Μια ψηφιακά αποκατεστημένη κόπια της ιστορικής ταινίας προβάλλεται την Κυριακή 30 Ιουνίου στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος.
Γυρίστηκε το 1932, αλλά σήμερα μοιάζει το ίδιο επίκαιρη με τότε. Η «Κοινωνική σαπίλα» του Στέλιου Τατασόπουλου είναι το πρώτο φιλμ κοινωνικού προβληματισμού στον ελληνικό κινηματογράφο, που ασχολήθηκε με τη δεινή κατάσταση των άνεργων και φτωχών εργατικών πληθυσμών των αστικών κέντρων και απεικόνισε τους αγώνες για την οργάνωση της βιομηχανικής εργασίας σε συνδικάτα. Την άφιξη της στις αίθουσες εκείνη την εποχή ακολούθησαν αστυνομικές επεμβάσεις και ματαιώσεις προβολών, ενώ οι σημερινοί θεατές θα έχουν τη σπάνια ευκαιρία να τη δουν στη μεγάλη οθόνη την Κυριακή 30 Ιουνίου στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, στο πλαίσιο του αφιερώματος «Κινηματογράφος και Πόλη – Η εποχή του Βωβού».
Κεντρικός ήρωας της ταινίας είναι ένας φτωχός φοιτητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο Ντίνος Βρισθένης (Στέλιος Τατασόπουλος). Έχει εγκαταλείψει τις σπουδές του λόγω οικονομικών δυσκολιών και βρίσκεται σε αναζήτηση εργασίας. Καταφέρνει να προσληφθεί ως ηθοποιός σε ένα θίασο, όπου γνωρίζει και ερωτεύεται την πρωταγωνίστρια Νίκη (Δανάη Γρίζου). Όταν αυτή ενδίδει σε ένα βιομήχανο που της υπόσχεται λαμπρό μέλλον, ο Ντίνος, απογοητευμένος, εγκαταλείπει το θέατρο. Η φτώχια θα τον οδηγήσει στις γραμμές του προλεταριάτου και θα γίνει καπνεργάτης προκειμένου να κερδίσει τα απαραίτητα προς το ζην. Εκεί, έρχεται αντιμέτωπος με την εκμετάλλευση των εργατών, συμβάλλει στην ίδρυση του συνδικάτου και ηγείται του αγώνα για κοινωνική δικαιοσύνη, αδιαφορώντας για τις ανηλεείς διώξεις της αστυνομίας. Φυλακίζεται και όταν βγαίνει απαρνείται το παρελθόν του και αποφασίζει να πολεμήσει την κοινωνική σαπίλα.
Ο σκηνοθέτης και πρωταγωνιστής Στέλιος Τατασόπουλος (1908-2000) γεννήθηκε στην Πόλη και σπούδασε υποκριτική στο Παρίσι. Σκηνοθέτησε 27 ταινίες, με γνωστότερες τις «Κοινωνική σαπίλα» και «Μαύρη γη» οι οποίες διακρίνονται για την κοινωνική κριτική τους.
Η «Κοινωνική σαπίλα» θεωρείτο χαμένη μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1980, όταν η Αγλαΐα Μητροπούλου και ο σκηνοθέτης εντόπισαν υλικά της ταινίας και τα εργαστήρια της Ταινιοθήκης της Ελλάδος ανέλαβαν την αποκατάστασή της. Το αποκατεστημένο φιλμ προβλήθηκε το 1989.
Τριάντα χρόνια μετά, διαθέτουμε πλέον μια πολύ καλύτερη έκδοσή της, ψηφιοποιημένη σε ανάλυση 2Κ, με αποκατεστημένο τμήμα του πρωτότυπου κάδρου και πλήθος διορθώσεων και βελτιώσεων στην ποιότητα της εικόνας. Αλλά και με μουσική του Κωνσταντίνου Βήτα, που τη συνέθεσε το 2015 και αργότερα την ξαναδούλεψε για την προσαρμόσει στη νέα, μεγαλύτερη διάρκεια της ταινίας.
Αυτή η νέα κόπια που θα δούμε την Κυριακή είναι προϊόν της συνεργασίας της Ταινιοθήκης της Ελλάδος με την έκθεση Documenta14 και την Ταινιοθήκη του Βελγίου και προβλήθηκε για πρώτη φορά τον Σεπτέμβριο του 2017 στο Κάσελ της Γερμανίας, έδρα της Documenta 14.
* «Κοινωνική σαπίλα», Κυριακή 30 Ιουνίου στις 21.00 στην Tαινιοθήκη της Ελλάδος, Θερινός Κινηματογράφος Λαϊς (Ιερά Οδός 48 και Μεγάλου Αλεξάνδρου, μετρό Κεραμεικός, τηλ. 210-3612046). Εισιτήριο: 5 ευρώ. Προπώληση: Στο ταμείο της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, στα ταμεία του Φεστιβάλ Αθηνών (Πανεπιστημίου 39), στις ιστοσελίδες greekfestival.gr και ticketmaster.gr, στο viva.gr, καθώς και στα καταστήματα Public και Ιανός.