Καλά – καλά δεν είχε κωπάσει ο θόρυβος από τις ερπύστριες των τανκς και οι μηχανές από δύο στρατιωτικά καμιόνια, ακούστηκαν στους δρόμους της Καλογρέζας. Οι πραξικοπηματίες της 21ης Απριλίου του 1967 ξεκινούσαν και την εφαρμογή των σχεδίων τους για τον έλεγχο του αθλητισμού. Πρώτη «στάση» Καλογρέζα. Στους δρόμους που κάποτε οι Γερμανοί και οι συνεργάτες τους έστηναν το Μπλόκο της Καλογρέζας, 23 χρόνια μετά η χούντα έκανε «ποδαρικό» στις αθλητικές της παρεμβάσεις με έφοδο και κατάσχεση υλικού από τα γραφεία του ΠΑΟ Καλογρέζας.
Μαζί μας είναι ο Θεοδόσης Σπυράτος, γιός του Τρικούπη Σπυράτου, ποδοσφαιριστή της Καλογρέζας και μετέπειτα σημαντικού διοικητικού στελέχους.
-Επισήμως η ομάδα εντάχθηκε στη δύναμη της ΕΠΣΑ το 1949, αλλά υπήρχε μερικά χρόνια νωρίτερα. Φαντάζομαι ότι οι πρώτες διηγήσεις προήλθαν από το οικογενειακό περιβάλλον.
-Βέβαια, ο θείος του πατέρα μου ήταν ο επικεφαλής του ΕΑΜ και της ΕΠΟΝ στην περιοχή και μάλιστα τη βραδιά του Μπλόκου (15 Μάρτη 1944), θάβανε στο χώμα προκηρύξεις και άλλα υλικά για να μην τα βρουν οι Γερμανοί, γεγονός που θα σήμαινε περισσότερες συλλήψεις και περισσότερα θύματα.
-Σε ποια ηλικία ήταν τότε ο Τρικούπης Σπυράτος;
-Ήταν γύρω στα 12-13 και μαζί του ήταν και άλλοι που μετέπειτα έγιναν παίκτες της Καλογρέζας, όπως ο Γιώργος ο Μεταλλόπουλος, ο Σπύρος ο Τσάβος, ο Βαγγέλης ο Πανάκης που μετά πήγε και στον Παναθηναϊκό.
-Άρα η πρώτη αθλητική εικόνα είναι το ποδόσφαιρο αλάνας, μέσα σε δύσκολες εποχές και παράλληλα, γιατί παιδιά ήταν ήθελαν και να παίξουν, στήριζαν και με όποιο τρόπο μπορούσαν τις αντιστασιακές δραστηριότητες. Φεύγουν οι Γερμανοί, αρχίζει πάλι η συγκρότηση της αθλητικής δραστηριότητας σε όλη τη χώρα, ποια ήταν η εξέλιξη στην περιοχή της Καλογρέζας;
-Το 1945 δημιουργήθηκε ένα ανεπίσημο σωματείο η Αθλητική Ένωση Καλογρέζας και ακολούθως το 1949 αναγνωρίστηκε από την ΕΠΣΑ. Δεν έπαιζε στο σημερινό γήπεδο της Νέας Ιωνίας, αλλά σε ένα γήπεδο που υπήρχε στο Παναιτώλιο, που βρίσκεται στη συνοικία της Αλσούπολης. Έτσι η Καλογρέζα που ονομάστηκε ΠΑΟ Καλογρέζας, είχε μία ανοδική πορεία και μέσα σε λίγα χρόνια ανέβηκε από τη δόκιμη κατηγορία της ΕΠΣΑ στην Α΄ κατηγορία της ΕΠΣΑ.
-Ο Τρικούπης ο Σπυράτος σε ποια θέση έπαιζε;
-Ήταν αριστερό μπακ. Είχε συμπαίκτη το Βαγγέλη τον Πανάκη που είχε ξεκινήσει σαν τερματοφύλακας, επίσης συμπαίκτες του ήταν ο Γιώργος ο Μεταλλόπουλος, ο Σπύρος ο Τσάβος.
-Εκείνα τα χρόνια που η διασκέδαση του κόσμου ήταν πολύ διαφορετική από τη σημερινή εποχή, ποια ήταν η συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας στο γήπεδο;
-Πολύ μεγάλη συμμετοχή, ήταν το μεγάλο γεγονός της Κυριακής, πήγαινε όλος ο κόσμος γιατί η Καλογρέζα μέχρι και πριν λίγα χρόνια ήταν μία γειτονιά, ο ένας γνωρίζει τον άλλον. Πήγαιναν όλοι και γυναίκες και παιδιά για να δουν τους δικούς τους ανθρώπους να παίζουν ποδόσφαιρο.
-Μιλάμε πάντα για ερασιτεχνικό αθλητισμό, ούτε καν ημιεπαγγελματικό.
-Βέβαια ερασιτεχνικά. Να πούμε ότι γίνονταν και εκδρομές σε άλλες περιοχές και αργότερα όταν η ομάδα ανέβηκε στη Β’ Εθνική και σε άλλες πόλεις.
-Στις αρχές της δεκαετίας του ’60 που βρίσκεται η Καλογρέζα;
-Είναι στην Α’ Αθηνών και προσπαθεί να ανέβει στη Β’ Εθνική, κάνει πρωταθλητισμό και μαζεύει και κόσμο στο γήπεδο και παίζει στο χώρο που είναι σήμερα το δημοτικό στάδιο της Νέας Ιωνίας.
-Φτάνουμε στο πραξικόπημα της 21ης Απριλίου, όπου ξέρουμε ότι η δικτατορία είχε σχέδια για τον αθλητισμό και τα εφαρμόζει. Μεταξύ αυτών ήταν και η διάλυση ομάδων. Ο ΠΑΟ Καλογρέζας ήταν η πρώτη ομάδα που διαλύθηκε. Ποιο ήταν το κριτήριο για την επιλογή αυτή;
-Η Καλογρέζα είχε θεωρηθεί ομάδα αριστερών καταβολών, αγωνιστικά είχε ανέβει το 1964 στη Β’ Εθνική. Το ίδιο βράδυ του πραξικοπήματος ήρθαν δύο στρατιωτικά φορτηγά (ΡΕΟ) με 20 φαντάρους και πήραν τα πάντα από το γραφεία της ομάδας, αθλητικό υλικό, έπιπλα, τα πάντα, μόνο κάτι μετάλλια της ομάδας των νέων δεν πήραν, μπορεί να μην τα βρήκαν.
-Ποια ήταν η επόμενη μέρα για τη διοίκηση της Καλογρέζας;
-Τους φώναξε ο γενικός γραμματέας αθλητισμού της χούντας ο Ασλανίδης, μαζί με τη διοίκηση της Σαφράμπολης (γειτονιά της Νέας Ιωνίας με ομώνυμη ομάδα). Η διοίκηση της Καλογρέζας δεν ήθελε, αλλά με εξαναγκασμό και διάφορες πιέσεις 3-4 άτομα, συν τα μέλη της Σαφράμπολης, έκαναν τη νέα ομάδα, που ονομάστηκε Ίκαρος. Πήρε τα χρώματα πράσινο και μπλε (η Καλογρέζα είχε Κυανόλευκα και η Σαφράμπολη άσπρο και πράσινο).
-Οι ποδοσφαιριστές τι έκαναν, λογικά δεν χωρούσαν όλοι στο ρόστερ της νέας ομάδας.
-Εντάχθηκαν όσοι ήταν οι καλύτεροι από κάθε ομάδα και διοικητικά πρόεδρο κάνανε έναν Παπασταματίου.
-Το ποδοσφαιρικό δημιούργημα της χούντας στηρίχτηκε από τον κόσμο της περιοχής από προσέλευση στο γήπεδο και πριν τη χούντα ήταν φίλοι είτε του ΠΑΟ Καλογρέζας, είτε της Σαφράμπολης;
-Πιο πολύ στηρίχθηκε από τη Σαφράμπολη, γιατί η Καλογρέζα ήταν πάντα αντίθετη με τις συγχωνεύσεις. Πριν τη χούντα είχε γίνει το 1965 μια προσπάθεια συγχώνευσης με πρωτοβουλία του Γιάννη Δομνάκη του δημάρχου της Νέας Ιωνίας και είχε αντιδράσει η Καλογρέζα που ήταν η ομάδα της περιοχής με την πιο σπουδαία πορεία.
-Τα μέλη της διοίκησης και ο Τρικούπης ο Σπυράτος, που δεν ακολούθησαν αυτό το νέο ποδοσφαιρικό δημιούργημα, είχαν άλλη ποδοσφαιρική ενασχόληση στα χρόνια της χούντας;
-Καμία, το θεωρούσαν κάτι ξένο γι΄αυτούς, δεν τους έκφραζε καθόλου, πήγαιναν στο γήπεδο, ποδοσφαιράνθρωποι ήταν αλλά όχι στη συγκεκριμένη ομάδα που δημιούργησε η χούντα για να διαλύσει την Καλογρέζα. Ο Ίκαρος είχε καλή πορεία, κόντεψε να ανέβει στη Α΄Εθνική, αλλά τελικά τα κατάφερε ο κύριος ανταγωνιστής του που ήταν η ομάδα της Καλαμάτας, που όπως λένε οι μαρτυρίες της εποχής, ήταν πιο κοντά στη χούντα.
-Στη μεταπολίτευση ξαναφτιάχτηκαν αρκετές ομάδες που είχε διαλύσει, ή συγχωνεύσει η δικτατορία. Η Καλογρέζα τι έκανε;
-Το 1975-76 επανήλθε και ζήτησε να παίξει στη Β’ Εθνική εκεί που τη βρήκε το πραξικόπημα και μπήκε στην τότε ερασιτεχνική κατηγορία, αντίστοιχη της Γ’ Εθνικής, δεν μπόρεσε να κρατηθεί και έπεσε για να πρωταγωνιστήσει τα επόμενα χρόνια στο αθηναϊκό ποδόσφαιρο, μέχρι που το 1988 συγχωνεύτηκε και εδώ με απόφαση που πάρθηκε με μόλις μια ψήφο διαφορά. Και τα χρόνια εκείνα, στην ομάδα έπαιζαν μεγάλοι ποδοσφαιριστές.
-Ο κόσμος της γειτονιάς επανήλθε στο γήπεδο;
-Βεβαίως και αριθμητικά και από διάθεση.
-Μετά τη συγχώνευση του 1988 συνέχισε ο κόσμος να υποστηρίζει το εγχείρημα;
-Για αρκετό καιρό ναι, αλλά το ότι η ομάδα δεν απέκτησε κάποιο σημαντικό ρόλο, οδήγησε στη σταδιακή απομάκρυνση.
-Σήμερα το όνομα ΠΑΟ Καλογρέζας, λέει κάτι στις νέες γενιές της περιοχής;
-Όσοι είναι παλιοί κάτοικοι τους λέει κάτι, αλλά όσοι ήρθαν στην περιοχή μετά όχι δεν το ξέρουν, εδώ δεν ξέρουν ότι σήμερα η περιοχή εκπροσωπείται από τον Α.Ο. Νέας Ιωνίας.
-Στους παλιούς και στον Τρικούπη τον Σπυράτο, τι έχει μείνει πίκρα που η ομάδα συγχωνεύθηκε ή περηφάνια για την πορεία της ομάδας μέσα σε πολύ δύσκολες συνθήκες;
-Υπάρχουν και τα δύο γιατί μιλάμε για μία ομάδα που όταν έχανε την Κυριακή ήταν λυπημένη για μία βδομάδα μία ολόκληρη γειτονιά, ενώ όταν κέρδιζε και γυρίζαμε από το γήπεδο με τα πόδια, γιατί ήταν κοντά, ήταν χαρούμενη για μία βδομάδα και πικρία γιατί διαλύθηκε η καλύτερη ομάδα του Δήμου για να φτιαχτεί μία υποτίθεται καλύτερη, που όμως δεν είχε την ανάλογη πορεία. Και φυσικά από την άλλη υπάρχει περιφάνεια γιατί έκανε αυτή την πορεία και είχε παίκτες γηγενείς και στην πρώτη περίοδο μέχρι τη δικτατορία και μετά με την επανίδρυση το 1975 και υπήρχε η αγάπη προς το σύλλογο. Την πρώτη της χρονιά στη Β’ Εθνική, με ομάδες όπως η Παναχαϊκή, ο ΟΦΗ, ο Αστέρας Τρίπολης, ομάδες της Ρόδου, ήρθε πέμπτη και είχε τον πρώτο σκόρερ της κατηγορίας τον Αποστόλη τον Πανάκη, αδελφό του Βαγγέλη Πανάκη, τη δεύτερη χρονιά ήρθε όγδοη και τη χρονιά του πραξικοπήματος είχε ήδη συγκεντρώσει τόσους βαθμούς, που αν και μετά τη διάλυσή της την μηδενίζαν, στο τέλος στην τελική βαθμολογία ήταν κάτω από τη γραμμή του υποβιβασμού μόλις για ένα πόντο. Και στην περίοδο μετά τη δικτατορία είχε παίκτες με μεγάλη πορεία σε Α’ και Β’ εθνική, όπως οι Μάγγος, Αλβέρτος, Κροντηράς, Χριστοφορίδης, επίσης ο Βαγγέλης Κυρίτσης ήταν μεγάλο ταλέντο, ενώ υπήρξε ποδοσφαιριστής της Καλογρέζας και ο Νίκος ο Μπογιόπουλος ο δημοσιογράφος.
-Να ευχαριστήσω για τη συζήτηση που είχαμε και να ευχηθώ κάθε επιτυχία στα ποδοσφαιρικά πράγματα της περιοχής.
-Μακάρι να υπάρξει μία ομάδα που να εκπροσωπήσει το Δήμο αν όχι στη Β’ τουλάχιστον στη Γ’ εθνική γιατί είναι κρίμα μία ποδοσφαιρομάνα περιοχή να έχει ερασιτεχνικά σωματεία που να φυτοζωούν.