Μήπως ο σκύλος σου σε αγνοεί επιδεικτικά, όποια εντολή κι αν του δίνεις; Είναι «πεισματάρης» ή κάνεις εσύ κάτι λάθος;
Σύμφωνα με την Αμερικανίδα εκπαιδεύτρια Annie Phenix, συχνά φταίμε κι εμείς για την άρνηση του σκύλου μας να συμμορφωθεί με τις εντολές μας, επειδή για παράδειγμα τρέφουμε από αυτόν εξωπραγματικές προσδοκίες. Δεν γίνεται, για παράδειγμα, ένα κουτάβι –ή ένας ενήλικος σκύλος– από την πρώτη μέρα που θα μπει στο σπίτι μας να καταλάβει και να αρχίσει να ακολουθεί όλους τους κανόνες.
Τι μας συμβουλεύει λοιπόν η ειδικός, για ένα σκύλο που αρνείται πεισματικά να υπακούσει στις εντολές μας;
1. Να είμαστε υπομονετικοί όταν του μαθαίνουμε κάτι καινούριο. Δεν μπορούμε να περιμένουμε να το κατανοήσει με την πρώτη.
2. Να είμαστε απόλυτα συνεπείς σε ό,τι του ζητάμε. Ας πούμε ότι ο σκύλος μας επιμένει να πηδάει πάνω σε κάθε επισκέπτη που περνάει το κατώφλι του σπιτιού μας. Μπορεί να το κάνει από χαρά, αλλά με αυτή τη συμπεριφορά τρομάζει τον επισκέπτη και υπάρχει κίνδυνος να τον τραυματίσει, ιδιαίτερα αν είναι παιδί ή ηλικιωμένος. Για να την αλλάξουμε, μπορούμε να αρχίσουμε να τον επιβραβεύουμε με μια λιχουδιά κάθε φορά που του λέμε «Κάτσε!» και υπακούει. Ακριβώς το ίδιο όμως πρέπει να κάνουν και όλοι οι άλλοι στο σπίτι (π.χ. ο σύντροφος και τα παιδιά μας), διαφορετικά ο σκύλος μας θα εισπράττει αντιφατικά μηνύματα και θα δυσκολεύεται να κατανοήσει και να μάθει τον κανόνα.
3. Να δώσουμε έμφαση στην επανάληψη. Άρχισε να διδάσκεις μια εντολή στο σκύλο σου σε ένα ήρεμο περιβάλλον, χωρίς αντιπερισπασμούς, επιβραβεύοντάς τον με μια λιχουδιά για κάθε επιτυχημένη προσπάθεια. Όταν οι επιτυχίες φτάσουν στο 90% των προσπαθειών, τότε μπορείς να δοκιμάσεις την ίδια εντολή σε ένα διαφορετικό περιβάλλον, όπου παραμονεύουν οι αντιπερισπασμοί, όπως η αυλή του σπιτιού σου. Πριν από το μάθημα, άφησέ τον να εξερευνήσει την περιοχή με τη μύτη του, για να μην επιχειρήσει να το κάνει στη διάρκειά του.
4. Να συνειδητοποιήσουμε ότι κάποια συγκεκριμένα μαθήματα είναι πιο δύσκολα για ένα σκύλο. Για παράδειγμα, δυσκολεύεται περισσότερο να υπακούσει στην εντολή «Άφησέ το!» γιατί αισθάνεται διχασμένος ανάμεσα στην επιθυμία του να συμμορφωθεί (και να επιβραβευτεί με μια λιχουδιά) και την ακαταμάχητη μυρωδιά π.χ. ενός κόκαλου που βρήκε στο δρόμο, στη διάρκεια της βόλτας σας. Τι μπορείς να κάνεις, σε τέτοιες περιπτώσεις; Αρχικά, διδάξέ του την εντολή χρησιμοποιώντας λιγότερο δελεαστικές λιχουδιές: Π.χ. όταν του λες «Άφησέ το!», ζήτησέ του να απομακρυνθεί από μια αδιάφορη κροκέτα. Μόλις υπακούσει, επιβράβευσέ τον με έναν πολύ πιο λαχταριστό μεζέ. Έτσι, θα μάθει να συμμορφώνεται στην εντολή ακόμα και στις περιπτώσεις που ελλοχεύουν μεγαλύτεροι πειρασμοί!
5. Να του διδάξουμε το «Έλα!»: Αυτή η εντολή είναι κυριολεκτικά ζωτικής σημασίας, όταν π.χ. τσιτώσει και αρχίσει να τρέχει μέσα στο πάρκο. Αρχικά, του τη διδάσκουμε μέσα στο σπίτι, χρησιμοποιώντας τη για να τον καλέσουμε όποτε ετοιμαζόμαστε να τον ταΐσουμε ή να τον βγάλουμε βόλτα. Κι εδώ δίνουμε έμφαση στην επανάληψη: Επαναλαμβάνουμε την εντολή 5-10 φορές καθημερινά, πάντα μέσα στο σπίτι. Αφού τη συνδέσει με κάτι απολαυστικό (π.χ. ένα νόστιμο treat), τότε τη δοκιμάζουμε σε άλλο περιβάλλον, αρχικά σε περιφραγμένο χώρο, όπως σε ένα κλειστό πάρκο ή στην αυλή μας. Και ποτέ μα ποτέ δεν τιμωρούμε το σκύλο μας όταν επιστρέφει, ακόμα και αν καθυστερήσει περισσότερο από όσο θα θέλαμε.
Τι κάνουμε αν, παρ’ όλα αυτά, ο σκύλος μας επιμένει να μας αγνοεί;
Αναρωτιόμαστε τα εξής:
-Ποιες επιβραβεύσεις χρησιμοποιούμε; Μήπως δεν είναι αρκετά δελεαστικές για το δικό μας σκύλο; Κάποια σκυλιά, για παράδειγμα, θα έκαναν τα πάντα για να παίξουν με το φρίσμπι, ενώ άλλα για ένα κομμάτι τυρί.
-Μήπως βιαστήκαμε να κάνουμε το επόμενο βήμα, προτού τον εκπαιδεύσουμε αρκετά σε ένα ήρεμο και απαλλαγμένο από αντιπερισπασμούς περιβάλλον;
Κάθε φορά που διαπιστώνουμε ότι ο σκύλος μας δεν κάνει προόδους, επιστρέφουμε στο σημείο της εκπαίδευσης όπου ανταποκρινόταν καλά, και ακολουθούμε τα ίδια βήματα πάλι από την αρχή. Έχουμε πάντα κατά νου ότι κάποια ήδη ενήλικα σκυλιά ανταποκρίνονται λιγότερο καλά στην εκπαίδευση, σταδιακά όμως όλα τα ζώα, κάθε ηλικίας, μπορούν να εκπαιδευτούν, αρκεί να δείξουμε ψυχραιμία και υπομονή.