Έχοντας ξεχωρίσει στο πέρασμα του χρόνου για την αρχιτεκτονική τους, μας θυμίζουν την ένδοξη ιστορία του προορισμού όπου εντοπίζονται.
Εκτός του ότι αποτελούν πραγματικά στολίδια της περιοχής τους, πρόκειται και για κάποια από τα πιο σημαντικά αξιοθέατά τους.
Οι τρεις μονές που ακολουθούν στην Πελοπόννησο, το δίχως άλλο κερδίζουν το ενδιαφέρον του ταξιδιώτη, τόσο με την επιβλητικότητα όσο και με την ηρεμία που τις χαρακτηρίζει.
Μέγα Σπήλαιο, Καλάβρυτα
Το ιστορικό μοναστήρι των Καλαβρύτων είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου και είναι λαξευμένο στο άνοιγμα ενός μεγάλου φυσικού σπηλαίου στο Χελμό. Σε υψόμετρο 900 μέτρων πάνω από τη χαράδρα του Βουραϊκού, η εικόνα του ενσωματώνεται πλήρως στο τραχύ τοπίο ολόγυρά του, αιχμαλωτίζοντας το βλέμμα του επισκέπτη, ενώ η επιβλητικότητά του προκαλεί δέος από την πρώτη κιόλας ματιά.
Όπως υποστηρίζει η παράδοση η μονή χτίστηκε το 362 μ.Χ. από τους μοναχούς Συμεών και Θεόδωρο, στο σημείο όπου βρήκαν την ιερή εικόνα της Παναγίας Μεγαλοσπηλιώτισσας, όπως ονομάζεται, ένα έργο του ευαγγελιστή Λουκά.
Μονή Προδρόμου, Στεμνίτσα
Μεταξύ της γραφικής Στεμνίτσας και της Δημητσάνας στην ορεινή Αρκαδία, η ιστορική μονή του Τιμίου Προδρόμου είναι «ριζωμένη» στη βάση ενός βράχου στο φαράγγι του Λούσιου και κόβει την ανάσα σε όσους σηκώσουν τα μάτια τους για να παρατηρήσουν την περιοχή.
Ιδρύθηκε τον 12ο αι. και από το μπαλκόνι της απολαμβάνετε άπλετη θέα στην άγρια ομορφιά του φαραγγιού. Εντυπωσιακές είναι οι αγιογραφίες και οι τοιχογραφίες τόσο εντός όσο και εκτός του ναού.
Μονή Φιλοσόφου, Δημητσάνα
Η πιο ιστορική και παλαιά μονή της Αρκαδίας, στη χαράδρα του ποταμού Λούσιου, κοντά στην Δημητσάνα, είναι χτισμένη το 963 μ.Χ. από τον Ιωάννη Λαμπαρδόπουλο, ο οποίος ήταν γραμματέας του αυτοκράτορα Νικηφόρου Φωκά. Από τη Μονή που ήταν γνωστή και ως «κρυφό σχολειό» –σύμφωνα με την παράδοση επί Τουρκοκρατίας εδώ λειτουργούσε σχολείο το οποίο αργότερα εξελίχθηκε σε σπουδαία ιερατική σχολή– σήμερα σώζεται μόνο ένα εκκλησάκι βυζαντινής τεχνοτροπίας του 10ου αιώνα.
Κοντά στα ερείπιά της βρίσκεται η νέα Μονή Φιλοσόφου, η ύπαρξη της οποίας τοποθετείται πριν το 1691.