5 Απριλίου 2025

Αρκάς: Το σκίτσο του για την πρωταπριλιά και το έθιμο


Στην πρωταπριλιά αναφέρεται ο Αρκάς στο σημερινό του σκίτσο. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Αρκάς.  «Η πρωταπριλιά είναι η μόνη μέρα του χρόνου, που οι Έλληνες είναι επιφυλακτικοί απέναντι στο ψέμα».

Η Πρωταπριλιά έχει καθιερωθεί σε πολλές χώρες ως μια μέρα αφιερωμένη στα… αθώα ψέματα και τις φάρσες. Αλλά γιατί λέμε ψέματα αυτή τη μέρα;

1. Γαλλική προέλευση (16ος αιώνας):
Η πιο διαδεδομένη θεωρία λέει πως όλα ξεκίνησαν στη Γαλλία, όταν το 1564 ο βασιλιάς Κάρολος Θ’ άλλαξε την αρχή του έτους από την 1η Απριλίου στην 1η Ιανουαρίου (με το Γρηγοριανό ημερολόγιο).
Όσοι συνέχιζαν να γιορτάζουν την Πρωτοχρονιά τον Απρίλιο θεωρήθηκαν “παλιομοδίτες” και έγιναν αντικείμενο φάρσας και πειραγμάτων – και κάπως έτσι γεννήθηκε η παράδοση.

2. Παγανιστικές και ανοιξιάτικες γιορτές:
Άλλες θεωρίες συνδέουν την Πρωταπριλιά με αρχαίες γιορτές της άνοιξης, όπου οι άνθρωποι έκαναν “ανεστραμμένες” πράξεις, δηλαδή φέρονταν παράλογα, χιουμοριστικά ή ανάποδα, για να γιορτάσουν την ανανέωση της φύσης. Ήταν σαν μια μέρα “τρέλας” πριν ξαναμπεί η κανονικότητα.

3. Αγγλική εκδοχή – “April Fool’s Day”:
Στην Αγγλία, η παράδοση των ψεμάτων και των αστείων την Πρωταπριλιά εμφανίζεται στα τέλη του 17ου αιώνα, κυρίως ως λαϊκή συνήθεια. Με τον χρόνο διαδόθηκε και εξελίχθηκε σε παγκόσμιο έθιμο, με διάφορες παραλλαγές ανά χώρα.

Και στην Ελλάδα;
Η Πρωταπριλιάτικη φάρσα έχει τις ρίζες της από την Ευρώπη, αλλά στην Ελλάδα “πέρασε” και απέκτησε τοπικά χαρακτηριστικά. Κάποιοι πίστευαν πως όποιος καταφέρει να ξεγελάσει άλλον, θα έχει τύχη όλο το χρόνο! Άλλοι λένε πως το ψέμα της ημέρας «πιάνει» και μπορεί να φέρει ακόμα και βροχή ή σοδειά αν ειπωθεί με πίστη (λαϊκές δοξασίες κυρίως από αγροτικές περιοχές).

Ποιος είναι ο σκιτσογράφος Αρκάς

Ο Αρκάς είναι Έλληνας σκιτσογράφος και συγγραφέας. Ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του ’80 δημοσιεύοντας τη σειρά Ο Κόκορας στο περιοδικό Βαβέλ και στη συνέχεια στο Παρά Πέντε και στο Μικρό Παρά Πέντε. Το έργο του αποτελείται κυρίως από σειρές με συγκεκριμένο θέμα – πρωταγωνιστές που δημοσιεύονται σε περιοδικά και εφημερίδες και συγκεντρώνονται στη συνέχεια σε άλμπουμ. Από τα έργα του ο Ισοβίτης έχει γίνει σειρά με μαριονέτες για την ελληνική τηλεόραση από τον Μάνθο Σαντοριναίο. Δουλειές του έχουν μεταφραστεί σε άλλες γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά, ισπανικά, πορτογαλικά, πολωνικά, ρουμανικά, σέρβικα και βουλγάρικα), ενώ έχει γράψει και θεατρικά έργα.

Το πραγματικό ονοματεπώνυμο του εν λόγω συγγραφέα είναι άγνωστο, καθώς ο ίδιος δεν το έχει αποκαλύψει, ενώ τα ονόματα Αντώνης Ευδαίμων και Γεράσιμος Σπανοδημήτρης που έχει χρησιμοποιήσει σε έργα του, θεωρούνται ψευδώνυμα. Επίσης, έχει προταθεί το όνομα Άρης Καστρινός (απ’ όπου υποτιθέμενα προέρχεται και το ΑΡ-ΚΑΣ).

Κατά καιρούς ασκήθηκε κριτική στο έργο του, κυρίως (αλλά όχι αποκλειστικά) από τον πολιτικό χώρο της Αριστεράς. Οι επικρίσεις αφορούν κυρίως ορισμένα σκίτσα του που κατηγορήθηκαν ότι είναι μισογυνικά και «χοντροφοβικά». Τον Ιούλιο του 2019 η σελίδα του στο Facebook, σύμφωνα με τον ίδιο, απενεργοποιήθηκε για διάστημα μίας εβδομάδας λόγω συνεχών αναφορών από χρήστες που κατηγόρησαν τις αναρτήσεις του.

Αρκάς: ΜΜΕ & αρθρογράφοι έχουν εστιάσει στις πολιτικές του πεποιθήσεις

Ο ίδιος ο Αρκάς, καθώς και ΜΜΕ και αρθρογράφοι, χαρακτήρισαν τις επικρίσεις απόπειρα λογοκρισίας, ενώ υποστήριξαν ότι η σάτιρα του Αρκά στοχεύει το φαινόμενο της πολιτικής ορθότητας, επειδή το θεωρεί επικίνδυνο και ικανό να απειλήσει κατοχυρωμένα δημοκρατικά δικαιώματα και την ελευθερία του λόγου.


Αφήστε ένα μήνυμα

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ