Tα αγόρια συμπεριφέρονται διαφορετικά από τα κορίτσια. Αυτό δεν οφείλεται μόνο σε γενετικούς παράγοντες, αλλά και στο γεγονός ότι εμείς τους συμπεριφερόμαστε διαφορετικά.
Ροζ ή μπλε; Φόρεμα ή σαλοπέτα; Κούκλα ή αυτοκινητάκι; Η ανακάλυψη του φύλου, η αναγνώριση του εαυτού σου ως «αγόρι» ή «κορίτσι» είναι ένα από τα πιο σημαντικά βήματα στην ανάπτυξη κάθε παιδιού. Προκειμένου να καταλάβουν πού ακριβώς ανήκουν, περνάνε από την ηλικία των τριών έως την ηλικία των πέντε ετών μια περίοδο υπερβολής σε ό,τι αφορά φύλο τους: Τα κορίτσια λατρεύουν οτιδήποτε είναι ροζ, θυμίζει πριγκίπισσα και μπαλαρίνα, ενώ τα αγόρια κυκλοφορούν με ένα σπαθί ή με ένα πιστόλι σχεδόν «κολλημένο» στο χέρι τους και δεν χορταίνουν να παίζουν «πόλεμο». Πρόκειται για μια απολύτως φυσιολογική μεταβατική περίοδο, την οποία όταν ξεπεράσουν (σύντομα) θα έχουν κατακτήσει τη συνειδητοποίηση του φύλου τους.
Ποιες είναι όμως οι αλήθειες και ποιοι οι μύθοι όταν αναφερόμαστε σε κλασικά χαρακτηριστική συμπεριφορά αγοριών και κοριτσιών;
Ποιο είναι πιο χαδιάρικο;
Το κορίτσι, ίσως γιατί έτσι του έχουμε μάθει. Έρευνες δείχνουν ότι με τα θηλυκά μωρά είμαστε πιο τρυφεροί απ’ ό,τι με τα αρσενικά. Αυτό γίνεται ασυνείδητα, όχι μόνο από τους γονείς, αλλά και από τον ευρύτερο οικογενειακό και φιλικό κύκλο. Αυτή μπορεί να είναι και η αιτία που τα περισσότερα αγόρια στη νηπιακή ηλικία δυσανασχετούν και αποφεύγουν τα χάδια και τις τρυφερότητες κάνοντας τις «αγορομάνες» να προσπαθούν να κερδίσουν την πολυπόθητη αγκαλιά αφού πρώτα χοροπηδήσουν, γαργαλίσουν και «παλέψουν» παιχνιδιάρικα με τον κανακάρη τους.
Ποιο πετάει την άμμο;
Τα αγόρια αρέσκονται να δείχνουν τη δύναμή τους, ενώ τα κορίτσια είναι πιο προστατευτικά. Μια ακόμα προκατάληψη; Όχι, ισχυρίζονται οι αναπτυξιακοί ψυχολόγοι. Είναι γεγονός ότι τα αγόρια και τα κορίτσια συμπεριφέρονται διαφορετικά απέναντι στα άλλα παιδιά κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού. Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι τα κορίτσια επιχειρούν ευκολότερα να επικοινωνήσουν, να συνεννοηθούν αλλά και να βοηθήσουν. Τα αγόρια συμπεριφέρονται συχνότερα επιθετικά, έχοντας ως στόχο τον ανταγωνισμό, την επιβολή και τη νίκη. Πρόκειται για μια κληρονομιά της ανθρώπινης ιστορίας, από την οποία, απ’ ό,τι φαίνεται, δεν μπορούμε να ξεφύγουμε εύκολα. Από την αρχή της εμφάνισης του είδους, ο άντρας ήταν αυτός που εξερευνούσε νέα εδάφη και υπερασπιζόταν την οικογένεια και την ιδιοκτησία του, ενώ οι γυναίκες φρόντιζαν να υπάρχει ζεστό φαγητό, ρούχα και καλή διάθεση.
Ποιο κλαίει περισσότερο;
Απ’ όλα τα μωρά στις αίθουσες νεογνών αυτά που κλαίνε περισσότερο, τόσο σε διάρκεια όσο και σε ένταση, είναι τα αγόρια και μάλιστα σε ποσοστό 70%. Ωστόσο, κανείς δεν γνωρίζει με ακρίβεια το γιατί. Η δύσκολη προσαρμογή στο περιβάλλον έξω από τη μήτρα πιθανολογείται πως σχετίζεται με το γεγονός ότι το νευρικό σύστημα τον αγοριών είναι λιγότερο ώριμο από αυτό των κοριτσιών. Επίσης, έχει διαπιστωθεί ότι τα νεογέννητα αγοράκια είναι πιο επιρρεπή από τα νεογέννητα κοριτσάκια σε παράγοντες που προκαλούν άγχος, όπως, για παράδειγμα, στη φασαρία.
Ποιο χρειάζεται περισσότερα τσιρότα;
Τα αγόρια. Από τα περιστατικά που καταφτάνουν στα επείγοντα των νοσοκομείων έπειτα από μικροατυχήματα που συμβαίνουν στο σπίτι το 80% αφορά αγόρια. Οι μικροί Ράμπο τραυματίζονται πιο συχνά, γιατί τα παιχνίδια αλλά και γενικά ο τρόπος συμπεριφοράς τους είναι πιο ριψοκίνδυνος σε σχέση με το άλλο φύλο. Η καναδή ερευνήτρια Μπάρμπαρα Μορονγκιέλο ύστερα από σχετική μελέτη σε νήπια διαπίστωσε ότι:
– Τα κορίτσια στη συντριπτική τους πλειοψηφία χαρακτήρισαν δραστηριότητες όπως το ποδόσφαιρο και το σκαρφάλωμα ως «επικίνδυνες».
– Τα κορίτσια αποφεύγουν τέτοιου είδους παιχνίδια, σε αντίθεση με τα αγόρια που, ακόμη κι αν καταλαβαίνουν ότι υπάρχει κάποιος κίνδυνος, δεν πιστεύουν ότι μπορεί να τραυματιστούν.
– Τα αγόρια αντιμετωπίζουν διαφορετικά τα ατυχήματα και θεωρούν τους τραυματισμούς «έλλειψη τύχης», σε αντίθεση με τα κορίτσια που θεωρούν τους εαυτούς τους αποκλειστικά υπεύθυνους για ό,τι συμβεί.
Ποιο αρρωσταίνει πιο συχνά;
Σε μικρή ηλικία τα αγόρια υποφέρουν πιο συχνά από ιώσεις και αλλεργίες απ’ ό,τι τα κορίτσια. Αυτό όμως αλλάζει κατά τη διάρκεια της εφηβείας. Τότε τα κορίτσια γίνονται πιο ευπαθή σε αλλεργίες και κρυολογήματα. Έχει μάλιστα παρατηρηθεί ότι τα κορίτσια παίρνουν περισσότερες απουσίες «λόγω ασθένειας» στο σχολείο. Από την άλλη, τα αγόρια αντιμετωπίζουν συχνότερα αναπτυξιακά ζητήματα όπως είναι η νυχτερινή ενούρηση, η υπερκινητικότητα αλλά και προβλήματα λόγου, όπως ο τραυλισμός και η καθυστέρηση στην ομιλία. Τέλος, τα ψυχολογικά προβλήματα, όπως η κατάθλιψη στην παιδική και εφηβική ηλικία, προσβάλλουν περισσότερο τα κορίτσια.
Ποιο είναι πιο κοντά στη μαμά;
Στην ηλικία των τριών ετών τα παιδιά ανακαλύπτουν σε ποιο φύλο ανήκουν: τα κορίτσια είναι σαν τις μαμάδες και τα αγόρια σαν τους μπαμπάδες. Η συνειδητοποίηση αυτή είναι αρκετά δύσκολη για τα μικρά αγόρια που θα πρέπει να απαγκιστρωθούν από τη μαμά τους, αν θέλουν να γίνουν σαν τον μπαμπά, ενώ για τα κορίτσια δεν αλλάζει τίποτα. Και τα δύο φύλα θα μάθουν τους ρόλους τους παρακολουθώντας τη ζωή στο σπίτι με πρωταγωνιστές τους γονείς τους. Μπορεί σήμερα οι ρόλοι των γονιών να είναι πιο ισότιμοι, παρ’ όλα αυτά η μαμά εξακολουθεί να περνάει περισσότερο χρόνο με τα παιδιά και φροντίζει το σπίτι περισσότερο από τον μπαμπά. Έτσι, η γυναίκα ταυτίζεται με τις παραδοσιακές ιδιότητες της δοτικότητας και της στοργής και ο άντρας με την υπευθυνότητα και τη δύναμη. Σε μια έρευνα παιδιά τριών ετών ρωτήθηκαν τι κάνουν τα αγόρια και τι τα κορίτσια. Οι απαντήσεις ήταν οι εξής: Τα κορίτσια παίζουν με κούκλες, βοηθάνε τη μαμά, μιλάνε πολύ, χρειάζονται βοήθεια, δεν χτυπάνε ποτέ. Τα αγόρια βοηθάνε τον μπαμπά, θέλουν να παλεύουν και κάνουν άλλα παιδιά να κλαίνε.
Ποιο είναι η αδυναμία του μπαμπά;
Στη ζωή ενός παιδιού η γυναίκα είναι πολύ σημαντική: μαμά, δασκάλα, νταντά, γιαγιά. Όμως, τόσο τα αγόρια όσο και τα κορίτσια έχουν ανάγκη την αντρική παρουσία. Ιδιαίτερα για τα κορίτσια ο μπαμπάς είναι «ο πρώτος άντρας στη ζωή τους», αυτός καθιερώνει την εικόνα που θα έχουν στο μέλλον για το άλλο φύλο. Για τα αγόρια, από την άλλη, ο μπαμπάς είναι το ισχυρό πρότυπο. Επομένως η παρουσία του και ο τρόπος που φέρεται και λειτουργεί μέσα στην οικογένεια είναι καθοριστικός και για τα δύο φύλα.
Ποιο βοηθάει περισσότερο στην κουζίνα;
Σε όλα τα παιδιά αρέσει να κάνουν ευχάριστα πράγματα. Η συνύπαρξη στην κουζίνα με τη μαμά ή τον μπαμπά είναι ιδιαίτερα δημιουργική, αλλά και διασκεδαστική τόσο για τα αγόρια όσο και για τα κορίτσια. Άλλωστε, το να φτιάχνεις κάτι με τα χέρια σου το οποίο τρώγεται κιόλας είναι μεγάλο επίτευγμα για τα παιδιά και τους δίνει χαρά. Παρ’ όλα αυτά, οι γονείς παραδοσιακά παροτρύνουν περισσότερο τα κορίτσια να βοηθήσουν στη κουζίνα και τα αγόρια στα μαστορέματα. Αυτό ωστόσο σιγά σιγά αλλάζει ακολουθώντας τις αλλαγές στις κοινωνικές δομές.
Ποιο θέλει να ανακαλύψει πιο γρήγορα τον κόσμο;
Το αγόρι. Από τη στιγμή που κάνουν τα πρώτα τους βήματα, τα μικρά αντράκια θέλουν να εξερευνήσουν τα πάντα, ξεκινώντας απ’ όλες τις γωνιές του σπιτιού και επεκτείνοντας την περιέργειά τους σε ολόκληρη την παιδική χαρά. Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι οι λόγοι για τους οποίους συμβαίνει αυτό είναι γενετικοί: Έρευνες στον εγκέφαλο απέδειξαν ότι η ικανότητα του προσανατολισμού στα αγόρια είναι πολύ πιο αναπτυγμένη απ’ ό,τι στα κορίτσια. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο οι μικροί εξερευνητές έχουν τη βεβαιότητα πως όπου και να πάνε πάντα θα βρίσκουν το δρόμο της επιστροφής. Ένα ακόμη στοιχείο είναι ότι οι ίδιοι οι γονείς παροτρύνουν τα αγόρια από μικρά να ανοίξουν τα φτερά τους. Πρόσφατη μελέτη σε αγόρια και κορίτσια νηπιακής ηλικίας έδειξε ότι τα κορίτσια ακούνε τη λέξη «πρόσεχε» τέσσερις φορές περισσότερο απ’ ό,τι τα συνομήλικά τους αγόρια.
Ποιο κάνει πιο εύκολα «φίλους»;
Στα αγόρια αρέσει να οργανώνονται σε ομάδες τεσσάρων έως έξι φίλων. Τα κορίτσια αισθάνονται καλύτερα όταν η παρέα για παιχνίδι αποτελείται από δύο έως τρεις φίλες. Λογικό, αφού πολλά παιδιά σημαίνει περισσότερη δράση και φασαρία. Το σίγουρο είναι ότι τόσο τα αγόρια όσο και τα κορίτσια έχουν όφελος από τη μεταξύ τους συναναστροφή. Μαθαίνουν διαφορετικές συμπεριφορές και συμπληρώνουν τις ικανότητες και τα ενδιαφέροντά τους.
Tips για ευτυχισμένα αγόρια και κορίτσια
Ανεξάρτητα από το φύλο τους, υπάρχουν κάποια πράγματα που ενδείκνυνται και κάνουν καλό τόσο στα αγόρια όσο και στα κορίτσια, όπως:
– Οι αγκαλιές, τα χάδια και τα φιλιά.
– Να ανακαλύπτουν ότι οι άνθρωποι έχουν πολλές πλευρές. Ο μπαμπάς βοηθάει στην κουζίνα και η μαμά αλλάζει μια λάμπα.
– Όμορφες ιστορίες ή τρυφερά τραγούδια πριν τον ύπνο.
– Η μαμά είναι καλή, μπορεί όμως και να επιβληθεί.
– Να τα εμπιστευόμαστε και να τα πιστεύουμε.
– Να τα επιβραβεύουμε για τις προσπάθειές τους.
– Να τα αφήνουμε να κλαίνε και μετά να τα παρηγορούμε.
– Να τους δίνουμε κίνητρο και αυτονομία.
– Μαμάδες και μπαμπάδες που μπορούν να παραδεχτούν τα λάθη και τις αδυναμίες τους.
– Να ακούνε ότι είναι μοναδικά, αξιαγάπητα, δυνατά και έξυπνα.
– Να τους μάθουμε ότι τα προβλήματα λύνονται χωρίς φωνές και εντάσεις.
– Να μην τους επιλύουμε κάθε (μικρή) δυσκολία που αντιμετωπίζουν.
– Γονείς που θέτουν όρια.
– Γονείς που κάποιες φορές ξέρουν να υποχωρούν.