Ο Θεμιστοκλής Μπάκας, Πρόεδρος Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates, μιλώντας στο Newsbomb.gr περιγράφει το κλίμα που επικρατεί στην αγορά ακινήτων
Το κόστος στέγασης και η συνεχιζόμενη αύξηση των ενοικίων, δημιουργώντας έντονο προβληματισμό στους πολίτες.
Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα αισθητό για όσους επιθυμούν να κάνουν το επόμενο βήμα στη ζωή τους, αναζητώντας ένα μεγαλύτερο σπίτι για να δημιουργήσουν οικογένεια, αλλά και για εκείνους των οποίων τα μισθωτήρια συμβόλαια λήγουν σύντομα, με αποτέλεσμα να αγωνιούν για τις νέες απαιτήσεις των ιδιοκτητών.
Από το 2018 έως το 2024, οι ζητούμενες τιμές ενοικίασης οικογενειακών κατοικιών έχουν αυξηθεί από 43,2% έως 62,1%, ενώ σε ορισμένες περιοχές οι αυξήσεις είναι ακόμη μεγαλύτερες. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τα ενοίκια κατοικιών σημείωσαν άνοδο 9,9% τον Φεβρουάριο, συνεχίζοντας την ανοδική τους πορεία. Αυτό σημαίνει πως αν κάποιος πλήρωνε 700 ευρώ μηνιαίως πέρυσι, φέτος θα χρειαστεί να καταβάλει περίπου 769,3 ευρώ.
Όλα δείχνουν πως η τάση ανόδου θα συνεχιστεί, καθώς, σύμφωνα με στοιχεία του ΙΟΒΕ, οι τιμές ακινήτων και ενοικίων δεν έχουν φτάσει ακόμα στα ανώτατα επίπεδά τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο δείκτης μισθωμάτων, που το 2011 είχε φτάσει στο ιστορικό υψηλό των 124,29 μονάδων, σήμερα βρίσκεται στις 108,32 μονάδες, παραμένοντας χαμηλότερα κατά 12,8%.
Η ενοικίαση ενός οικογενειακού σπιτιού απαιτεί πλέον έναν ολόκληρο «καλό» μισθό, ενώ για φοιτητικά ή μικρότερα διαμερίσματα, το κόστος απορροφά το 60%-70% του εισοδήματος. Πολλοί πολίτες αναγκάζονται να περιορίσουν ακόμα και βασικές ανάγκες τους. Παράλληλα, αυξάνονται οι καθυστερήσεις πληρωμών σε ενοίκια, στεγαστικά δάνεια και λογαριασμούς κοινής ωφέλειας, γεγονός που επιβεβαιώνει το οικονομικό αδιέξοδο στο οποίο έχουν περιέλθει πολλά νοικοκυριά.
Σύμφωνα με την Eurostat, το 47,3% των ελληνικών νοικοκυριών (έναντι 45,5% το 2022) έχει καθυστερήσεις σε υποχρεώσεις σχετικές με τη στέγαση – το υψηλότερο ποσοστό στην Ε.Ε., όπου ο μέσος όρος είναι μόλις 9,3%. Δηλαδή, σχεδόν ο μισός πληθυσμός της χώρας δυσκολεύεται να καλύψει τα έξοδα στέγασης.
Ο Θεμιστοκλής Μπάκας, Πρόεδρος Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates, μιλώντας στο Newsbomb.gr περιγράφει το κλίμα που επικρατεί στην αγορά ακινήτων, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Η πρώτη κουβέντα των ενδιαφερόμενων ενοικιαστών όταν επικοινωνούν μαζί μας είναι: “Ξέρουμε ότι οι τιμές είναι σε υψηλά επίπεδα, τα διαθέσιμα ακίνητα είναι λιγοστά και η ζήτηση είναι μεγάλη, αλλά παρακαλώ πολύ ενημερώστε μας αν υπάρξει μια ευκαιρία”».
Οι περισσότεροι αναζητούν κατοικία με δύο υπνοδωμάτια, σε όροφο άνω του πρώτου, κατάλληλη για οικογένεια, με μίσθωμα που να μην υπερβαίνει τα 550-600 ευρώ τον μήνα στην Αττική.
Μηδενική διαθεσιμότητα οικονομικών ακινήτων
Τα οικονομικά διαμερίσματα που διατίθενται για ενοικίαση έχουν μειωθεί δραματικά. Στο κέντρο της Αθήνας, μόλις το 5,64% των κατοικιών άνω των 80 τ.μ. και άνω του 1ου ορόφου διατίθεται με μίσθωμα έως 600 ευρώ, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στα Βόρεια Προάστια είναι σχεδόν μηδενικό (0,10%).
Η κατάσταση δεν είναι καλύτερη ούτε στα υπόλοιπα προάστια:
- Στα Νότια Προάστια, μόνο το 0,67% των διαθέσιμων κατοικιών κοστίζει έως 600 ευρώ.
- Στα Δυτικά Προάστια, το αντίστοιχο ποσοστό φτάνει το 11,04%.
- Στον Πειραιά, η διαθεσιμότητα είναι μόλις 7,23%, με μείωση 79,61% σε σχέση με το 2022.
- Στο υπόλοιπο Αττικής, το ποσοστό ανέρχεται σε 11,51%.
Η δραματική μείωση της διαθεσιμότητας είναι ενδεικτική της ραγδαίας αύξησης των ενοικίων. Χαρακτηριστικά, η προσφορά οικογενειακών κατοικιών έως 600 ευρώ στο κέντρο της Αθήνας έχει μειωθεί κατά 71,7% από το 2022, στα Δυτικά Προάστια κατά 68,97% και στο υπόλοιπο Αττικής κατά 57,68%.
Η αγορά ενοικίασης κατοικιών στην Αττική μοιάζει πλέον ασφυκτική, με τις τιμές να είναι υψηλές ενώ οι επιλογές μειώνονται δραματικά.
Περιοχή | Ποσοστό διαθεσιμότητας ακινήτων με 2Υ/Δ έως 600€ 2022 | Ποσοστό διαθεσιμότητας ακινήτων με 2Υ/Δ έως 600€
2024 |
Ποσοστό διαθεσιμότητας ακινήτων με 2Υ/Δ έως 600€
2025 |
Βόρεια Προάστια | 0,71% | 0,22% | 0,10% |
Αθήνα Κέντρο | 19,96% | 6,37% | 5,64% |
Δυτικά Προάστια | 35,58% | 15,09% | 11,04% |
Νότια Προάστια | 4,03% | 0,55% | 0,67% |
Πειραιάς | 35,46% | 4,2% | 7,23% |
Υπόλοιπο Αττικής | 27,20% | 11% | 11,51% |
Πηγή/Επεξεργασία: Ιστοσελίδες Αγγελιών Ακινήτων/Πανελλαδικό Δίκτυο E-Real Estates, κατοικία 80τμ-110τμ, άνω του 1ου ορόφου με 2-3Υ/Δ
Ραγδαία αύξηση των ενοικίων – Ελλείψεις οικονομικών κατοικιών για οικογένειες
Η εκτόξευση των ενοικίων και το αυξανόμενο κόστος στέγασης έχουν αναδειχθεί σε μείζον κοινωνικό ζήτημα, επηρεάζοντας σημαντικά όσους αναζητούν σπίτι. Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα έντονο για όσους σκοπεύουν να δημιουργήσουν οικογένεια και χρειάζονται επιπλέον χώρο, καθώς και για ενοικιαστές που βλέπουν τα μισθωτήριά τους να λήγουν και αναμένουν τις νέες – συνήθως υψηλότερες – απαιτήσεις των ιδιοκτητών.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι από το 2018 έως το 2024, οι αυξήσεις στις τιμές ενοικίασης οικογενειακών κατοικιών κυμαίνονται μεταξύ 43,2% και 62,1%, με ορισμένες περιοχές να καταγράφουν ακόμη μεγαλύτερες αυξήσεις. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, τα ενοίκια σημείωσαν άνοδο 9,9% τον Φεβρουάριο, συνεχίζοντας την ανοδική τους πορεία. Αυτό σημαίνει ότι ένα διαμέρισμα που πέρυσι νοικιαζόταν 700€, φέτος κοστίζει περίπου 770€, με τις αυξήσεις να συνεχίζονται, αφού οι τιμές των ακινήτων δεν έχουν φτάσει ακόμα στο ανώτατο όριό τους.
Είναι χαρακτηριστικό πως, ενώ το 2011 ο δείκτης μισθωμάτων έφτασε το ιστορικό υψηλό των 124,29 μονάδων, σήμερα βρίσκεται στο 108,32, δηλαδή 12,8% χαμηλότερα. Παρά τη φαινομενική αυτή μείωση, το κόστος στέγασης πλέον απορροφά σχεδόν ολόκληρο έναν «καλό» μισθό για μια οικογένεια, ενώ για νεότερους ή φοιτητές αγγίζει το 60%-70% του εισοδήματός τους.
Ταυτόχρονα, μεγάλο μέρος του πληθυσμού αναγκάζεται να περικόψει ακόμα και βασικές ανάγκες, ενώ οι καθυστερήσεις σε ενοίκια, στεγαστικά δάνεια και λογαριασμούς κοινής ωφέλειας αποτελούν ενδείξεις της δυσκολίας να ανταποκριθούν οι πολίτες στα έξοδα στέγασης. Σύμφωνα με την Eurostat, το 47,3% των Ελλήνων ζουν σε νοικοκυριά με καθυστερημένες πληρωμές σε στεγαστικά έξοδα, το υψηλότερο ποσοστό στην Ε.Ε., όπου ο μέσος όρος ανέρχεται στο 9,3%.
Όπως αναφέρει ο Θεμιστοκλής Μπάκας, «η πρώτη κουβέντα των ενδιαφερόμενων ενοικιαστών όταν επικοινωνούν μαζί μας είναι: “Ξέρουμε ότι οι τιμές είναι σε υψηλά επίπεδα, τα διαθέσιμα ακίνητα είναι λιγοστά και η ζήτηση είναι μεγάλη, αλλά παρακαλώ πολύ ενημερώστε μας αν υπάρξει μια ευκαιρία”». Πρόκειται για ενοικιαστές που αναζητούν κατοικίες δύο υπνοδωματίων, σε όροφο πάνω από τον πρώτο, κατάλληλες για οικογένειες, με μίσθωμα που να μην ξεπερνά τα 550-600€ στην Αττική.
Σχεδόν μηδενική διαθεσιμότητα κατοικιών έως 600€
Τα διαθέσιμα διαμερίσματα 80-110 τ.μ., άνω του 1ου ορόφου, με μίσθωμα έως 600€, είναι ελάχιστα. Στο κέντρο της Αθήνας, αποτελούν μόλις το 5,64% των συνολικών προς μίσθωση κατοικιών, στα Βόρεια Προάστια το ποσοστό πέφτει στο 0,10%, στα Νότια στο 0,67%, στα Δυτικά στο 11,04%, στο υπόλοιπο Αττικής στο 11,51% και στον Πειραιά στο 7,23%.
Η κατάσταση είναι ακόμη πιο δύσκολη αν συγκρίνουμε τα ποσοστά αυτά με προηγούμενα έτη. Στο κέντρο της Αθήνας, η διαθεσιμότητα κατοικιών έως 600€ μειώθηκε κατά 71,7% από το 2022, ενώ στα Δυτικά Προάστια η πτώση έφτασε το 68,97% και στο υπόλοιπο Αττικής το 57,68%. Στον Πειραιά, η μείωση αγγίζει το 79,61%.
Οι τιμές ενοικίασης σε όλη την Αττική
Η γενικότερη διαθεσιμότητα κατοικιών προς μίσθωση στην Αττική είναι πολύ περιορισμένη σε σχέση με προηγούμενα χρόνια. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, η πλειονότητα των ενοικιαζόμενων ακινήτων 80-110 τ.μ., άνω του 1ου ορόφου, διατίθεται με ζητούμενο μίσθωμα άνω των 800€ μηνιαίως.
– Στα Βόρεια Προάστια, το 96,81% των διαθέσιμων κατοικιών έχουν ενοίκιο πάνω από 800€, εκ των οποίων τα περισσότερα ξεπερνούν τα 1.000€.
– Στα Νότια Προάστια, το αντίστοιχο ποσοστό είναι 93,84%, με 7 στα 10 σπίτια να κοστίζουν άνω των 1.000€.
– Στο κέντρο της Αθήνας, 8 στα 10 σπίτια έχουν ενοίκιο άνω των 700€, εκ των οποίων τα 4 ξεπερνούν τα 1.000€.
– Στον Πειραιά, 8 στα 10 σπίτια κοστίζουν πάνω από 700€, με το 30% να υπερβαίνει τα 1.000€.
– Στο υπόλοιπο Αττικής, 8 στα 10 σπίτια έχουν μίσθωμα άνω των 700€, ενώ μόλις 1 στα 10 ξεπερνά τα 1.000€.
Η επιβάρυνση του οικογενειακού προϋπολογισμού είναι τεράστια, καθώς το ενοίκιο απορροφά σχεδόν έναν ολόκληρο μισθό, χωρίς να συνυπολογίζονται κοινόχρηστα, λογαριασμοί και λοιπά έξοδα.
Περιοχή | Ζητούμενο Μίσθωμα
σε €/μήνα |
Ποσοστό διαθεσιμότητας κατοικίας με 2Υ/Δ
2022 |
Ποσοστό διαθεσιμότητας κατοικίας με 2Υ/Δ
2024 |
Ποσοστό διαθεσιμότητας κατοικίας με 2Υ/Δ
2025 |
Βόρεια Προάστια | Άνω των 800 | 93,11% | 96,70% | 96,81% |
Αθήνα Κέντρο | Άνω των 700 | 65,66% | 81,16% | 81,20% |
Δυτικά Προάστια | Άνω των 700 | 50,31% | 52,36% | 73,18% |
Νότια Προάστια | Άνω των 800 | 81,44% | 85,83% | 93,84% |
Πειραιάς | Άνω των 700 | 47,46% | 81,45% | 83,72% |
Υπόλοιπο Αττικής | Άνω των 700 | 56,97% | 78,39% | 78,18% |
Πηγή/Επεξεργασία: Ιστοσελίδες Αγγελιών Ακινήτων/Πανελλαδικό Δίκτυο E-Real Estates, κατοικία 80τμ-110τμ, άνω του 1ου ορόφου με 2-3Υ/Δ
Ανάγκη για ένα ολοκληρωμένο στεγαστικό σχέδιο
Η ραγδαία αύξηση του κόστους στέγασης δεν πλήττει πλέον μόνο τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, αλλά και νοικοκυριά με μεσαία εισοδήματα που αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις της αγοράς.
Όπως τονίζει ο Θεμιστοκλής Μπάκας, «η παροχή φθηνού δανεισμού δεν μπορεί να αποτελεί τη ναυαρχίδα της στεγαστικής πολιτικής, αλλά μόνο ένα από τα πολλά αναγκαία μέτρα. Στη χώρα μας, όπου το 47,3% των πολιτών αντιμετωπίζει καθυστερήσεις σε στεγαστικά έξοδα, απαιτείται μια ολοκληρωμένη πολιτική προσβασιμότητας στην κατοικία».