Η ηλικία του προσδιορίστηκε με τη μέθοδο χρονολόγησης των κορμών των δέντρων από τους οποίους κατασκευάστηκε
Ένα πηγάδι ξύλινης κατασκευής θα μπορούσε να διεκδικήσει τον τίτλο του αρχαιότερου στη γη, καθώς η ηλικία του εκτιμάται σε 7.275 έτη.
Το ξύλινο πηγάδι, που βρέθηκε το 2018 στη διάρκεια οδικών έργων στην Τσεχία, χρονολογήθηκε με βάση τη μέθοδος των δακτυλίων των δέντρων βελανιδιάς που χρησιμοποιήθηκαν και αποκάλυψε στους αρχαιολόγους, ότι οι κορμοί κόπηκαν τα έτη 5255 και 5266 π.Χ.”, δήλωσε ο Γιάροσλαβ Πέσκα, επικεφαλής του Αρχαιολογικού Κέντρου Olomouc. “Οι δακτύλιοι στους κορμούς μάς επιτρέπουν να δώσουμε μια ακριβή εκτίμηση”.
Αν και τα κεραμικά υπολείμματα που βρέθηκαν στο εσωτερικό του χρονολογούσαν την περιοχή στην πρώιμη νεολιθική περίοδο, δεν ανακαλύφθηκαν στοιχεία οικισμών σε κοντινή απόσταση.
Η έλλειψη οικιστικών σημάτων κοντά στο πηγάδι υποδηλώνει ότι αυτό χρησιμοποιούνταν από διάφορους οικισμούς που βρίσκονταν σε κάποια απόσταση. Η διατήρηση του ίδιου του πηγαδιού οφειλόταν στη βύθισή του επί αιώνες. Γεμάτο με χώμα, ένα κέρατο ζώου και οστά πτηνών, ανασύρθηκε προσεκτικά σε ένα κομμάτι.
Τα ευρήματα που δημοσιεύτηκαν στο Journal of Archaeological Science, περιγράφουν λεπτομερώς την αρκετά εξελιγμένη κατασκευή του πηγαδιού. Χτισμένο με ένα δρύινο στύλο σε κάθε γωνία και επίπεδες ξύλινες σανίδες μεταξύ τους, είχε διαστάσεις 80 εκατοστά και ύψος 1,40μ..
Ένα φρεάτιο προεξείχε από τον πυθμένα και μέσα στο έδαφος για να φτάσει στο υπόγειο νερό από κάτω.
Ο Γιάροσλαβ Πέσκα, επικεφαλής του Αρχαιολογικού Κέντρου Olomouc εξηγεί τα μοναδικά χαρακτηριστικά του ξύλινου πηγαδιού.
«Φέρει σημάδια από τεχνικές κατασκευής που χρησιμοποιήθηκαν στην εποχή του χαλκού και του σιδήρου, ακόμη και στη ρωμαϊκή εποχή. Δεν είχαμε ιδέα ότι οι πρώτοι αγρότες, οι οποίοι είχαν εργαλεία μόνο από πέτρα, οστά, κέρατα ή ξύλο, ήταν σε θέση να επεξεργάζονται την επιφάνεια των κομμένων κορμών με τέτοια ακρίβεια».
Δύο από τους στύλους είχαν κοπεί τρία έως εννέα χρόνια νωρίτερα από τους άλλους, γεγονός που υποδηλώνει ότι είχαν χρησιμοποιηθεί προηγουμένως αλλού. Μία από τις σανίδες, επίσης, κόπηκε νωρίτερα, μεταξύ 7.261 και 7.244 ετών. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι αυτό οφειλόταν σε μια επισκευή στο πηγάδι.
Αν και δεν είναι επίσημο ότι πρόκειται για την παλαιότερη ξύλινη κατασκευή που υπάρχει ακόμη, η ερευνητική ομάδα κάνει μια σταθερή υπόθεση. Αν και υπάρχουν πάνω από 40 τέτοια πηγάδια σε όλη την Ευρώπη που χρονολογούνται σε παρόμοια χρονικά πλαίσια, αυτές οι εκτιμήσεις χρονολόγησης δεν βασίστηκαν στη δενδροχρονολογία.
Για τον Πέσκα, η δεξιοτεχνία που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή του πηγαδιού και η εφευρετικότητα που επιδεικνύει είναι το πιο αξιοσημείωτο μέρος της ανακάλυψης.
Οι ερευνητές τώρα έχουν αντικαταστήσει το νερό στο οποίο ήταν βυθισμένο το πηγάδι με απλή λευκή ζάχαρη για να διασφαλίσουν ότι το τεχνούργημα θα συνεχίσει να διατηρείται.
“Οι ξύλινες σανίδες είναι βυθισμένες σε αυτό το διάλυμα σακχαρόζης και θα παραμείνουν εκεί για αρκετούς μήνες”, εξήγησε ο Πέσκα. “Κατά τη διάρκεια αυτού του χρόνου η κατεστραμμένη κυτταρική δομή του ξύλου θα αντικατασταθεί από σακχαρόζη, η χημική σύνθεση της οποίας είναι παρόμοια με την κυτταρίνη του ξύλου”.
“Μετά από αυτό θα στερεωθεί και μόνο τότε το πηγάδι θα μπορεί να εκτεθεί στο Μουσείο του Pardubice, όπως είχε συμφωνηθεί νωρίτερα. Συνολικά, η διαδικασία αποκατάστασης θα διαρκέσει περίπου δύο χρόνια, ανέφερε.