις 80.000 νέες γεννήσεις.
Για την καταβολή του επιδόματος λαμβάνεται υπόψη το ετήσιο πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα, ανάλογα ποιο είναι μεγαλύτερο με βάση τη φορολογική δήλωση και την εκκαθάριση του φόρου εισοδήματος.
Εισοδηματικά όρια
Στον πίνακα που δημοσιεύει ο «Ελεύθερος Τύπος» φαίνεται ότι ο κόφτης στο επίδομα ενεργοποιείται σε εισοδήματα άνω των 60.000 ευρώ για έναν γονέα και άνω των 70.000 ευρώ για δύο γονείς. Το εισοδηματικό όριο μετριέται με το ισοδύναμο εισόδημα των 40.000 ευρώ για τον ένα γονέα ο οποίος έχει συντελεστή 1. Από εκεί και πέρα υπάρχει προσαύξηση εισοδήματος κατά 1/2 (ή 0,5) για τον δεύτερο γονέα και κατά 1/4 (ή 0,25) για κάθε άγαμο ή ανήλικο παιδί που δεν έχει κλείσει την ηλικία των 18 ετών μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του έτους γέννησης του παιδιού για το οποίο ζητείται το επίδομα.
Προσοχή: Παιδί που θα γεννηθεί το 2020 υπολογίζεται στην προσαύξηση του εισοδήματος με 0,5 αν υπάρχει μόνον ένας γονέας και 0,25 αν υπάρχουν δύο γονείς. Το ισοδύναμο εισόδημα για τους δικαιούχους του επιδόματος βρίσκεται εφόσον διαιρεθεί το πραγματικό εισόδημα με τους παρακάτω συντελεστές:
- Με 1,5 αν πρόκειται για έναν γονέα που αποκτά το πρώτο παιδί (1 ο γονέας, 0,5 το παιδί που θα γεννηθεί).
- Με 1,75 αν πρόκειται για δύο γονείς που θα αποκτήσουν το 2020 το πρώτο παιδί.
- Με 2 αν πρόκειται για δύο γονείς που έχουν ένα παιδί και θα αποκτήσουν δεύτερο το 2020.
- Με 2,25 για δύο γονείς με δύο παιδιά και τρίτο το 2020.
Για παράδειγμα, ζευγάρι που περιμένει το πρώτο παιδί μέσα στο 2020, και έχει εισόδημα 60.000 ευρώ, για να δει αν παίρνει το επίδομα θα διαιρέσει τις 60.000 ευρώ με συντελεστή 1,75 (1 ο σύζυγος + 0,5 η σύζυγος + 0,25 το παιδί που θα γεννηθεί). Το ισοδύναμο εισόδημα είναι 34.285 ευρώ, δηλαδή χαμηλότερο των 40.000 ευρώ, που σημαίνει ότι το ζευγάρι παίρνει τις 2.000 ευρώ. Αν το ζευγάρι έχει εισόδημα 71.000 ευρώ τότε δεν παίρνει το επίδομα γιατί με τον συντελεστή 1,75 βγαίνει πάνω από το όριο των 40.000 ευρώ (71.000/1,75=40.571,42).
Οι κατηγορίες δικαιούχων
Το επίδομα γέννησης χορηγείται για παιδιά που γεννιούνται στην Ελλάδα, εφόσον η μητέρα τους ή, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις, ο πατέρας τους ή άλλο πρόσωπο, που ασκεί την επιμέλειά τους, διαμένει νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια και έχει την ιδιότητα:
α) Έλληνα πολίτη
β) ομογενούς αλλοδαπού που διαθέτει Ειδικό Δελτίο Ταυτότητας Ομογενούς
γ) πολίτη κράτους – μέλους της Ευρωπαϊκής Ενωσης
δ) πολίτη κράτους που ανήκει στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, καθώς και πολίτη της Ελβετικής Συνομοσπονδίας
ε) πολίτη τρίτης χώρας, ο οποίος διαμένει μόνιμα και νόμιμα στην Ελλάδα τα τελευταία δώδεκα (12) έτη πριν από το έτος γέννησης του παιδιού. Κατ’ εξαίρεση, για παιδιά που γεννιούνται στην Ελλάδα κατά τα έτη 2020, 2021, 2022 και 2023 το επίδομα χορηγείται εφόσον η μητέρα τους, ως πολίτης τρίτης χώρας της παρούσας περίπτωσης, διαμένει νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια από το έτος 2012 και εντεύθεν.
Υπενθυμίζεται ότι ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Γιάννης Βρούτσης έθεσε από τις 27 Δεκεμβρίου 2019, στις 18:00, σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση το σχέδιο νόμου «Επίδομα γέννησης και λοιπές διατάξεις».
Στο πλαίσιο αυτό, καλείται να συμμετάσχει στη δημόσια διαβούλευση κάθε κοινωνικός εταίρος και κάθε ενδιαφερόμενος, καταθέτοντας τις προτάσεις τους για την όποια βελτίωση των διατάξεων του ανωτέρω νομοθετήματος.