Όλοι την αναζητούν, αρκετοί την βρίσκουν, λίγοι συνειδητοποιούν ότι την έχουν. Υπάρχει φόρμουλα για την ευτυχία;
Σύμφωνα με τους κοινωνικούς επιστήμονες, υπάρχει. Οι δέκα παράγοντες ευτυχίας βγήκαν μέσα από ποιοτικές έρευνες και στατιστικά στοιχεία και επιβεβαιώνουν πως δεν είναι άφταστη, όπως μπορεί να πιστεύεις, αλλά βρίσκεται στην ακόλουθη λίστα.
Να βγάζεις πιο πολλά χρήματα από τους γύρω σου
Οι περισσότεροι θεωρούν πως τα πολλά χρήματα είναι το μυστικό για μια ευτυχισμένη ζωή. Αποδεικνύεται όμως πως το κλειδί της ευτυχίας είναι να τα βολεύεις καλύτερα από όσους κινούνται γύρω σου. Ακούγεται σκληρό, αλλά καλώς ή κακώς τεκμηριώνεται επιστημονικά: Μας νοιάζει πιο πολύ τι βγάζουν οι άλλοι σε σχέση με μας, παρά το τι βγάζουμε εμείς σε σχέση με τις ανάγκες μας. Για παράδειγμα, ένας άνθρωπος που εργάζεται αμέτρητες ώρες έστω και για ελάχιστα χρήματα, μέσα σε μια παρέα ανέργων θεωρεί τον εαυτό του και θεωρείται από όλους πολύ πιο τυχερός και άρα πιο ευτυχής. Πολλοί θα ήθελαν να είναι στη θέση του. Πόσο ανταγωνιστικό ον ο άνθρωπος, αλήθεια;
Να κάνεις καλό σεξ
Ποιος εκπλήσσεται; Το σεξ σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με την αίσθηση της ευτυχίας. Δύο Βρετανοί οικονομολόγοι, ο David Blanchflower και ο Andrew Oswald πραγματοποίησαν πρόσφατα μια στατιστική έρευνα γύρω από τον εν λόγω συσχετισμό σε μεγάλο δείγμα Αμερικανών πολιτών. Τα συμπεράσματα που βγήκαν ήταν πως οι άντρες απολαμβάνουν το σεξ ελαφρώς πιο πολύ από τις γυναίκες και πως το σεξ θεωρείται παράγοντας ευτυχίας κυρίως από άτομα με υψηλό μορφωτικό επίπεδο και όχι τόσο από τους λιγότερο μορφωμένους. Συνολικά, το πόρισμα έδειξε πως η ερωτική επαφή κάνει τους ανθρώπους χαρούμενους και πως όσο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος είναι κάποιος, τόσο πιο πολύ θέλει να «βγάζει τα ματάκια του». Πρόκειται για δύο απόλυτα αμφίδρομες καταστάσεις.
Να είσαι ή να αισθάνεσαι νέος
Πρόκειται για φυσική νομοτέλεια και κινείται έξω από τον έλεγχό μας: Το να είσαι νέος είναι ένας πολύ καλός λόγος, ώστε να νιώθεις ευτυχία. Αντίστοιχα το να αισθάνεσαι νέος όταν βιολογικά πλέον δεν είσαι, σε κάνει να περνάς καλά. Η ευτυχία αρχίζει να κορυφώνεται στη νεανική ηλικία (στα χρόνια που συνηθίζουμε να λέμε «βράζει το αίμα») , με το πέρασμα του χρόνου υφίσταται μια βαθμιαία πτώση, η οποία φτάνει στο ναδίρ εκεί γύρω στα 45 (η γνωστή «κρίση μέσης ηλικίας») και κατόπιν έχει την τάση να αποκαθίσταται. Το αν αυτό τελικά επιτευχθεί, εξαρτάται από το πόσο καλά τα πας στους υπόλοιπους εννέα παράγοντες.
Να δουλεύεις κοντά στο σπίτι σου
Ο χρόνος που ξοδεύουμε πηγαίνοντας από το σπίτι στη δουλειά και αντίστροφα προκαλεί πολύ μεγαλύτερο στρες απ’ όσο φανταζόμαστε, αντισταθμίζεται μόνο με αύξηση στο μισθό κι αυτό υπό πολλές προϋποθέσεις. Αυτό υποστηρίζουν δύο Ελβετοί οικονομολόγοι, οι οποίοι διαπίστωσαν πως το ατέλειωτο πηγαινέλα στη δουλειά επηρεάζει τους δείκτες ευτυχίας όχι μόνο εκείνου που τον τρώνε οι διαδρομές αλλά και της οικογένειάς του (λογικό, αν σκεφτείς τι τράβηξε και η Πηνελόπη του Οδυσσέα). Μάλιστα έβγαλαν και αναλογία. Για τα 23 λεπτά διαδρομής (one way), ο εργαζόμενος πρέπει να πάρει αύξηση όχι λιγότερο από 19% ώστε να μην αισθάνεται κορόιδο. Μίλησε κανείς;
Να ντυθείς γαμπρός
Tον έρωτα ίσως και να τον «σκοτώνει»,τον άντρα πάλι όχι, ίσα ίσα που του προσθέτει και χρόνια. Η βέρα στο δεξί αυξάνει το ανδρικό προσδόκιμο ζωής γύρω στο 10% και ακόμα κι αν δεν το παραδέχεται, ο παντρεμένος είναι ο πιο ευτυχισμένος από όλους: εργένηδες, χωρισμένους, χήρους, διαζευγμένους, ακόμα κι από εκείνους που απλά συζούν. Η απόλυτη ευτυχία βιώνεται κυρίως στον πρώτο χρόνο του έγγαμου βίου. Κατόπιν, όπως συμβαίνει βέβαια με τα περισσότερα πράγματα, ο ενθουσιασμός υποχωρεί και η ευτυχία επιστρέφει σε λογικά (για την περίσταση) επίπεδα.
Να κάνεις μια καλή πράξη, χωρίς αντάλλαγμα
Η αλλιώς, η προσφορά προς τον συνάνθρωπο. Οι έρευνες επιβεβαιώνουν πως όσοι ασκούν μια εθελοντική εργασία ή δραστηριότητα και είναι μέλη σε τοπικές οργανώσεις ή σε φιλανθρωπικά ιδρύματα, νιώθουν πιο πλήρεις στη ζωή τους σε σχέση με τους «εαυτούληδες».
Να κάνεις το επάγγελμα που αγαπάς
Και μάλιστα ανεξάρτητα από το αν πληρώνεσαι καλά ή όχι. Κλισέ ή όχι, τα χρήματα δεν εξαγοράζουν την ευτυχία, όσο κι αν η έλλειψή τους θεωρείται η σύγχρονη πηγή δυστυχίας. Αντίθετα, το να κάνεις μια δουλειά που έχεις επιλέξει συνειδητά, ιδανικά το χόμπι σου επάγγελμα, αποτελεί ένα από τα βασικά συστατικά μιας ευτυχισμένης ζωής αφού αισθάνεσαι παραγωγικός, έχεις αυτοπεποίθηση και γενικώς είσαι καλά με τον εαυτό σου. Κακά τα ψέματα, είναι κάποια πράγματα που δεν εξαργυρώνονται με τίποτα.
Να έχεις μια ευτυχισμένη σύντροφο στο πλευρό σου
Από τη στιγμή που ο ένας επηρεάζει τον άλλο, η επιλογή μιας συντρόφου με καλή ενέργεια θα έχει θετικό αντίκτυπο και στη δική σου ψυχολογία. Όπως έχει στηρίξει και ο σπουδαίος Ελληνοαμερικανός κοινωνιολόγος Νικόλας Χρηστάκης, η ευτυχία είναι μεταδοτική και μπορεί κάποιος να είναι ευτυχής επειδή είναι ο φίλος του ή ο φίλος του φίλου του που εκείνος δε γνωρίζει, όπως συμβαίνει με την παχυσαρκία, το κάπνισμα και άλλους τομείς.
Να έχεις την υγειά σου
Ένας από τους πιο καθοριστικούς παράγοντες ευτυχίας για λόγους που όλοι ξέρουμε. Αυτό που ίσως δεν γνωρίζαμε είναι ότι η αίσθηση του πόσο υγιείς νιώθουμε (και άρα ευτυχισμένοι) ή όχι εξαρτάται ως ένα βαθμό από το πόσοι γνωρίζουν τα τυχόν προβλήματα υγείας μας. Αν για παράδειγμα υποφέρουμε από το ίδιο πρόβλημα με πολλούς από τους ανθρώπους που συναναστρεφόμαστε, νιώθουμε λιγότερο άρρωστοι ή τουλάχιστον λιγότερο προβληματισμένοι. Αυτό επιβεβαιώνει και την πεποίθηση πως όταν ένας ασθενής νοσηλεύεται στον ίδιο χώρο μ’ έναν ομοιοπαθή, αισθάνεται καλύτερα ψυχολογικά.
Να βγαίνεις με τους κολλητούς σου
Αν το χρήμα φέρνει την ευτυχία τελικά, αλήθεια, πόσα χρήματα θα ζητούσες αν κάποιος σου απαγόρευε να δεις φίλους σου για έναν ολόκληρο χρόνο; Σίγουρα πολλά, πάρα πολλά και πάλι τίποτα δεν θα μπορούσε να καλύψει το κενό. Ο χρόνος που περνάμε με τους φίλους μας είναι πολύτιμος και ευεργετικός στην κυριολεξία, αφού η συναναστροφή με τους μοναδικούς ίσως ανθρώπους που έχουμε επιλέξει να είναι δίπλα μας, προκαλεί σταθερά και σε μεγάλες ποσότητες την παραγωγή σεροτονίνης, μια από τις «ορμόνες της ευτυχίας».