Θυμάμαι πάντα με τρυφερότητα τις στιγμές που τάιζα τα μωρά μου με το μπιμπερό κρατώντας τα αγκαλιά και κοιτώντας τα να ρουφάνε τόσο χαριτωμένα το γαλατάκι τους!
Θυμάμαι όμως και τις αγωνίες που είχα και τα μικρά άγχη που μπορούν να κάνουν λίγο πιο δύσκολη τη ζωή μιας νέας μαμάς. Τρώει καλά; Πήρα το σωστό μπιμπερό; Μήπως δεν μου φτάσουν τα μπουκάλια; Κρατάω σωστά το μωρό μου; Πώς θα πετύχει η μικτή διατροφή; και τόσα άλλα.
Αγαπημένες μανούλες, πόσο σας νιώθω! Μετά από δύο παιδιά, ξέρετε όμως τι κατάλαβα; Ότι πρέπει να ακούμε το ένστικτό μας, να νιώθουμε το μωρό μας και να ενημερωνόμαστε σωστά, πάντα με τη βοήθεια των ειδικών.
Με αυτές τις σκέψεις στο μυαλό, και απευθυνόμενη σε εσάς που έχετε μωρό που μόλις αρχίζει το μπιμπερό, σας ετοίμασα έναν πλήρη οδηγό για να σας μένουν όχι απορίες αλλά μόνο η γλύκα από αυτές τις μοναδικές στιγμές που ζείτε με το μικρό σας πλασματάκι!
Θηλασμός και συνδυασμός με μπιμπερό
Ο θηλασμός είναι ένας μοναδικός και ανεκτίμητος τρόπος παροχής τροφής για τα βρέφη. Παρόλα αυτά, ιδιαίτερα τον πρώτο καιρό, δεν έρχονται πάντα όλα όσο ιδανικά τα έχουμε στο μυαλό μας. Πολλές φορές, προκύπτουν δυσκολίες τόσο λόγω της συναισθηματικής φόρτισης της λοχείας, όσο και λόγω του χρόνου που χρειάζεται για να εξοικειωθούμε με τον θηλασμό και εμείς αλλά και το μωρό μας.
Υπάρχουν λοιπόν διάφοροι λόγοι για τους οποίους θα επιλέξουμε να συνδυάσουμε τον θηλασμό με κάποια γεύματα με μπιμπερό, είτε με δικό μας αντλημένο γάλα, είτε με φόρμουλα.
Γιατί το μωρό μας χρειάστηκε να νοσηλευτεί, γιατί έχουμε δυσκολίες πρακτικές και συναισθηματικές αναφορικά με τον θηλασμό, γιατί θα θέλαμε να κοιμηθούμε και θα δώσει κάποιος άλλος το γεύμα στο μωρό, γιατί χρειάζεται να επιστρέψουμε στην εργασία μας.
Είναι σίγουρα προτιμότερο ένα βρέφος να συνεχίσει να έχει τα πλεονεκτήματα του θηλασμού σε συνδυασμό με την σίτιση με μπιμπερό, συγκριτικά με το να περάσουμε αποκλειστικά στην φόρμουλα.
Πώς ξεκινάμε τη μικτή διατροφή
Εάν επιθυμούμε να δώσουμε με μπιμπερό αντλημένο γάλα συνδυαστικά με τον θηλασμό είναι σημαντικό:
-Όταν αντλούμε το γάλα να το κάνουμε κοιτώντας το μωρό μας ή μια εικόνα του, γιατί ενισχύεται η παραγωγή του γάλακτος.
-Να είμαστε χαλαρές και χωρίς άγχος που λειτουργεί αρνητικά.
-Να έχουμε υπομονή και να μην απογοητευόμαστε σε τυχόν μικρή ποσότητα αντλημένου γάλακτος. Το σώμα μας χρειάζεται χρόνο για να προσαρμοστεί στην τεχνική. Στην αρχή μπορεί να αντλήσουμε λίγο, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν έχουμε γάλα και ότι τόσο γάλα θα έπινε και από το στήθος. Το μωρό μας κάνει διαφορετική κίνηση και απομυζεί πολύ περισσότερο γάλα από ό,τι αντλούμε με το χέρι ή με το θήλαστρο.
-Για να ενισχύσουμε την παραγωγή βοηθούν τα ζεστά επιθέματα και το μασάζ.
-Το σώμα παράγει όσο γάλα παίρνει το μήνυμα ότι χρειαζόταν το μωρό. Στην συνέχεια, αντλώντας αντιλαμβάνεται ότι αυξάνονται οι ανάγκες του μωρού, χρειάζεται κι άλλο γάλα και παράγει περισσότερο.
Εάν επιθυμούμε να δώσουμε φόρμουλα συνδυαστικά με τον θηλασμό τότε:
Είναι προτιμότερο να γίνει σταδιακά η αντικατάσταση κάποιων γευμάτων ώστε το σώμα να έχει χρόνο να μειώσει την παραγωγή του γάλακτος. Έτσι θα αποφύγουμε τυχόν πρήξιμο και ενόχληση στο στήθος, σε περίπτωση που δίνεται φόρμουλα χωρίς να γίνει άντληση γάλακτος. Επίσης θα δοθεί χρόνος στον οργανισμό του βρέφους να προσαρμοστεί από το μητρικό στο ξένο γάλα.
Πολύτιμες συμβουλές για το τάισμα με μπιμπερό
-Ταΐζουμε ένα βρέφος με μπιμπερό όποτε μας δώσει σημάδια πείνας κι όχι με βάση κάποιο πρόγραμμα.
-Για ένα βρέφος που θηλάζει είναι σημαντικό να επιλέγουμε μπιμπερό με πλατιά θηλή που να προσομοιάζει το άνοιγμα των χειλιών που κάνει το μωρό στο στήθος μας. Αυτό είναι κάτι που ίσως και να βοηθήσει ένα μωρό στο να μην κάνει σύγχυση θηλών, να μπερδεύεται δηλαδή μεταξύ της πιπίλας του μπιμπερό και του στήθους.
6 βασικές πρακτικές:
1. Καθίστε αναπαυτικά.
2. Απολαύστε το κράτημα του μωρού και κοιτάζετέ το στα μάτια όπως το ταΐζετε. Προτιμάτε να το έχετε στη στάση αγκαλιάς (με όσο γίνεται πιο όρθιο το μωρό) γιατί προάγει την αίσθηση της ασφάλειας και της αγάπης.
3. Κρατήστε το μπουκάλι όσο πιο όρθιο γίνεται. Παρατηρήστε η πιπίλα να γεμίζει με γάλα όπως το κρατάτε, έτσι ώστε να μην καταπίνει το μωρό αέρα.
4. Εάν η πιπίλα γίνεται επίπεδη την ώρα που τρώει, πιέστε απαλά με το μικρό σας δάκτυλο τη γωνία του στόματος, για να απελευθερωθεί ο αέρας από το ρούφηγμα.
5. Το βρέφος φυσιολογικά θα κάνει παύσεις για να καταπιεί και να ξεκουραστεί. Μπορεί να χρειαστεί να σταματήσει για να ρευτεί και μετά να συνεχίσει.
6. Ποτέ μην αφήνετε το μωρό σας μόνο του την ώρα που τρώει από μπιμπερό που στηρίζεται κάπου.
Δυσκολίες στη διακοπή του αποκλειστικού θηλασμού
Μέσω του θηλασμού ενισχύεται ο συναισθηματικός δεσμός των βρεφών με τη μητέρα τους, αισθάνονται ασφάλεια, ζεστασιά και αγάπη. Όταν, λοιπόν, αποφασίσουμε ότι θα πρέπει να διακόψουμε τον αποκλειστικό θηλασμό και να περάσουμε στη μικτή διατροφή, θα πρέπει να προσπαθήσουμε να το κάνουμε σταδιακά. Θα βοηθούσε να μην γίνει απότομα αυτή η αλλαγή, σε συνδυασμό ίσως με μία άλλη αλλαγή, τη δική μας απουσία.
Μία άλλη πιθανή δυσκολία είναι η σύγχυση θηλών. Κάποια βρέφη, ανάλογα με την ηλικία τους (όσο πιο μικρά, τόσο πιο πιθανό) και τον αριθμό των γευμάτων με μπιμπερό (όσο περισσότερα γεύματα, τόσο πιο πιθανό) μπορεί να μπερδευτούν με την προσφορά και των δύο θηλών, της μητέρας και του μπιμπερό. Το βρέφος είτε εμφανώς μπερδεύεται την ώρα που πλησιάζει τη θηλή ή μπορεί και να θηλάζει κανονικά και ξαφνικά να κλαίει γιατί θυμάται ότι η πιπίλα του μπιμπερό ρέει πιο εύκολα, ενώ στο στήθος ασκεί περισσότερη προσπάθεια. Αυτό είναι κάτι που ίσως να μας προκαλεί άγχος αλλά λύνεται με υπομονή και τη βοήθεια μιας έμπειρης μαίας.
Συντήρηση μητρικού γάλακτος
Το μητρικό γάλα αποθηκεύεται σε πλαστικά μπιμπερό ή σε ειδικά πλαστικά σακουλάκια. Αποφεύγουμε την αποθήκευση του γάλακτος σε γυάλινο μπιμπερό γιατί κάποια από τα θρεπτικά συστατικά κολλάνε στο γυαλί. Γυάλινα μπιμπερό μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να δώσουμε το γάλα στο μωρό μας εκείνη την ώρα.
Το μητρικό γάλα:
-Μπορεί να διατηρηθεί σε θερμοκρασία δωματίου 16-26 οC για έως 4 με 6 ώρες.
-Μπορεί να διατηρηθεί σε θερμομονωτικό τσαντάκι με παγοκύστες για το πολύ 24 ώρες.
-Μπορεί να διατηρηθεί στο ψυγείο σε θερμοκρασία 4οC για έως το πολύ 5 ημέρες.
-Στην κατάψυξη εντός του ψυγείου για 2 εβδομάδες.
-Στην κατάψυξη του ψυγείου με χωριστή πόρτα -18 οC 3 έως 6 μήνες.
-Είναι καλό να αποθηκεύεται σε μικρές ποσότητες ώστε να μην πετάγεται.
-Όταν το αποθηκεύετε να σημειώνετε με ετικέτα την ημερομηνία και την ώρα συλλογής. Χρησιμοποιούμε πάντα το παλιότερο γάλα πρώτα για να μην χαλάσει.
-Αποθηκεύεται στο πίσω μέρος του ψυγείου και όχι στην πόρτα. (Πιο σταθερή θερμοκρασία)
-Αποθηκεύεται προς το πίσω μέρος της κατάψυξης. (Πιο σταθερή θερμοκρασία)
-Συγκεντρώνεται με κατάλληλο και καθαρό τρόπο. Χρησιμοποιούμε αποστειρωμένα μπιμπερό και δεν αγγίζουμε τις εσωτερικές επιφάνειές τους.
-Είναι φυσιολογικό να διαχωρίζεται σε δύο μέρη όταν αποθηκεύεται. Συνήθως βλέπουμε το λίπος πάνω πάνω.
-Ενώνεται από δύο διαφορετικές αντλήσεις μόνο εάν έχει κρυώσει.
Πώς ζεσταίνουμε το μητρικό γάλα
Ζεσταίνουμε το γάλα χρησιμοποιώντας την ειδική συσκευή θέρμανσης μπιμπερό και έτσι είμαστε απόλυτα σίγουρες για τη σωστή θερμοκρασία.
Απόψυξη μητρικού γάλακτος
Είναι προτιμότερο να γίνεται σταδιακή απόψυξη του μητρικού γάλακτος (κατά τη διάρκεια της νύχτας) πρώτα στο ψυγείο. Εάν χρειάζεται να χρησιμοποιηθεί άμεσα, τότε ζεσταίνεται τοποθετώντας το μπιμπερό σε μπολ με ζεστό νερό ή κρατώντας το κάτω από ζεστό τρεχούμενο νερό ή καλύτερα και ευκολότερα στην ειδική συσκευή θέρμανσης μπιμπερό.
-Απόψυξη σε θερμοκρασία δωματίου: Χρήση εντός 4 ωρών
-Απόψυξη σε θερμοκρασία συντήρησης ψυγείου: Χρήση εντός 24 ωρών
Το μητρικό γάλα δεν επαναψύχεται ούτε στο ψυγείο ούτε την κατάψυξη!
Πώς πλένουμε και αποστειρώνουμε σωστά τα μπιμπερό
Τα μπιμπερό και συμπληρωματικά σκεύη για την παραγωγή του γάλακτος (π.χ. χοάνη από το θήλαστρο), πρώτα πλένονται με νερό και σαπούνι για τα πιάτα. Μπορούμε να έχουμε και το ειδικό βουρτσάκι για τον καλύτερο καθαρισμό, έτσι ώστε να απομακρύνονται τα υπολείμματα γάλακτος. Ξεπλένονται καλά και ύστερα αποστειρώνονται στον ειδικό αποστειρωτή σύμφωνα με τις οδηγίες χρήσης του. Μόλις αποστειρωθούν συναρμολογούνται προσεκτικά και με καθαρά χέρια και τοποθετούνται στο ψυγείο.
Πόσα μπιμπερό πρέπει να έχουμε;
Αυτό εξαρτάται από τη χρήση που θα κάνουμε. Σε μία μαμά που αποφασίζει να δίνει το γάλα της μόνο με μπιμπερό, τότε χρειάζονται τουλάχιστον 6, ενώ σε μία μαμά που θέλει να κάνει μικτή διατροφή χρειάζεται τουλάχιστον 1.
Ένας καλός αριθμός να έχουμε είναι 3-4 μπιμπερό, έτσι ώστε να προλαβαίνουμε να τα αποστειρώνουμε για να τα ξαναχρησιμοποιήσουμε.