Η εμπιστοσύνη των διεθνών επενδυτών για την τουρκική οικονομία έχει κλονιστεί σοβαρά.
Τον αντίκτυπο της σύλληψης του δημάρχου Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου και των επακόλουθων διαδηλώσεων στην τουρκική οικονομία σκιαγραφεί δημοσίευμα του βρετανικού περιοδικού Econimist.
Ο χρηματιστηριακός δείκτης της Τουρκίας σταθεροποιείται μετά την πτώση 16,3% τις τρεις ημέρες που ακολούθησαν τη σύλληψη του Ιμάμογλου. Η τουρκική λίρα φαίνεται επίσης να ξαναπατάει στα πόδια της.
Αλλά δεν υπάρχει καμία ηρεμία στους δρόμους της μεγαλύτερης πόλης της Τουρκίας. Οι διαμαρτυρίες συνεχίζονται για έξι συνεχόμενες ημέρες, παρά την απαγόρευση των δημόσιων συγκεντρώσεων. Περισσότερα από 1.100 άτομα, συμπεριλαμβανομένων δέκα δημοσιογράφων, έχουν συλληφθεί.
Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι προσήλθαν σε μια συγκέντρωση μπροστά από το δημαρχείο της Κωνσταντινούπολης στις 23 Μαρτίου, μετά την προφυλάκιση του Ιμάμογλου από δικαστήριο.
Πολλοί περισσότεροι διαμαρτυρήθηκαν στην κάλπη. Όπως ανακοίνωσε το CHP στις προκριματικές εκλογές που πραγματοποιήθηκαν την ίδια ημέρα, σχεδόν 15 εκατομμύρια ψηφοφόροι υποστήριξαν τον Ιμάμογλου ως υποψήφιο του αντιπολιτευόμενου Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) για τις επόμενες προεδρικές εκλογές.
Στο παρασκήνιο, οι αρχές της Τουρκίας καταβάλλουν μεγάλες προσπάθειες για να θωρακίσουν την οικονομία από τον μεγαλύτερο πολιτικό σεισμό της χώρας εδώ και χρόνια. Η ρυθμιστική αρχή κεφαλαιαγορών της Τουρκίας έχει απαγορεύσει τις ανοικτές πωλήσεις στο χρηματιστήριο. Και μέσα σε τρεις μόνο ημέρες την περασμένη εβδομάδα, η κεντρική τράπεζα εκτιμάται ότι κατανάλωσε μέχρι και 26 δισ. δολάρια από τα συναλλαγματικά αποθέματα για να αποτρέψει ένα μεγάλο κύμα επιδρομών στην τουρκική λίρα.
Τα τελευταία δύο χρόνια η οικονομική ομάδα της Τουρκίας, με επικεφαλής τον υπουργό Οικονομικών Mehmet Simsek κατάφερε να αντιστρέψει μέρος της καταστροφής που είχαν προκαλέσει στην οικονομία οι προηγούμενες πολιτικές του Ερντογάν. Στην πορεία προς τις βουλευτικές εκλογές του 2023 ο κ. Erdogan επικεντρώθηκε στην τόνωση της ανάπτυξης, διατηρώντας τα επιτόκια σε χαμηλά επίπεδα, ανεξάρτητα από το πόσο σοβαρές ήταν οι συνέπειες για τον πληθωρισμό και τη συναλλαγματική ισοτιμία. Υπό τον Simsek η κυβέρνηση μείωσε τις δαπάνες και περιόρισε τις αυξήσεις στον κατώτατο μισθό. Η κεντρική τράπεζα αύξησε δραματικά τα επιτόκια και αναπλήρωσε τα προηγουμένως εξαντλημένα αποθέματα συναλλάγματος,ύψους περίπου 97 δισ. δολαρίων.
Αυτό έφερε αποτελέσματα. Οι ξένοι και οι ντόπιοι επενδυτές έχουν καταφύγει στη λίρα, η υποτίμηση της οποίας συνεχίστηκε, αλλά με πολύ πιο αργό ρυθμό. Ο πληθωρισμός, ο οποίος πλησίαζε τριψήφια νούμερα το 2022, έχει υποχωρήσει σε μόλις 39%, επιτρέποντας στην κεντρική τράπεζα να προχωρήσει σε προσεκτικές μειώσεις των επιτοκίων.
Όμως το μέγεθος της νέας καταστολής, η οποία έχει οδηγήσει τον Ιμάμογλου και δεκάδες άλλους στη φυλακή, έχει τραβήξει το χαλί κάτω από τα πόδια των μεταρρυθμιστών της Τουρκίας. «Πολλοί ξένοι επενδυτές είχαν πιστέψει στη στροφή προς τις ορθόδοξες πολιτικές», λέει ο Piotr Matys της InTouch Capital Markets, μιας εταιρείας χρηματοοικονομικής ανάλυσης. «Η εμπιστοσύνη τους έχει κλονιστεί σοβαρά» επισήμανε.
Η κεντρική τράπεζα έχει τα μέσα για να υπερασπιστεί τη λίρα βραχυπρόθεσμα, αλλά στην πορεία, η τράπεζα ίσως χρειαστεί να σταματήσει ή να αντιστρέψει τη χαλάρωση των επιτοκίων της για να προστατεύσει το νόμισμα και να αποφύγει μια νέα αύξηση του πληθωρισμού, εκτιμά ο Economist. Αυτό το φάρμακο θα ήταν δύσκολο να το χωνέψει ο ηγέτης της Τουρκίας, η συνέχιση των διαδηλώσεων και τα βάναυσα κατασταλτικά μέτρα του Erdogan θα κλόνιζαν περαιτέρω την εμπιστοσύνη στην οικονομία, σημειώνεται στο βρετανικό περιοδικό.
Ο συντάκτης καταλήγει πως οι απλοί Τούρκοι, ίσως και ένα ο ίδιος ο Ερντογάν, μπορούν τελικά να πληρώσουν το τίμημα για τη σύλληψη του Ιμάμογλου, καθώς οι διαδηλώσεις δεν δείχνουν σημάδια εξασθένησης.
