Σημαντικές οι απώλειες για το ελληνικό κράτος από τις ακυρώσεις διαγωνισμών για τα λιμάνια
Την ίδια στιγμή που η Μεσόγειος και ιδιαίτερα η Ελλάδα αποκτά ακόμα βαθύτερο γεωπολιτικό ρόλο μέσω των λιμανιών της, η κυβέρνηση αποφασίζει να αναβάλει την επιτάχυνση της αναβάθμισης και της αποκατάστασης σημαντικών υποδομών, όπως αυτές των λιμένων Αλεξανδρούπολης και Βόλου.
Παρά το γεγονός ότι το Υπερταμείο είχε αναλάβει και είχε φέρει εις πέρας διαγωνισμούς για την επιτυχή και επικερδή παραχώρηση λιμένων, όπως φάνηκε στην Καβάλα, το Ηράκλειο και την Ηγουμενίτσα, τελικώς δεν συνέβη το ίδιο για τα λιμάνια της Αλεξανδρούπολης και του Βόλου.
Το αποτέλεσμα; Η απώλεια κερδών, αλλά και η χαμένη ευκαιρία ανάδειξης της στρατηγικής σημασίας της χώρας σε μία περίοδο αβεβαιότητας, με την απειλή της επανεκκίνησης των εχθροπραξιών μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης, αλλά και τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για το μέλλον της Ουκρανίας.
Το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης
Αναμφίβολα το πιο σημαντικό λιμάνι για την πολιτική των ΗΠΑ στη Μεσόγειο, αλλά και στην προσπάθεια να βάλει «χαλινάρι» στον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αλλά και να επαναφέρει στο δρόμο της λογικής τον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν είναι η Αλεξανδρούπολη. Ο διαγωνισμός είχε μαγνητίσει το ενδιαφέρον ισχυρών εθνικών και αμερικανικών εταιρειών, αλλά τελικά ακυρώθηκε.
Το λιμάνι του Βόλου
Το ίδιο συνέβη και με το διαγωνισμό για τον λιμένα Βόλου που επίσης ακυρώθηκε με αποτέλεσμα το κράτος να χάσει περισσότερα από 50 εκατ. ευρώ, καθώς αυτή ήταν η προσφορά από τον Οργανισμό Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ) που ήταν ο καλύτερος μειοδότης.
Εκτός, όμως από τα οικονομικά οφέλη που θα χαθούν φαίνεται ότι θα καταγραφούν και σημαντικές καθυστερήσεις στα έργα αποκατάστασης του λιμένα Βόλου που επλήγη από την καταστροφική πλημμύρα Daniel και έχει ως συνέπεια την αδυναμία εξυπηρέτησης χρηστών του λιμανιού και σοβαρές επιπτώσεις για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε αυτό.
Άξιο αναφοράς, επίσης, είναι και το κόστος μαζί με την ανάγκη για ταχεία αποκατάσταση του λιμένα, και μόνο ο ιδιωτικός τομέας θα μπορούσε να φέρει εις πέρας και τις δύο αποστολές.
Η σημασία του Βόλου σε συνδυασμό με τις υπάρχουσες και τις υπό κατασκευή οδικές και σιδηροδρομικές υποδομές, έγκειται στο ότι αποτελεί έναν βασικό κόμβο για τις ελληνικές και βαλκανικές θαλάσσιες μεταφορές.
Επιπλέον, ενισχύει την τοπική και την εθνική οικονομία εφόσον γίνουν οι απαραίτητες επενδύσεις.
Ο ΟΛΘ, που είχε επικρατήσει στο διαγωνισμό του Υπερταμείου θα μπορούσε να υλοποιήσει ένα αναπτυξιακό πλάνο που θα οδηγούσε στην κατεύθυνση αυτή αλλά η ακύρωση του διαγωνισμού πάει δύο έως τέσσερα χρόνια πίσω τις διαδικασίες αξιοποίησης.
Σε αναπτυξιακή τροχιά τα λιμάνια που διαχειρίζονται ιδιώτες
Δεν είναι υπερβολή να πει κανείς ότι όλα τα λιμάνια που έχουν περάσει σε διαχείριση ιδιώτη επενδυτή βλέπουν αρκετά καλύτερες ημέρες από το παρελθόν με σημαντική ανάπτυξη και κερδοφορία, αλλά και κέρδη για το Κράτος λόγω των μεγάλων τιμημάτων που έχουν επιτύχει μέσων των διαγωνισμών. Το συμπέρασμα αυτό δημιουργεί εύλογες απορίες και ερωτήματα για την ακύρωση των δύο σημαντικών διαγωνισμών παραχώρησης των λιμένων Αλεξανδρούπολης και Βόλου.
Το λιμάνι του Πειραιά, το οποίο ελέγχει η Cosco, πρωταγωνιστεί όντας ένα από τα πιο σημαντικά εμπορευματικά λιμάνια της Ευρώπης, με σημαντική αύξηση εσόδων και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Στη Θεσσαλονίκη, ο ΟΛΘ καταγράφει σημαντικές επιδόσεις με αύξηση της λειτουργικής κερδοφορίας (EBITDA) κατά 37,6% για το πρώτο μισό του 2024, ενώ εντός πενταετίας έχουν γίνει επενδύσεις 71,3 εκατ. ευρώ. Επίσης, σε τροχιά υλοποίησης μπαίνουν και οι υποχρεωτικές επενδύσεις, καθώς πρόσφατα εγκρίθηκε το αναπτυξιακό πρόγραμμα (Master Plan) του λιμανιού, με το συνολικό ύψος των επενδύσεων να ανέρχεται σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ και επιταχύνονται μέσω Προεδρικών Διαταγμάτων οι διαδικασίες για την κατασκευή του πιο εμβληματικού έργου, που είναι ο Προβλήτας 6.
Σε αναπτυξιακή τροχιά βρίσκονται και τα λιμάνια Ηγουμενίτσας και Ηρακλείου που διαχειρίζεται ο ιταλικός όμιλος Grimaldi, ο οποίος επένδυσε σημαντικά ποσά, ενισχύοντας την τοπική οικονομία και την απασχόληση. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι το 2023, ο κύκλος εργασιών του ΟΛΗΓ παρουσίασε αύξηση 16,7%, εμφανίζοντας εντυπωσιακή βελτίωση συγκριτικά με τα χρόνια πριν την ιδιωτικοποίησή του.
Στο λιμάνι του Ηρακλείου παρατηρείται αύξηση κερδών, επιβατών, και ενίσχυση στη διακίνηση αυτοκινήτων και την κρουαζιέρα.
Σε παγκόσμιο επίπεδο η αξιοποίηση των λιμένων μέσω των ιδιωτών είναι μία στρατηγική που έχει απτά αποτελέσματα όπως αποδεικνύεται και από τη Διώρυγα του Παναμά. Η πρόσφατη συμφωνία πώλησης από την CK Hutchison Holdings από το Χονγκ Κονγκ σε αμερικανικό κονσόρτσιουμ υπό την BlackRock ανέρχεται στο κολοσσιαίο ποσό των 22,8 δισ. δολαρίων.
Ωστόσο, το ελληνικό δημόσιο, παγώνει διαγωνισμούς με αποτέλεσμα να χάνει πολύτιμα κεφάλαια και αναπτυξιακές προοπτικές.
