Δέσμη θετικών μέτρων για τους πολίτες έχει έτοιμη ο υπουργός Οικονομικών – Άμεσα η συνάντηση Τσίπρα – Τσακαλώτου για οριστικοποίηση του «μποναμά» – Έρχονται επιδόματα, παροχές και φορολογική ανάσα
Μετά την ανακοίνωση του υπερπλεονάσματος από την Ελληνική Στατιστική Αρχή -το οποίο έφτασε τελικώς στο 1,45 δισ. ευρώ πολύ πάνω από το ποσό των 889 εκατ. ευρώ που είχε προβλεφθεί- ο υπουργός Οικονομικών συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό στο Μέγαρο Μαξίμου.
Η εντολή προς τον υπουργό Οικονομικών ήταν σαφής: «Ευκλείδη, να δώσουμε ό,τι περισσότερο μπορούμε».
Μάλιστα, ο κ. Τσίπρας ζήτησε το σχέδιο να εκπονηθεί άμεσα και να γίνουν οι επίσημες ανακοινώσεις εντός των επόμενων ημερών, με φόντο φυσικά τις κάλπες των Ευρωεκλογών 2016.
Τι θα περιλαμβάνει το σχέδιο; Πακέτο παροχών, κοινωνικό μέρισμα, φοροελαφρύνσεις, 120 δόσεις κ.α.
Η οριστικοποίηση της ελληνικής πρότασης αξιοποίησης του «δημοσιονομικού χώρου» αποτελεί προτεραιότητα καθώς, αμέσως μετά το Πάσχα τα ακριβή μέτρα θα πρέπει να παρουσιαστούν στους θεσμούς και να ποσοτικοποιηθούν προκειμένου να προχωρήσει και η αναθεώρηση των στόχων που θα αναγραφούν στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα δημοσιονομικής στρατηγικής. Το τελευταίο θα πρέπει να κατατεθεί στη Βουλή μέσα στον Μάιο και σε κάθε περίπτωση πριν από τις ευρωεκλογές.
Με βάση τον μέχρι τώρα σχεδιασμό, τα μέτρα θα ταξινομηθούν σε δύο ομάδες:
1. Στα μέτρα μόνιμου χαρακτήρα τα οποία θα ενεργοποιηθούν αμέσως μετά το Πάσχα, αλλά θα εφαρμοστούν και τα επόμενα χρόνια.
Μεταξύ των προτάσεων που έχουν κατατεθεί σε αυτό το πλαίσιο, είναι:
- η μείωση των συντελεστών ΦΠΑ (από 24% και 13% που είναι σήμερα),
- η μετάταξη προϊόντων και υπηρεσιών από τον υψηλό συντελεστή στον χαμηλό συντελεστή,
- η μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα,
- αλλά και η επίσπευση της μείωσης του κατώτατου συντελεστή της φορολογικής κλίμακας από το 22% που είναι σήμερα
2. Στα μέτρα εφάπαξ χαρακτήρα. Είναι παρεμβάσεις που θα επηρεάσουν τον προϋπολογισμό του 2019 όχι όμως και τους επόμενους προϋπολογισμούς.
Στον κατάλογο των μέτρων με εφάπαξ χαρακτήρα περιλαμβάνεται:
- η καταβολή ενός 15νθημέρου στους μισθωτούς του Δημοσίου και στους συνταξιούχους (ως καθυστερημένο δώρο Πάσχα).
- η καταβολή των αναδρομικών στους συνταξιούχους για την περίοδο από τον Ιούνιο του 2015 μέχρι και τον Μάιο του 2016. Αυτή η «παροχή» θα έχει διπλό όφελος για το οικονομικό επιτελείο, καθώς θα εμφανιστεί να προχωρεί σε μια άμεση εισοδηματική ενίσχυση εκατοντάδων χιλιάδων συνταξιούχων και ταυτόχρονα να κλείνει μια μεγάλη δημοσιονομική εκκρεμότητα.
Αντιδράσεις από τους θεσμούς
Η ξαφνική ανακάλυψη έξτρα δημοσιονομικού χώρου από την κυβέρνηση, όπως αυτή αποτυπώνεται στο Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων 2019 που κατατέθηκε στις Βρυξέλλες, θα εξεταστεί στο EuroWorking Group στις 2 Μαΐου.
Οι πρώτες αντιδράσεις είναι μάλλον αρνητικές, υπό την έννοια ότι υπάρχει προβληματισμός για την υποεκτέλεση των δημοσίων δαπανών και ειδικά για τις περικοπές στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
Οι νεότερες προβλέψεις του υπουργείου Οικονομικών αναφορικά με το ύψος του φετινού πρωτογενούς πλεονάσματος δείχνουν πιθανές νέες έκτακτες προεκλογικές παροχές της τάξης του 1,1 δισ. ευρώ άμεσα εντός των επομένων εβδομάδων και υποσχέσεις ελαφρύνσεων δισεκατομμυρίων για την επόμενη τριετία.
Οι προβλέψεις που αποτυπώνονται στο Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων αφορούν σε πρωτογενές πλεόνασμα 4,1% του ΑΕΠ για φέτος, σύμφωνα με τη μεθοδολογία υπολογισμού του προγράμματος (4,7% του ΑΕΠ σύμφωνα με τη μεθοδολογία της Eurostat), όταν η επίσημη μέχρι πρότινος πρόβλεψη του προϋπολογισμού αφορούσε σε πρωτογενές πλεόνασμα 3,6% του ΑΕΠ.
Η διαφορά της μισής ποσοστιαίας μονάδας μεταφράζεται σε δημοσιονομικό χώρο που υπερβαίνει το 1,1 δισ. ευρώ, έναντι του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ και η κυβέρνηση ήδη έχει προαναγγείλει ανακοινώσεις εντός των ημερών τόσο για μόνιμου χαρακτήρα μέτρα όσο και για εφάπαξ, εδώ και τώρα.
Ωστόσο, όσο τα πλεονάσματα ανεβαίνουν, ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας χαμηλώνει ολοένα και περισσότερο. Ο στόχος για ρυθμό ανάπτυξης 2,5% φέτος αναθεωρήθηκε ήδη στο 2,3%, ποσοστό μεγέθυνσης το οποίο το υπουργείο Οικονομικών αναμένει και για το 2020 πριν μειωθεί περαιτέρω σε 2,1% το 2021 και 2% το 2022.
Το πρωτογενές πλεόνασμα αντίστοιχα, προβλέπεται επίσης στα ύψη το 2020 στο 4% του ΑΕΠ, πριν ενισχυθεί περαιτέρω σε 4,2% του ΑΕΠ το 2021 και 4,6% του ΑΕΠ το 2022 (σε όρους Eurostat).
Με αυτά τα δεδομένα προβλέψεων η κυβέρνηση μπορεί να υποστηρίζει πως και τα επόμενα χρόνια υπάρχει δημοσιονομικός χώρος παροχών και ελαφρύνσεων από 1 έως και 2 δισ. ευρώ, φέρνοντας το πρωτογενές πλεόνασμα κοντά στον στόχο του 3,5% του ΑΕΠ.
Το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων αναφέρει ότι «οι θετικές δημοσιονομικές επιδόσεις εκτιμάται ότι θα διατηρηθούν μεσοπρόθεσμα δημιουργώντας τον δημοσιονομικό χώρο για αλλαγή του μείγματος δημοσιονομικής πολιτικής με τρόπο φιλικό προς την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική μέριμνα».