Πώς βλέπουν πέντε μεγάλες οικονομίες του κόσμου τους δασμούς Τραμπ. Για κάποιους ειναι ξεκάθαρα τιμωρία, για άλλους όμως όπως η Κίνα θα μπορούσαν να αποβούν και δώρο, γράφει το BBC
Οι νέοι εμπορικοί δασμοί που αποκάλυψε χθες (2/4) ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να έχουν σημαντικό παγκόσμιο αντίκτυπο και έχουν καταδικαστεί από την ΕΕ και άλλους βασικούς συμμάχους των ΗΠΑ. Τα νέα μέτρα του Τραμπ με στόχο να κάνει την Αμερική «σπουδαία ξανά» μπορεί να τύχουν ωστόσο διαφορετικής αντιμετώπισης στην Κίνα, καθώς ο ηγέτης της θα μπορούσε να τα δει ως δώρο.
Η Ευρώπη θα μπορούσε να βλάψει τις ΗΠΑ, αλλά δεν θέλει κλιμάκωση
Η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μίλησε εκ μέρους όλων των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) λέγοντας ότι οι νέοι δασμοί θα προκαλέσουν «τρομερές» συνέπειες για εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.
Είπε ότι δεν υπάρχει «καμία ξεκάθαρη διαδρομή μέσα από την πολυπλοκότητα και το χάος» που θα απελευθερώσουν οι νέοι δασμοί παγκοσμίως. Αλλά η Επιτροπή έχει υποσχεθεί να προστατεύσει τις επιχειρήσεις της ΕΕ, ορισμένες από τις οποίες θα πληγούν περισσότερο από άλλες – όπως η αυτοκινητοβιομηχανία της Γερμανίας, τα είδη πολυτελείας της Ιταλίας και οι γαλλικοί παραγωγοί κρασιού και σαμπάνιας.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν συγκάλεσε έκτακτη συνάντηση των ηγετών των γαλλικών επιχειρήσεων για σήμερα Πέμπτη (3/4). Ως η μεγαλύτερη ενιαία αγορά στον κόσμο, η ΕΕ μπορεί να πλήξει τις ΗΠΑ – στοχεύοντας αγαθά και υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης της «μεγάλης τεχνολογίας» όπως η Apple και η Meta με αντίμετρα.
Ο στόχος της όμως φαίνεται πως δεν ειναι να κλιμακώσει τον εμπορικό πόλεμο, αλλά να πείσει τον Τραμπ να διαπραγματευτεί. Το βράδυ της Τετάρτης, η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι είπε ότι ενώ θεωρούσε τους δασμούς λανθασμένους, θα κάνει τα πάντα για να προσπαθήσει να καταλήξει σε συμφωνία με τις ΗΠΑ.
Οι δασμοί είναι «δώρο» για τον Κινέζο ηγέτη
Οι τελευταίοι δασμοί της κυβέρνησης Τραμπ σε κινεζικά προϊόντα αντιπροσωπεύουν «μια τυπική πράξη μονομερούς εκφοβισμού», ανακοίνωσε το υπουργείο Εμπορίου. Σε μια επίσημη δήλωση, κάλεσε τις ΗΠΑ να «ανακαλέσουν αμέσως» αυτά τα μέτρα, τα οποία πλέον ανέρχονται ουσιαστικά σε ένα «πλήγμα» της τάξεως του 54% σε όλα τα κινεζικά προϊόντα που εισέρχονται στην Αμερική.
Η κινεζική κυβέρνηση υποσχέθηκε επίσης «αποφασιστικά αντίμετρα» που θα βλάψουν τις αμερικανικές εταιρείες που προσπαθούν να πουλήσουν στην τεράστια κινεζική αγορά. Το υπουργείο Εμπορίου της Κίνας έχει επίσης επιτεθεί στην ιδέα ότι αυτοί οι δασμοί είναι «αμοιβαίοι» λέγοντας ότι βασίστηκαν σε «μονομερείς και υποκειμενικές εκτιμήσεις».
Η επιβολή δασμών στα κινεζικά προϊόντα που εισέρχονται στις ΗΠΑ αναμφίβολα θα βλάψει τις κινεζικές εταιρείες που προσπαθούν να πουλήσουν σε αυτήν την αγορά. Τα αντίμετρα του Πεκίνου θα βλάψουν επίσης τις αμερικανικές εταιρείες που προσπαθούν να φτάσουν στη μαζική κινεζική αγορά.
Όμως, κατά έναν τρόπο, αυτές οι κινήσεις του Τραμπ αποτελούν επίσης ένα δώρο για τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ. Ο Σι παρουσιάζει τη χώρα του ως πρωταθλήτρια του ελεύθερου εμπορίου, υπέρμαχο των πολυμερών θεσμών και πλέον κάνει συγκρίσεις με την άλλη υπερδύναμη του κόσμου, η οποία θεωρείται ότι καταργεί και τα δύο.
Μόλις την περασμένη εβδομάδα, ο ηγέτης της Κίνας καθόταν με διευθυντικά στελέχη μεγάλων διεθνών εταιρειών – συμπεριλαμβανομένων πολλών από την Ευρώπη – και οι εικόνες ήταν σαφείς. Οι ΗΠΑ υπό τον Ντόναλντ Τραμπ ισοδυναμούν πλέον με χάος, εμπορική καταστροφή, εθνικό συμφέρον. Ενώ η Κίνα υπό τον Σι Τζινπίνγκ ειναι ταυτόσημη με τη σταθερότητα, το ελεύθερο εμπόριο και την παγκόσμια συνεργασία.
Η κινεζική κυβέρνηση έχει ήδη κινητοποιήσει τον τομέα των κρατικών μέσων ενημέρωσης για να επιτεθεί σε αυτόν τον τελευταίο γύρο δασμών από την κυβέρνηση Τραμπ. Οι άνθρωποι μπορεί να διαφωνούν με την ανάγνωση του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος για το πού οδεύει ο κόσμος, αλλά κάθε φορά που ο Τραμπ λαμβάνει μέτρα όπως αυτά, διευκολύνει το μήνυμα του Σι. Η οικονομική αναγκαιότητα τέλος μπορεί να φέρει πολλές χώρες πιο κοντά στην Κίνα και πιο μακριά από τις ΗΠΑ.
Ανακούφιση αλλά όχι αισοδοξία στο ΗΒ
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ διεμήνυσε ότι «προφανώς θα υπάρξει οικονομικός αντίκτυπος» από τον δασμό 10% στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά υπόσχεται να απαντήσει με «ψυχραιμία και ηρεμία». Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου ξεκινά διαβούλευση με τις επιχειρήσεις σχετικά με το πως θα μπορούσε να τις επηρεάσει η λήψη αντίποινων κατά των ΗΠΑ, είπε εν τω μεταξύ ο υπουργός Επιχειρήσεων και Εμπορίου στη Βουλή των Κοινοτήτων
Ο Τζόναθαν Ρέινολντς είπε ότι η κυβέρνηση πιστεύει ότι μια συμφωνία με τις ΗΠΑ είναι «πιθανή» και «ευνοϊκή», αλλά πρόσθεσε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο διατηρεί το δικαίωμα να προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια κρίνει απαραίτητη εάν δεν εξασφαλιστεί συμφωνία. «Για να μπορέσει το Ηνωμένο Βασίλειο να έχει όλες τις επιλογές ανοιχτές σε εμάς στο μέλλον, υποβάλλω σήμερα ένα αίτημα για πληροφορίες σχετικά με τις επιπτώσεις για τις βρετανικές επιχειρήσεις πιθανής δράσης αντιποίνων», λέει.
Λέει ότι αυτό είναι ένα επίσημο βήμα απαραίτητο για να διατηρηθούν όλες οι επιλογές στο τραπέζι και η κυβέρνηση θα αναζητήσει τις απόψεις των ενδιαφερομένων μέχρι την 1η Μαΐου για προϊόντα που θα μπορούσαν ενδεχομένως να συμπεριληφθούν σε οποιαδήποτε απάντηση.
Ο Ρέινολντς προσθέτει ότι η κυβέρνηση θα καταρτίσει μια «ενδεικτική λίστα» των αμερικανικών προϊόντων στα οποία το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσε να επιβάλει δασμούς ως απάντηση στον δασμό 10% του Τραμπ στο Ηνωμένο Βασίλειο που ανακοινώθηκε χθες το βράδυ.
Οι δασμοί του Τραμπ μπορεί να προκάλεσαν κάποια ανακούφιση καθώς δεν ξεπέρασαν το 10% θα έχουν ωστόσο μεγάλο αντίκτυπο στις θέσεις εργασίας, τις βιομηχανίες και τις παγκόσμιες εμπορικές ροές τις επόμενες εβδομάδες, μήνες και χρόνια. Θα «προκαλέσει τεράστιες ανατροπές», όπως είπε μια κυβερνητική πηγή.
Υπάρχει έντονη ανησυχία, ιδίως σχετικά με τον αντίκτυπο στην αυτοκινητοβιομηχανία, συνεχίζονται ωστόσο οι διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ για μια εμπορική συμφωνία. Μία ομάδα τεσσάρων βρετανών διαπραγματευτών βρίσκεται σε «αρκετά εντατική» συνομιλία με τους ομολόγους τους των ΗΠΑ – μιλώντας εξ αποστάσεως, αλλά είναι πρόθυμοι να κατευθυνθούν στην Ουάσιγκτον εάν η υπογραφή μιας συμφωνίας φαίνεται επικείμενη.
Η Ινδία φοβάται τις επιπτώσεις, αλλά ελπίζει
Οι ασιατικές οικονομίες είναι από τις πλέον πληγείσες από τους νέους δασμούς του Τραμπ. Οι Αμερικανοί θα πρέπει να πληρώσουν φόρο 46% στα εισαγόμενα προϊόντα από το Βιετνάμ και 49% για προϊόντα από την Καμπότζη.
Η Ινδία τα πήγε σχετικά καλύτερα. Ωστόσο, ένας γενικός δασμολογικός συντελεστής 26% εξακολουθεί να είναι βαρύς και θα επηρεάσει σοβαρά τις εξαγωγές,, λέει η Priyanka Kishore από την εταιρεία συμβούλων Asia Decoded. «Αυτό πιθανότατα θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στην εγχώρια ζήτηση και στο γενικό ακαθάριστο εγχώριο προϊόν σε μια εποχή που η ανάπτυξη ήδη ασθμαίνει»
Ωστόσο, οι εξαγωγές ηλεκτρονικών ειδών της Ινδίας ενδέχεται να ωφεληθούν, καθώς οι υψηλότεροι δασμοί σε ανταγωνιστές όπως το Βιετνάμ θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε επαναδρομολόγηση του εμπορίου. Ωστόσο, αυτό είναι απίθανο να μετριάσει τον συνολικό αρνητικό αντίκτυπο.
Σε αντίθεση με τον Καναδά, το Μεξικό ή την ΕΕ, η Ινδία έχει υιοθετήσει μέχρι στιγμής μια συμβιβαστική προσέγγιση στον Τραμπ και διαπραγματεύεται μια διμερή συμφωνία με τις ΗΠΑ. Η φαρμακευτική βιομηχανία – η οποία αντιπροσωπεύει τις μεγαλύτερες βιομηχανικές εξαγωγές της Ινδίας σε περίπου 13 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως – θα αναπνέει ανακούφιση, ωστόσο, καθώς τα φάρμακα εξαιρούνται από αυτούς τους «αμοιβαίους» δασμούς.
Πλήγμα για τη Νότια Αφρική που δοκιμάζεται από τις περικοπές της βοήθειας
Οι «αμοιβαίοι δασμοί» του Τραμπ στοχεύουν δεκάδες αφρικανικές χώρες, συμπεριλαμβανομένου 30% για τη Νότια Αφρική και 50% για το Λεσότο. Πολλά από αυτά τα έθνη παλεύουν ήδη με τις επιπτώσεις των περικοπών της εξωτερικής βοήθειας των ΗΠΑ, οι οποίες παρείχαν υγειονομική και ανθρωπιστική βοήθεια σε ευάλωτες χώρες.
Η Νότια Αφρική – όπως μερικές από τις άλλες μεγαλύτερες οικονομίες της ηπείρου, συμπεριλαμβανομένης της Νιγηρίας και της Κένυας – έχει εδώ και καιρό ανοιχτές εμπορικές συμφωνίες με τις ΗΠΑ και οι νέοι δασμοί θα μπορούσαν να επηρεάσουν σημαντικά τους υπάρχοντες οικονομικούς δεσμούς.
Περιλαμβάνεται στη μακρά λίστα των χωρών που αποκαλούνται οι «χειρότεροι παραβάτες» που αντιμετωπίζουν τώρα υψηλότερα επιτόκια στις ΗΠΑ – ανταπόδοση για άδικες εμπορικές πολιτικές, λέει ο Τραμπ.
«Έχουν κάποια άσχημα πράγματα στη Νότια Αφρική. Ξέρετε, τους πληρώνουμε δισεκατομμύρια δολάρια και περικόψαμε τη χρηματοδότηση επειδή πολλά άσχημα πράγματα συμβαίνουν στη Νότια Αφρική», είπε, προτού συνεχίσει να κατονομάσει άλλες χώρες. Σε ανακοίνωσή της, η νοτιοαφρικανική προεδρία καταδίκασε τους νέους δασμούς ως «τιμωρητικούς», λέγοντας ότι θα μπορούσαν «να λειτουργήσουν ως εμπόδιο στο εμπόριο και στην κοινή ευημερία».
