Πάνω από το 80% των θαλάσσιων απορριμμάτων είναι πλαστικά.
Εξαιτίας του αργού ρυθμού αποσύνθεσής τους, τα πλαστικά συσσωρεύοται σε θάλασσες, ωκεανούς και παραλίες. Τα πλαστικά υπολείμματα εντοπίζονται σε θαλάσσιες χελώνες, φώκιες, φάλαινες, πουλιά, καθώς επίσης σε ψάρια και οστρακοειδή και ως εκ τούτου στον άνθρωπο μέσω της διατροφής.
Λαμβάνοντας υπόψη του αυτά τα στοιχεία, το Ευρωκοινοβούλιο ενέκρινε έναν νόμο σχετικά με την οριστική απαγόρευση των πλαστικών αντικειμένων μιας χρήσης, όπως πιάτα, μαχαιροπίρουνα, καλαμάκια, μπατονέτες κλπ. Η απαγόρευση θα τεθεί σε ισχύ από το 2021. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να πετύχουν το στόχο για συλλογή του 90% των πλαστικών μπουκαλιών μέχρι το 2029. Επίσης, τα πλαστικά μπουκάλια θα πρέπει να προέρχονται τουλάχιστον κατά 25% από ανακυκλωμένο υλικό μέχρι το 2025 και κατά 30% μέχρι το 2030. Η συμφωνία, με βάση την αρχή, «ο ρυπαίνων πληρώνει», εισάγει καθεστώς αυξημένης ευθύνης για τους παραγωγούς.
Στην Ελλάδα
Η εικόνα της πλαστικής ρύπανσης στην Ελλάδα είναι απογοητευτική. Σύμφωνα με την Greenpeace, καθημερινά στην Ελλάδα σερβίρονται κατά μέσο όρο 1.000.000 πλαστικά ποτήρια μόνο για καφέ. Πριν την εφαρμογή του περιβαλλοντικού τέλους, κάθε χρόνο χρησιμοποιούνταν 4,3 δισεκατομμύρια πλαστικές σακούλες, 2 δισ. πλαστικά μπουκάλια για νερό και αναψυκτικά και 300 εκατ. πλαστικά ποτήρια του καφέ. Χρησιμοποιούνται επίσης 300 εκατομμύρια πλαστικά ποτήρια μίας χρήσης για καφέ ετησίως. Τελικά, περίπου 40 τόνοι πλαστικού καταλήγουν στο φυσικό περιβάλλον κάθε μέρα.
Ένα είδος πλαστικού απορρίμματος με σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία είναι οι μικροΐνες πλαστικού, που προέρχονται από τη διάβρωση συνθετικών υφασμάτων, π.χ. ρούχα από πολυεστέρα. Έχει υπολογιστεί ότι ένα μπουφάν fleece σε μία και μόνο πλύση του στο πλυντήριο απελευθερώνει 250.000 τέτοιες μικροΐνες.
Σύμφωνα με μια μελέτη στο 80% των δειγμάτων πόσιμου νερού που ελέγχθηκαν παγκοσμίως βρέθηκαν μικροΐνες πλαστικού. Σε μελέτη που έγινε στην Ελλάδα στο 89% των ψαριών τριών ειδών (γαύρος, κολιός, παλαμίδα) που εξετάστηκαν εντοπίστηκαν μικροΐνες πλαστικού (η έρευνα έγινε από το ΕΛΚΕΘΕ με επικεφαλής την χημικό Χριστίνα Ζέρη).
Όπως αναφέρεται σε μελέτη του WWF, εκτιμάται πως σχεδόν 100 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών απορριμμάτων διαφεύγουν στο περιβάλλον κάθε χρόνο. Είναι σαν να ρίχνουμε στη θάλασσα σχεδόν 23.000 αεροπλάνα Boeing747 κάθε χρόνο. Οι περισσότερες από αυτές τις ποσότητες είναι σχεδόν αδύνατο να ανακτηθούν και θα παραμείνουν στη θάλασσα. Άλλες έρευνες εκτιμούν πως η πλαστική ρύπανση στα χερσαία οικοσυστήματα είναι τουλάχιστον 4 φορές μεγαλύτερη σε σχέση με τη θαλάσσια.
«Η ευρωπαϊκή κοινότητα έκανε ένα πρώτο βήμα στην προσπάθεια που γίνεται παγκοσμίως για να αντιμετωπιστεί το τεράστιο πρόβλημα της πλαστικής ρύπανσης. Για πρώτη φορά μπαίνει στο τραπέζι το κομμάτι της πρόληψης, όχι πώς θα διαχειριστούμε καλύτερα τα απορρίμματα αλλά πώς θα μειώσουμε το πλαστικό που βγαίνει στην αγορά. Είναι μια πολύ σημαντική κίνηση και πρωτοβουλία της ευρωπαϊκής κοινότητας, η Greenpeace χαίρεται για αυτό, ωστόσο δεν συνιστά το σύνολο του πλαστικού που υπάρχει στην αγορά», ανέφερε ο Άλκης Καφετζής υπεύθυνος εκστρατείας για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ