Η νέα τάξη πραγμάτων στο παγκόσμιο εμπόριο μετά τους δασμούς των Ηνωμένων Πολιτειών, έχει μεταβάλλει τις μακροοικονομικές προοπτικές
Η ταχύτερη μείωση των επιτοκίων πιθανόν θα είναι μία από τις ελάχιστες θετικές συνέπειες από την επιθετική και αλλοπρόσαλλη δασμολογική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών.
Αν πριν τις ανακοινώσεις – σοκ του Ντόναλντ Τραμπ τη 2α Απριλίου για τους «ανταποδοτικούς» δασμούς, η απόφαση για μία νέα μείωση επιτοκίων της τάξης των 25 μονάδων βάσης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στη συνεδρίαση της Μεγάλης Πέμπτης (17/04) δεν φαινόταν καθόλου εύκολη υπόθεση, η ζυγαριά πλέον γέρνει προς αυτήν την κατεύθυνση, σύμφωνα με τους αναλυτές και τις αγορές.
Αν πράγματι αποφασιστεί, θα είναι η έβδομη μετά τον Ιούνιο του 2024, με το επιτόκιο καταθέσεων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να μειώνεται στο 2,25%.
Η νέα τάξη πραγμάτων στο παγκόσμιο εμπόριο που προωθεί η Αμερική έχει μεταβάλλει τις μακροοικονομικές προοπτικές, με βάση τις οποίες λαμβάνονται οι αποφάσεις νομισματικής πολιτικής, κυρίως οι προοπτικές για την ανάπτυξη. H Τράπεζα προέβλεπε στις αρχές του Μαρτίου, λαμβάνοντας υπόψη μόνο τον αντίκτυπο από τον εμπορικό πόλεμο μεταξύ Ηνωμένων Πολιτείων και Κίνας, μία ανεπαίσθητη ανάκαμψη της οικονομίας της Ευρωζώνης, της τάξεως του 0,9%.
Μετά την ανακοίνωση των ανταποδοτικών δασμών, ύψους 20% για τις περισσότερες εισαγωγές από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι προοπτικές για την ανάπτυξη επιδεινώθηκαν, παρά τη μείωσή τους στη συνέχεια στο 10% για ένα διάστημα 90 ημερών.
Αυτό, γιατί μπορεί ο σκοπός να είναι η επίτευξη μίας συμφωνίας μέσα από διαπραγματεύσεις των εμπορικών αξιωματούχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τους Αμερικανούς ομολόγους τους, αλλά δεν μπορεί να προεξοφληθεί το αποτέλεσμα αυτών. Γι’ αυτό, άλλωστε, η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανέφερε την Πέμπτη ότι τα αντίμετρα της Ένωσης θα αρχίσουν να ισχύουν, αν οι διαπραγματεύσεις δεν είναι ικανοποιητικές, προσθέτοντας ότι «όλες οι επιλογές παραμένουν στο τραπέζι».
Οι εξαγωγές προς τις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επηρεαστεί αρνητικά καθώς ισχύουν ήδη οι ελάχιστοι δασμοί 10%, όπως και οι κλαδικοί δασμοί 25% που είχαν ανακοινωθεί τον προηγούμενο μήνα για τον χάλυβα, το αλουμίνιο και τα αυτοκίνητα. Το τοπίο, επομένως, για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις είναι ήδη πολύ διαφορετικό σε σύγκριση με το προηγούμενο εμπορικό καθεστώς.
Επιπλέον, η αβεβαιότητα για την εμπορική πολιτική κλονίζει το επιχειρηματικό κλίμα και οδηγεί σε αναστολή επενδύσεων, έως ότου ξεκαθαρίσει το τοπίο με τους δασμούς.
Κατά συνέπεια είναι ορατός ο κίνδυνος επιδείνωσης των ήδη χαμηλών προοπτικών ανάκαμψης στην Ευρώπη. Οι αρνητικές συνέπειες των δασμών θα είναι μεγαλύτερες από τις θετικές που θα έχει η στροφή της Γερμανίας στην αύξηση των δημόσιων δαπανών, με επενδύσεις 500 δισ. ευρώ για υποδομές σε βάθος 10ετίας και μεγάλη αύξηση των αμυντικών δαπανών της, σύμφωνα με αναλυτές που ρωτήθηκαν από το Reuters.
Η ταχύτερη μείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ θα δώσει, με αυτά τα δεδομένα, τη δυνατότητα ενός στηρίγματος στην ευρωπαϊκή οικονομία, καθώς μάλιστα ο πληθωρισμός ήδη κινείται σύμφωνα με τους στόχους που είχαν τεθεί. Σύμφωνα με την Eurostat, o πληθωρισμός στην Ευρωζώνη μειώθηκε τον Mάρτιο στο 2,2% και κινείται κοντά στον στόχο του 2%, ενώ, σημαντικό είναι ότι μειώθηκε και ο πληθωρισμός στον τομέα των υπηρεσιών.
Η μεγάλη ανατίμηση του ευρώ έναντι του δολαρίου το τελευταίο δίμηνο, λόγω της δασμολογικής πολιτικής του Τραμπ, διευκολύνει περαιτέρω τη μείωση του πληθωρισμού, όπως και η απότομη μείωση στις τιμές του πετρελαίου, με το brent να έχει υποχωρήσει έως και τα 60 – 65 δολάρια το βαρέλι.
Από την άλλη πλευρά, ο πληθωρισμός θα μπορούσε να κινηθεί ανοδικά, αν η Ένωση απαντήσει με δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα, κάτι όμως που δεν προβλέπεται πριν υπάρξει εικόνα για τις διαπραγματεύσεις με την Ουάσινγκτον. Σε κάθε περίπτωση, η εικόνα που υπάρχει είναι ότι ο πληθωρισμός δεν θα… ξεφύγει από τον στόχο του.
