Η χαμένη φυλή της ζούγκλας του Αμαζονίου – Γνωρίζουν πώς να χρησιμοποιούν 500 φυτά για τρόφιμα, φάρμακα και υλικά οικοδομής.
Η φυλή Μοξιχατέτιμα (Moxihatetema) είναι μία από τις τρεις ομάδες των ανθρώπων Γιανομάμι (Yanomami), που αποφεύγουν οποιαδήποτε επαφή και επικοινωνία με ξένους.
Τα ίχνη τους είχαν χαθεί για περισσότερο από ένα χρόνο, αλλά ένα αεροπλάνο που πέταξε τον περασμένο Σεπτέμβριο στα βόρεια της Βραζιλίας, κοντά στα σύνορα με τη Βενεζουέλας, για να καταγράψει παράνομους καταυλισμούς ανθρακωρύχων, τους εντόπισε.
Μάλιστα, σύμφωνα με την ακτιβιστική οργάνωση Survival International, η οποία μάχεται για τα δικαιώματα των ιθαγενών στο δάσος, οι αεροφωτογραφίες αποκάλυψαν αύξηση των μελών της.
Κι αν αυτά είναι τα καλά νέα, υπάρχουν και τα κακά: οι ακτιβιστές ανησυχούν ότι τα μέτρα λιτότητας της βραζιλιάνικης κυβέρνησης θα επηρεάσουν τις προσπάθειες προστασίας των φυλών.
Η ειδική υπηρεσία για τη Γη των αυτοχθόνων Funai (National Indian Foundation) είδε τον προϋπολογισμό της να μειώνεται κατά 37,7%!
Υπάρχουν φόβοι και ανησυχία ότι οι Γιανομάμι θα εγκαταλειφθούν. Χωρίς προστασία τους, είναι πολύ πιθανό η παράνομη εξόρυξη να επιστρέψει.
Αν και η φυλή Μοξιχατέτιμα δείχνει να έχει επιζήσει, ωστόσο έρχεται ολοένα και πιο κοντά στους ανθρακωρύχους που φέρνουν ασθένειες, μολύνουν τις πηγές του νερού με υδράργυρο και συχνά κουβαλούν όπλα.
Αξίζει να επισημανθεί ότι τα εδάφη των Γιανομάμι είχαν οριοθετηθεί το 1992 μετά από εκστρατείες των Davi Kopenawa Yanomami, Survival International και της επιτροπής Pro-Yanomami Commission (CCPY).
Οι αεροφωτογραφίες δείχνουν ένα τυπικό σπίτι των φυλών τους, το Γιανομάμι γιάνο (Yanomami Yano), το οποίο στεγάζει συνήθως 100 άτομα. Είναι κοινόχρηστο για αρκετές οικογένειες. Καθένα από τα τετράγωνα τμήματα αποτελεί το σπίτι για διαφορετική οικογένεια.
Οι Γιανομάμι έχουν μια τεράστια βοτανική γνώση και χρησιμοποιούν περίπου 500 φυτά για τρόφιμα, φάρμακα, και ως υλικά για τα σπίτια τους. Συντηρούνται με κυνήγι, αλιεία, αλλά και καλλιέργειες (μανιόκα και μπανάνες).
Οι Γιανομάμι σαμάνοι είναι οι πνευματικοί ηγέτες της κοινότητάς τους. Εισπνέουν ένα παραισθησιογόνο που ονομάζεται γιακοάνα (yakoana), θεωρώντας ότι τους επιτρέπει να επικοινωνούν με τον κόσμο των πνευμάτων.
Οι ακτιβιστές τονίζουν ότι είναι οι καλύτεροι θεματοφύλακες του περιβάλλοντός τους. Και, μάλιστα, όπως δείχνουν τα στοιχεία, οι φυλετικές περιοχές αποτελούν το καλύτερο εμπόδιο για την αποψίλωση των δασών.