Κρίσιμο ρόλο στη διαχείριση των ακινήτων των τραπεζών θα παίξει η αγορά του Airbnb και η στήριξή της, καθώς η τελευταία είναι πλέον αλληλένδετη με το επενδυτικό ενδιαφέρον από το εξωτερικό για ελληνικά ακίνητα.
Καθώς οι τράπεζες θα κάνουν τα πρώτα βήματα για τη διαχείριση των ακινήτων που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους και θα εντείνουν τους πλειστηριασμούς, ενώ παράλληλα θα προχωρήσουν σε πωλήσεις και τιτλοποιήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων τα οποία έχουν ως εξασφάλιση ακίνητα, οι προοπτικές του Airbnb στην Ελλάδα αποκτούν περαιτέρω βαρύτητα και μπαίνουν στο “ερωτηματολόγιο” των ξένων επενδυτών. Η στρατηγική και οι τοποθετήσεις των τελευταίων στην ελληνική αγορά ακινήτων φαίνεται ότι θα καθοριστούν σε πολύ μεγάλο βαθμό από τη στήριξη ή μη της αγοράς του Airbnb, κάτι που έχουν πράξει και σε άλλες επενδυτικές αγορές.
Στην αγορά ακινήτων διαπιστώνεται σταδιακά μια νέα δυναμική όπως αποτυπώνεται στους ρυθμούς μεταβολής των αξιών, τόσο των οικιστικών, όσο και των επαγγελματικών ακινήτων υψηλών κυρίως προδιαγραφών. Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις, το πρόγραμμα “Χρυσή Βίζα” και το ενδιαφέρον για ακίνητα που συνδέονται με τον τουρισμό κινούν τις εξελίξεις.
Ενδεικτικά, το α΄ εξάμηνο του 2018, εκτός από τους θετικούς ετήσιους ρυθμούς αύξησης (1,5% για τα διαμερίσματα και 7,4% και 3,1% αντίστοιχα για τα γραφεία και καταστήματα υψηλών προδιαγραφών), παρατηρείται αύξηση της οικοδομικής δραστηριότητας (κατά 21,3%), αλλά και προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων 1,1 δισ. ευρώ. Μάλιστα, βάσει των στοιχείων της ΤτΕ παρατηρείται μια σημαντικά επιταχυνόμενη αύξηση των επενδύσεων από το εξωτερικό σε ακίνητα ως καθαρή εισροή κεφαλαίων τα τρία τελευταία χρόνια (172,1% το 2018 έναντι 86,5% το 2017 και 45,3% το 2016), με διαφορετικές, βεβαίως, τάσεις και ταχύτητες μεταξύ των τοπικών αγορών και των κατηγοριών ακινήτων.
Για τις τράπεζες, το Airbnb θα περιορίσει, καταρχάς, τις ζημίες των τελευταίων ετών στα χαρτοφυλάκια ακινήτων και θα δώσει τη δυνατότητα καταγραφής των πρώτων κερδών. Για φέτος, οι τράπεζες υπολογίζουν το κέρδος αυτό στο 10% – 15%.
Ο ρόλος που θα διαδραματίσει, ωστόσο, το Airbnb είναι πολύ ευρύτερος, αν υπολογιστεί ότι α) μόνο μέσα σε αυτήν και την επόμενη χρονιά, οι τράπεζες υπολογίζεται ότι θα αποκτήσουν από πλειστηριασμούς 20.000 ακίνητα, όταν το ήδη υπάρχον στοκ των ακινήτων τους εκτιμάται στις 20.000 – 25.000, και β) επίκεινται πωλήσεις και τιτλοποιήσεις NPLs με ενέχυρα ακίνητα, οι οποίες θα συμβάλουν τουλάχιστον κατά 25 δισ. ευρώ στη μείωση των “κόκκινων” δανείων μέχρι τα τέλη του 2021.
Τα τελευταία χρόνια το φαινόμενο Airbnb έχει αποκτήσει διεθνή δημοτικότητα, φέρνοντας θετικό οικονομικό αντίκτυπο σε πολλές πόλεις σε όλο τον κόσμο. Η πλατφόρμα βραχυχρόνιας ενοικίασης έχει γίνει πολύ δημοφιλής σε πολλούς ταξιδιώτες που έρχονται στην Ελλάδα είτε για επαγγελματικούς λόγους είτε για αναψυχή, δίνοντας ταυτόχρονα ώθηση στην τουριστική βιομηχανία της χώρας.
Παράλληλα, μέσω του καθεστώτος της “Χρυσής Βίζα” που έχει εφαρμόσει η ελληνική κυβέρνηση και που αποδίδει σημαντικά έσοδα στο κράτος, αλλοδαποί που αγοράζουν ακίνητα, τα μετατρέπουν στη συνέχεια σε βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα ενοικιαζόμενα σπίτια. Σημειώνεται ότι το Airbnb έχει γίνει δημοφιλές στον σύγχρονο κόσμο, καθώς αποτελεί μία ταχύτερη και σαφώς φθηνότερη λύση διαμονής για όσους ταξιδεύουν από άλλες χώρες ή και εντός χώρας. Επιπλέον, προτιμάται από τις νεότερες γενιές ταξιδιωτών λόγω του ότι αποτελεί μία αυθεντική εμπειρία της διαμονής σε έναν τόπο.
Από την άλλη πλευρά, η άνοδος του Airbnb πλήττει τα ξενοδοχεία, τα οποία λόγω του ημερήσιου κόστους λειτουργίας τους, αδυνατούν να μπουν σε “πόλεμο” τιμών και να καταστούν ανταγωνιστικά με τις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Συνήθως, τα ξενοδοχεία που επηρεάζονται είναι τα μεσαία (3 ή 4 αστέρια), καθώς η πλειοψηφία τους προσφέρει μόνο δωμάτιο χωρίς πρωινό.
Της Νένας Μαλλιάρα