Το άγχος όπως και το στρες είναι δύο από τους πιο σταθερούς επισκέπτες στη ζωή μας όταν οι καταστάσεις αρχίζουν να γίνονται ολοένα και πιο ασταθείς. Όσο και αν προσπαθούμε ορισμένες φορές να αποφύγουμε ή ακόμη και να διαχειριστούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το άγχος, θα πρέπει να γίνει σαφές το εξής: Είναι και αυτό ένα συναίσθημα όπως όλα τα άλλα. Και μάλιστα αναπόφευκτο καθώς έχει την τάση να εμφανίζεται με ή χωρίς προειδοποίηση.
Είναι τα συναισθήματά σου ο κυριότερος λόγος που εμφανίζεται το άγχος;
Μπορεί το άγχος να επηρεάζει τις σκέψεις και τις αποφάσεις σε υπέρμετρο βαθμό. Ωστόσο, το πώς αποφασίζεις να αντιδράς σε κάθε είδους αρνητική κατάσταση είναι και ο σημαντικότερος λόγος που το άγχος να εμφανίζεται στη ζωή σου. Αφού ασκείται επιρροή στην ποιότητα των σκέψεών σου. Εάν αναζητάς ποιοτικότερες σκέψεις και λιγότερες στρεσογόνες καταστάσεις, είναι καιρός να αναγνωρίσεις τους λόγους για τους οποίους βιώνεις τα συναισθήματά σου με αρνητικότητα. Σκοπός; Το να δημιουργήσεις πιο λειτουργικούς μηχανισμούς αντιμετώπισης.
Ποια είναι η αιτιολογία του άγχους;
Στη πραγματικότητα, είναι μια ορμονική αντίδραση σαν όλες τις άλλες, η οποία εξελίχθηκε για να βοηθάει με κάποιον τρόπο τους ανθρώπους να αντιδρούν αποτελεσματικά στον κίνδυνο. Από επιστημονικής άποψης και εν συντομία, ο ανθρώπινος εγκέφαλος μόλις αντιληφθεί έναν ενδεχόμενο κίνδυνο προετοιμάζεται να αναγνωρίσει την οποιαδήποτε απειλή. Έτσι, ενεργεί ανάλογα για να εξασφαλίσει ασφάλεια για τον οργανισμό. Ωστόσο, το άγχος μπορεί να γίνει αντιπαραγωγικό. Φυσικά όταν βιώνεται με τέτοια ένταση ώστε να εμποδίζει τη φυσιολογική ροή της καθημερινότητας, σε όλα της τα επίπεδα.
Δυσκολίες αυτοαποδοχής, εμπόδια στις διαπροσωπικές σχέσεις. Έλλειψη χρόνου, οικονομικά ζητήματα και θέματα υγείας. Αυτά είναι κάποια από τα πιο γνωστά παραδείγματα στρεσογόνων καταστάσεων. Και το άγχος; Το άγχος είναι η αντίδραση που προκύπτει ύστερα από την εμφάνιση αυτών των παραγόντων πίεσης. Το όλο ζήτημα έγκειται λοιπόν στο ότι δεν ευθύνονται οι συγκεκριμένοι παράγοντες για το άγχος, αλλά τα αρνητικά συναισθήματα που δημιουργούνται για την ύπαρξη του άγχους.
Ποια είδους αρνητικά συναισθήματα;
H οργή, η απογοήτευση, η ντροπή, η ενοχή, η αβεβαιότητα, η μελαγχολία καθώς και η δυσαρέσκεια είναι κάποια από τα συναισθήματα που ενδυναμώνουν την ύπαρξη και τις συχνές “επισκέψεις” του άγχους. Όταν η διάρκεια αυτών των συναισθημάτων παραμένει και επιμένει περισσότερο από το προβλεπόμενο, τότε ο εγκέφαλος δεν έχει παρά να θεωρήσει αυτές τις πληροφορίες ως “φυσιολογικές”.
Ενώ λοιπόν το στρες και το άγχος μπορεί να μας κρατάει σε απόλυτη εγρήγορση επηρεάζοντας θετικά τη ζωή μας, αυτό που απασχολεί την κοινή γνώμη είναι το τι συμβαίνει όταν η δυσφορία του άγχους δεν υποχωρεί. Με αποτέλεσμα να μας ακινητοποιεί. Μαζί και τον τρόπο σκέψης μας.
Παρακάτω θα βρεις τη λίστα με τα 5 πιο σημαντικά σημάδια που αποδεικνύουν ότι το άγχος σε επηρεάζει περισσότερο από όσο νόμιζες έως τώρα.
1. Δυσκολεύεσαι να θυμηθείς!
Για ακόμη μια φορά το στρες χτυπάει την πόρτα σου και εσύ βρίσκεσαι σε κατάσταση πανικού μη γνωρίζοντας ποιο πρέπει να είναι το επόμενό βήμα σου. Όταν τα επίπεδα του στρες είναι υψηλά, έχε υπόψιν σου πως έχει παρατηρηθεί και μειωμένη αντίληψη των όσων συμβαίνουν τριγύρω. Με αποτέλεσμα να επηρεάζεται και η μνήμη έως ένα βαθμό. Επιπλέον, η συναισθηματική μνήμη, που αποθηκεύεται στην αμυγδαλή του εγκεφάλου, δημιουργεί ψευδείς αναμνήσεις. Αυτό συμβαίνει επειδή η αμυγδαλή συνδέεται έντονα με τα κέντρα σκέψης του εγκεφάλου. Επομένως, τα συναισθήματα επηρεάζουν τις σκέψεις περισσότερο από ότι οι σκέψεις επηρεάζουν το συναίσθημα, δημιουργώντας έτσι μια “ψεύτικη μνήμη”. Όταν αγχώνεσαι, δυσκολεύεσαι κάποιες φορές να θυμηθείς; Πλέον γνωρίζεις το γιατί!
2. Χρειάζεσαι περισσότερο χρόνο για να πάρεις αποφάσεις!
Στην προσπάθειά σου να πάρεις ακόμη και την πιο απλή απόφαση και όταν το άγχος σου καραδοκεί για τα καλά, είναι γεγονός πως το να αποφασίσεις το οτιδήποτε καταλήγει πέρα από χρονοβόρο να γίνεται και ψυχοφθόρο. Υπεραναλύσεις, άσκοπη καταστροφολογία και αλόγιστες σκέψεις αποτυχίας δίνουν και παίρνουν μέσα στο μυαλό σου. Με συνέπεια να καταλήγεις να θεωρείς δεδομένο πως το να πάρεις μια απόφαση απλά δεν είναι από τα χαρακτηριστικά που θα θαυμάσει κάποιος σε εσένα. Η μήπως κάνεις λάθος;
3. Νιώθεις θυμωμένος και ευερέθιστος πολύ πιο συχνά!
Η περίπτωση του θυμού είναι στα αλήθεια μοναδική. Αν και ο θυμός βιώνεται ως αρνητικό συναίσθημα, δεν παύει να προκαλεί μια ανακούφιση. Όταν θυμώνεις, η ασύμμετρη εγκεφαλική αντίδραση σου υπολογίζεται βάσει της προσπάθειάς σου να προσεγγίσεις το άγχος που σου προκαλείται και όχι βάσει του γεγονότος ότι θεωρείς αυτό το ερέθισμα αρνητικό. Με άλλα λόγια πολλές φορές σου «ανεβαίνει το αίμα στο κεφάλι» επειδή αυτός είναι πιθανόν για εσένα ο πιο άμεσος και αποτελεσματικός τρόπος για να προσεγγίσεις το δυσάρεστο συναίσθημα του άγχους.
4. Το άγχος σε μελαγχολεί περισσότερο από το προβλεπόμενο!
Συχνά προκύπτει το ερώτημα: Πώς θα ξέρω αν φταίει το άγχος ή η κατάθλιψη για αυτά που νιώθω; Τόσο το άγχος όσο και η κατάθλιψη είναι πολύ συχνές ψυχικές διαταραχές για αυτό και έχουν την τάση να συγχέονται. Και επειδή ακριβώς μοιράζονται κοινά αίτια και συμπτώματα είναι αναπόφευκτο πολλές φορές στην προσπάθειά σου να καταπολεμήσεις το άγχος, να νιώθεις μελαγχολία, επίμονη θλίψη, χαμηλή ικανοποίηση από την ζωή σου. Καθώς και ανασφάλεια για το παρόν και το μέλλον.
5. Ο αυτοέλεγχός σου σταδιακά χάνεται!
Μάλλον θα είσαι από εκείνους που προτιμούν να προλαβαίνουν τις εκρήξεις, τις υπερβολές και τις εντάσεις τους. Το να διαθέτεις αυτοέλεγχο όμως δεν είναι μια απλή υπόθεση μιας και χρειάζεται χρόνο καθώς και αρκετή εξάσκηση για να την αποκτήσεις. Εάν εξαιτίας του άγχους σου υπήρξαν λίγες οι φορές που ένιωσες τις καταστάσεις να ξεφεύγουν, τότε χρειάζεται να κάνεις αυτοκριτική, αναλύοντας με ψυχραιμία τα συναισθήματα που βίωσες. Γιατί το άγχος της στιγμής σε οδήγησε στο να χάσεις τον αυτοέλεγχο σου; Τι θα μπορούσες να κάνεις την επόμενη φορά;
Όσο για το αν αξίζει τον κόπο να προσπαθήσεις; Ένα είναι το μόνο σίγουρο: Όσο πιο συνειδητή είναι η προσπάθειά σου για να διώξεις το υπερβολικό σου άγχος μακριά, τόσο πιο ευχάριστη θα γίνει και η ζωή σου! Και να θυμάσαι πως σήμερα είναι το αύριο για το οποίο ανησυχούσες χθες! Επίλεξε να ζεις στο σήμερα χωρίς δεύτερη σκέψη και άσε το αύριο για μια άλλη ημέρα.