Στις αρχές του 20ου αιώνα το μεγάλο όνειρο της επιστημονικής φαντασίας ήταν ο εποικισμός του Άρη. Μερικές δεκαετίες αργότερα το Χόλιγουντ τον έκανε πραγματικότητα στη μεγάλη οθόνη, ενώ σήμερα η Space X είναι τόσο αισιόδοξη που δηλώνει ότι δεν θεωρεί απίθανο να έχει πετύχει αυτόν τον στόχο μέχρι το 2025. Επειδή όμως οι προβλέψεις του Elon Musk είναι συχνά υπερβολικά αισιόδοξες, καλύτερο είναι να πιστέψουμε εκείνο που ισχυρίζεται η NASA: η ανθρωπότητα θα καταφέρει να ταξιδέψει μέχρι τον Κόκκινο Πλανήτη το αργότερο μέχρι το 2035.
Το φαγητό θα είναι ήδη πέντε με εφτά χρόνια παλιό όταν θα φτάσουμε στον Άρη
Έτσι, κάτι που ήταν ένα απατηλό όνειρο κάποτε, βρίσκεται πολύ κοντά στο να πραγματοποιηθεί σε λιγότερο από 20 χρόνια. Φυσικά το ταξίδι είναι μονάχα το πρώτο βήμα αφού το μεγάλο στοίχημα είναι άλλο. Ο εποικισμός του Άρη, ενός πλανήτη με αρκετές ομοιότητες με την Γη, ίσως μακροπρόθεσμα αποτελέσει την ιδανική λύση ενάντια στον υπερπληθυσμό που καλπάζει. Δυστυχώς, όμως, παρότι ο Κόκκινος Πλανήτης έχει τεράστια αποθέματα νερού (έστω σε μορφή πάγου) δεν διαθέτει αντίστοιχα όλα εκείνα τα στοιχεία για να ευδοκιμήσει η ζωή: το έδαφός του είναι γεμάτο από τοξικές ουσίες ακατάλληλες για τους ανθρώπους, λαμβάνει μόλις τη μισή ποσότητα ηλιακού φωτός σε σχέση με τη Γη ενώ η ακτινοβολία που δέχεται είναι καταστροφική για τους γήινους οργανισμούς.
Τι θα τρώμε στον Άρη το 2035
“Το φαγητό θα είναι ήδη πέντε με εφτά χρόνια παλιό όταν θα φτάσουμε στον Άρη” προειδοποιεί η Vickie Kloeris, υπεύθυνη διατροφής των αστροναυτών της Nasa, στο PopSci. Γιατί; Επειδή προφανώς η τροφή θα πρέπει να φτάσει στον Κόκκινο Πλανήτη πριν από την επανδρωμένη αποστολή, τα τρία χρόνια που χρειάζεται το ταξίδι σε συνδυασμό με την αναμονή να ευθυγραμμιστούν τα δύο ουράνια σώματα δημιουργούν ένα διάστημα αναμονής τουλάχιστον πενταετίας. “Πρέπει να βρούμε έναν τρόπο ώστε οι τροφές να διατηρήσουν μεγάλη ποσότητα από τα θρεπτικά τους στοιχεία. Είμαστε σε θέση να δημιουργήσουμε προϊόντα που αντέχουν τόσα χρόνια, οφείλουμε όμως να ελέγξουμε την διατροφική τους αξία μετά από τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα”.
Η απάντηση έρχεται μέσα από δύο διαφορετικές τεχνικές: τις υδροπονικές καλλιέργειες και τη συνθετική βιολογία.
Φυσικά, ακόμα κι αν η NASA καταφέρει να παράξει με τη βοήθεια της βιοχημείας τροφές που να αντέχουν πραγματικά στον χρόνο, αυτό δε σημαίνει ότι ο εποικισμός του Άρη μπορεί να βασιστεί στην αιώνια αποστολή φαγητού από τη μητέρα Γη. Χρειάζεται κάτι περισσότερο δραστικό και πιο μόνιμο. Υπάρχει, δηλαδή, ανάγκη για νέο τύπου καλλιέργειες που θα μπορούν να αντέξουν τις συνθήκες στον Κόκκινο Πλανήτη. Μάλιστα, ήδη κυκλοφορούν στους διαστημικούς σταθμούς ειδικές συσκευές που ονομάζονται Veggie Machines, οι οποίες δημιουργούν συνθήκες προσομοίωσης με αυτές της Γης ώστε να μπορούν τα φυτά να μεγαλώσουν και στο διάστημα. Δυστυχώς, όμως, μέχρι στιγμής τα αποτελέσματα που δίνουν είναι πολύ μικρά από πλευράς ποσότητας.
Tο μεγαλύτερο διακύβευμα από όλα λέγεται terraforming
Πώς, λοιπόν, θα καταφέρουμε να εποικίσουμε τον Άρη παρ’ όλες τις τρομερές δυσκολίες; Η απάντηση φαίνεται ότι έρχεται μέσα από δύο διαφορετικές τεχνικές: τις υδροπονικές καλλιέργειες (σ.σ: η πλέον τεχνολογικά εξελιγμένη μέθοδος καλλιέργειας θερμοκηπιακών μονάδων) και τη συνθετική βιολογία. Η πρώτη θα μας λύσει το πρόβλημα που παρουσιάζει το τοξικό έδαφος του Κόκκινου Πλανήτη ενώ η δεύτερη με τη βοήθεια του τροποποιημένου DNA θα μας δώσει φυτά που θα μπορούν να αντεπεξέλθουν στις εξωγήινες συνθήκες.
Αν κρίναμε από παλιότερες εποχές, θα λέγαμε ότι για να γίνουν πραγματικότητα όλα αυτά θα χρειαστεί η συνεργασία της παγκόσμιας κοινότητας, στη νέα οικονομική εποχή που ζούμε ίσως μπορέσει απλά μία εταιρεία (βλέπε Space X) να κόψει πρώτη το νήμα. Τελικά, όμως, το μεγαλύτερο διακύβευμα από όλα είναι άλλο και λέγεται terraforming. Οι συνδυασμός τεχνικών και επιστημών, δηλαδή, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στη μεταμόρφωση του Κόκκινου Πλανήτη (αλλά και κάθε πλανήτη) σε έναν πλανήτη όμοιου με τη Γη. Όσο κι αν θυμίζει τις σελίδες του Dune, όλα δείχνουν ότι αυτή η στιγμή δεν βρίσκεται μακριά. Αν η ανθρωπότητα τα καταφέρει τότε θα είναι ικανή να εποικίσει όχι μόνο τον Άρη αλλά όλο τον γαλαξία.