Ο επαρκής και ποιοτικός ύπνος θωρακίζει τον εγκέφαλο τώρα και στο μέλλον, δείχνει νέα επιστημονική μελέτη στην επιθεώρηση Sleep Medicine. Από την άλλη, τυχόν προβλήματα ύπνου προμηνύουν τη νοητική έκπτωση αρκετές δεκαετίες μετά.
Στο πλαίσιο της μελέτης τους, οι επιστήμονες ανέλυσαν μεγάλο όγκο δεδομένων από τέσσερις παλαιότερες έρευνες με θέμα τον ύπνο και τη γνωστική λειτουργία, εκ των οποίων οι δύο παρακολούθησαν σχεδόν 3.400 ανθρώπους για περισσότερες από δύο δεκαετίες. Όταν ξεκίνησαν οι έρευνες οι συμμετέχοντες ήταν περίπου 50 ετών. Όσοι αντιμετώπιζαν προβλήματα αϋπνίας και έβλεπαν συχνά εφιάλτες ως μεσήλικες, διαπίστωσαν οι επιστήμονες, ήταν πιθανότερο να παρουσιάζουν αργότερα νοητικά ελλείμματα σε σύγκριση με όσους απολάμβαναν αρκετές ώρες ύπνου χωρίς διακοπές.
Οι δύο άλλες έρευνες, στις οποίες παρακολουθήθηκαν ενήλικες 70 έως 90 ετών, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τόσο η αϋπνία όσο και άλλα προβλήματα στον ύπνο οδηγούν σε νοητική έκπτωση.
«Αν και οι διαταραχές του ύπνου είναι σημαντικός παράγοντας κινδύνου για τη γνωστική κατάπτωση, τα καλά νέα είναι ότι αποτελούν τροποποιήσιμο παράγοντα» σχολιάζει η επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας Σιρίν Σίντι του Ινστιτούτου Καρολίνσκα της Στοκχόλμης και του Αυτοκρατορικού Κολεγίου του Λονδίνου, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, και συμπληρώνει: «Όλοι αντιμετωπίζουμε κατά καιρούς δυσκολίες στον ύπνο, για παράδειγμα λόγω του αυξημένου στρες, της κατανάλωσης καφεΐνης ή αλκοόλ ή και λόγω ενός τζετ λαγκ. Ωστόσο, αν κάποιος αντιμετωπίζει χρόνιες διαταραχές του ύπνου, για παράδειγμα δυσκολεύεται να αποκοιμηθεί, ξυπνά μέσα στη νύχτα, ξυπνά πολύ νωρίς το πρωί ή δεν απολαμβάνει ποιοτικό ύπνο, είναι σημαντικό να αναζητήσει τη βοήθεια ειδικού».
Τα προβλήματα ύπνου που επιβαρύνουν περισσότερο τον εγκέφαλο
Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η έλλειψη ύπνου και οι δυσκολίες στον ύπνο επιβαρύνουν την εγκεφαλική λειτουργία. Η διαφορά της νέας μελέτης από άλλες του είδους της είναι ότι αποσαφηνίζει ποια συγκεκριμένα προβλήματα ύπνου είναι πιο βλαπτικά.
Από τα δεδομένα προέκυψε ότι προβλήματα όπως η αϋπνία οδηγούν σε χειρότερες επιδόσεις στα τεστ γνωστικής λειτουργίας μετά από μόλις 3 χρόνια, ενώ οι εφιάλτες στη μέση ηλικία οδήγησαν σε νοητική κατάπτωση σε βάθος 21 έως 31 ετών.
Προστασία του εγκεφάλου χάρη στη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου
Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων ύπνου –και ενδεχομένως για τη μείωση του κινδύνου νοητικής έκπτωσης με την πάροδο των ετών– προτείνονται ποικίλες θεραπευτικές λύσεις, όπως τα φάρμακα, η γνωσιακή συμπεριφοριστική θεραπεία αλλά και αλλαγές στις καθημερινές συνήθειες όπως η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ, η καλύτερη διατροφή και η τακτική γυμναστική.