Δύο χρόνια συμπληρώνονται στις 11 Νοεμβρίου από την ανακήρυξη της Ελευσίνας ως Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το 2021. Και μπορεί τα έργα υποδομών να έχουνε μείνει πίσω (δεν έχουν προχωρήσει οι διαδικασίες ανακατασκευής σε κανένα κτίριο), ωστόσο το καλλιτεχνικό πρόγραμμα βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.
Στην παραλία της Ελευσίνας με τη θάλασσα του Αργοσαρωνικού, το γραφικό λιμανάκι της στα αριστερά και τα διυλιστήρια στα δεξιά, έχουν στηθεί τρία κοντέινερ που λειτουργούν ως εργαστήριο συλλογής υλικού για το βιωματικό, σπονδυλωτό, συλλογικό έργο «Αποθέματα: Inventory» της Τζένης Αργυρίου και του Βασίλη Γεροδήμου.
Υλοποιείται με τη συνδρομή των κατοίκων της πόλης και βάζει στο επίκεντρο τις κινητοποιήσεις του εργατικού κινήματος στην Ελευσίνα από τις αρχές του 20ού αιώνα μέχρι τις μέρες μας.
«Η Ελευσίνα ταυτίζεται με την εργατική τάξη, τον εργαζόμενο άνθρωπο ως φορέα ανάπτυξης και πολιτισμού. Οι συνδικαλιστικές διεκδικήσεις των αρχών του περασμένου αιώνα κληροδοτούν στην πόλη τη συνείδηση του ενεργού πολίτη, που εκφράζεται ακόμα και σήμερα με τη μορφή ποικίλων συλλογικοτήτων και αποτελεί χαρακτηριστικό στοιχείο της ταυτότητας της πόλης», σημειώνουν οι καλλιτέχνες, που με τη συμμετοχή των κατοίκων συλλέγουν προσωπικά αντικείμενα, φωτογραφίες και προσωπικές ιστορίες ζωής και μνήμης τα οποία μετουσιώνουν σε σύγχρονο έργο τέχνης με βιντεοπροβολές, ηχητική εγκατάσταση, έκθεση του αρχειακού υλικού.
Η διαδικασία παραγωγής θα ολοκληρωθεί την Κυριακή 11 Νοεμβρίου με την ανοιχτή «Πορεία/Πομπή» όπου καλούνται να συμμετάσχουν οι πολίτες όλων των ηλικιών, μόνιμοι και μη κάτοικοι της Ελευσίνας. Η «Πομπή» θα έχει τελετουργικό χαρακτήρα και η εκκίνηση θα γίνει από την κεντρική πλατεία Ηρώων, από όπου κάποτε οι εργάτες ξεκινούσαν για τις κινητοποιήσεις τους, για να καταλήξει στην παραλία.
Το έργο εντάσσεται στην 1η Συνάντηση του προγράμματος «Πολιτισμός 2030» που αφορά την ανάπτυξη του σύγχρονου πολιτισμού σε όλη την περιφέρεια της χώρας και στρέφει την προσοχή στη δεκαετία 2020-2030.
Η περιφερειακή πολιτική του σύγχρονου πολιτισμού, εξάλλου, είναι ένα τα επτά θεμελιώδη σχέδια των στρατηγικών κατευθύνσεων που έχει θέσει η υπουργός Πολιτισμού Μυρσίνη Ζορμπά, η οποία παρευρέθηκε χθες στη συνέντευξη Τύπου που οργανώθηκε στην παραλία της Ελευσίνας παρουσία του δημάρχου Γιώργου Τσουκαλά, της προέδρου του Δ.Σ. της Εταιρείας «Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης» Σοφίας Αυγερινού-Κολώνια και της καλλιτεχνικής διευθύντριας Κέλλυς Διαπούλη.
Εκτός από απολογισμό των πεπραγμένων μέχρι σήμερα παρουσιάστηκε το Πρόγραμμα «Πολιτισμός 2030» και «Culture 2030» που θα πραγματοποιηθεί στην Ελευσίνα στις 8-11 Νοεμβρίου.
«Η Ελευσίνα που ανακηρύχτηκε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2021 μάς προκαλεί να αναρωτηθούμε όχι μονάχα για εκείνη τη χρονιά αλλά για ολόκληρη την επόμενη δεκαετία: Πώς η περιφέρεια, κάθε περιφέρεια μπορεί να αποτελέσει μοχλό πολιτισμικής ανάπτυξης και κοινωνικο-πολιτισμικής συνοχής. Η περιφερειακή πολιτική σύγχρονου πολιτισμού δεν μπορεί παρά να έχει το βλέμμα στραμμένο στην επόμενη δεκαετία 2020-30», είπε η κ. Ζορμπά και υπογράμμισε: «Στόχος μας η ανάπτυξη ενός περιφερειακού δικτύου που θα λειτουργεί με αυτονομία, ισοτιμία και εξωστρέφεια για να εκφράζει, να αναδεικνύει και να συγκροτεί τις δικές του τοπικές πολιτισμικές στοχεύσεις και να μην αναπαράγει ένα κεντρικό υδροκεφαλικό μοντέλο σε κακέκτυπες παραλλαγές».
Από την πλευρά του ο δήμαρχος Ελευσίνας κ. Τσουκαλάς αναφέρθηκε στη θεματική του έργου «Αποθέματα» σημειώνοντας πως «το εργατικό κίνημα στην Ελευσίνα σημάδεψε τις ζωές και τις συνειδήσεις μας». Χαρακτήρισε «ελπιδοφόρα» την έκθεση, παραδέχτηκε ότι έχουν σημειωθεί επικίνδυνες αργοπορίες σε όλα τα έργα υποδομής αλλά καθησύχασε το κοινό λέγοντας: «Θα είμαστε συνεπείς στο ραντεβού μας… Καταλαβαίνουμε την αγωνία, αλλά σύντομα θα ξεκινήσουν τα έργα και θα είμαστε μια Πολιτιστική Πρωτεύουσα αξιομνημόνευτη».
Επίσης, ο δήμος επιδιώκει να αποκτήσει άλλα δύο ακίνητα, το κτίριο Μορφόπουλου στο κέντρο της Ελευσίνας και τον κινηματογράφο «Ελευσίς».
«Η Ελευσίνα είναι ένας τόπος όπου ιστορικά η αειφορία έγινε τρόπος ζωής», είπε από την πλευρά της η πρόεδρος Σοφία Αυγερινού-Κολώνια (ανέλαβε καθήκοντα μόλις τον Αύγουστο) και τέλος, η καλλιτεχνική διευθύντρια Κέλλυ Διαπούλη έκανε μια σύντομη αναδρομή στα προηγούμενα δύο χρόνια.
Τέλος η καλλιτεχνική Διευθύντρια Κέλλυ Διαπούλη έκανε μια σύντομη αναδρομή στα προηγούμενα δύο χρόνια και για την εξέλιξη του καλλιτεχνικού προγράμματος είπε «κοιτάζουμε την Τέχνη και τον Πολιτισμό ως μορφές αειφόρου ανάπτυξης. Δεν φτιάχνουμε ένα πρόγραμμα εκδηλώσεων, αλλά ένα έργο εν εξελίξει. Να δημιουργήσουμε μια νέα καθημερινότητα στην πόλη».
Για το πρόγραμμα «Πολιτισμός 2030» ανέφερε «αποτελεί την κεντρική πρόταση της Ελευσίνας 2021 σε αυτόν τον τομέα, μία πρόσκληση συνεργασίας προς όλες τις ελληνικές πόλεις, αλλά και όλους τους εμπλεκόμενους του πεδίου της πολιτισμικής παραγωγής. Στηρίζεται σε δύο διαπιστώσεις που αποτέλεσαν για εμάς βασικά δεδομένα της διαμόρφωσης της στρατηγικής και εν τέλει της πρότασής μας για την Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης. Πρώτον, στο γεγονός ότι δεν μπορεί να υπάρξει πολιτισμική και πολιτιστική ανάπτυξη χωρίς πρωτότυπη δημιουργία. Και δεύτερον, στο δεδομένο ότι στην Ελλάδα, η πρωτότυπη δημιουργία συγκεντρώνεται στη μεγάλη πλειοψηφία της στο κέντρο της Αθήνας και από εκεί μεταφέρεται στην περιφέρεια».
Για την υλοποίηση μάλιστα είχαν προσκαλέσει, πριν από ένα χρόνο, την Μυρσίνη Ζορμπά να το αναλάβει «ως το μόνο άνθρωπο που έχει ασχοληθεί με το ζήτημα της Περιφερειακής Πολιτικής μέσα από το Εθνικό Πολιτιστικό Δίκτυο Πόλεων, από τις πιο σημαντικές πολιτικές σε επίπεδο περιφερειακής ανάπτυξης» είπε η καλλιτεχνική διευθύντρια, θυμίζοντας το θεσμό που δημιουργήθηκε στο υπουργείο Πολιτισμού όταν η νυν υπουργός ήταν σύμβουλος του Θάνου Μικρούτσικου. Οσο για τις καθυστερήσεις στις κτιριακές υποδομές η Κέλλυ Διαπούλη είπε «με βάση τα δεδομένα έχουμε σχεδιάσει μια σκηνή, μέσω έτοιμης κατασκευής, για να λειτουργήσει στην πόλη. Εχουμε προβλέψει λύσεις ώστε να κερδίσουμε το χρόνο των καθυστερήσεων».
Επιμέλεια: Βασιλική Τζεβελέκου