Οι Βραζιλιάνοι διεκδικούν την πρωτοκαθεδρία των αιθέρων
Οι ερωτήσεις δεν γίνονται πολύ πιο απλές. Αλλά στη Βραζιλία και στις Ηνωμένες Πολιτείες, η απάντηση που θα λάβετε δεν είναι πιθανό να είναι η ίδια. Ποιος είναι τελικά ο πρώτος άνθρωπος
Το 1903, όπως διδάσκονται οι μαθητές των ΗΠΑ, οι αδελφοί Ράιτ πέταξαν το αεροπλάνο Ράιτ στον αέρα στο Κίτι Χοκ της Νέας Υόρκης και έμειναν στα βιβλία της ιστορίας.
Οι Βραζιλιάνοι ακούνε μια διαφορετική ιστορία: ότι ο πραγματικός εφευρέτης του αεροπλάνου ήταν ο Alberto Santos Dumont – που συνήθως περιγράφεται εδώ ως «ο πατέρας της αεροπορίας».
Για περισσότερο από έναν αιώνα, από τότε που οδήγησε το 14-Bis του στον ουρανό του Παρισιού το 1906, η χώρα προσπαθεί ακούραστα να αποδώσει στον άνθρωπό της τα δέοντα, ανεξάρτητα από την ακαδημαϊκή συναίνεση. Η μουστακαλή όψη του Santos Dumont έχει κοσμήσει το βραζιλιάνικο νόμισμα. Ένα από τα αεροδρόμια του Ρίο ντε Τζανέιρο φέρει το όνομά του. Ένα αντίγραφο του αεροπλάνου του, με πιλότο έναν σωσία του Σάντος Ντουμόντ, πέταξε στην τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Ρίο το 2016.
Τώρα οι υποστηρικτές της αλήθειας του Santos Dumont βρήκαν έναν νέο και ισχυρό πρωταθλητή: Τον πρόεδρο της Βραζιλίας Λουίζ Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα. Κατά την τρίτη προεδρική του θητεία, εν μέσω μιας σειράς εξωτερικών και εσωτερικών κρίσεων, ο Λούλα έχει βρει επανειλημμένα χρόνο να διατυμπανίζει τον Σάντος Ντουμόντ και να ρίχνει μερικές σπόντες ακόμη και στους αδελφούς Ράιτ.
Η ιστορία του «ιπτάμενου Βραζιλιάνου»
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Santos Dumont ήταν ένας σημαντικός πρωτοπόρος αεροπόρος.
Γεννημένος στη Βραζιλία, μετανάστευσε στη Γαλλία το 1891 με τους γονείς του και τα κέρδη της φυτείας καφέ τους. Ένας κομψός playboy, ταλαντούχος μηχανικός και φυσικός μηχανικός, άρχισε να αγωνίζεται με μηχανοκίνητα τρίκυκλα, στη συνέχεια στράφηκε στα αερόστατα και στη συνέχεια στα αερόπλοια. Ενθουσίαζε τους Παριζιάνους πέφτοντας απροσδόκητα από τον ουρανό με τα πρωτόγονα αερόστατά του για να χαιρετήσει τον πρόεδρο της Γαλλίας, να παραστεί σε ένα παιδικό πάρτι γενεθλίων ή απλώς να απολαύσει ένα φλιτζάνι καφέ. Το 1901, οδήγησε το αερόπλοιο Νο 6 γύρω από τον Πύργο του Άιφελ, κερδίζοντας βραβείο 100.000 φράγκων – τα οποία έδωσε όλα στους μηχανικούς του.
Το 1904 — ένα χρόνο αφότου οι αδελφοί Ράιτ είχαν κάνει την πρώτη τους μηχανοκίνητη πτήση — ο Santos Dumont έστρεψε την προσοχή του σε πτήσεις βαρύτερες από τον αέρα. Ξεκίνησε με ένα ανεμόπτερο και στη συνέχεια κατασκεύασε ένα ανεπιτυχές ελικόπτερο το 1905. Το 1906, κατασκεύασε μια παράξενη πτητική μηχανή — ένα διπλάνο αυτού που οι Γάλλοι είχαν αρχίσει να αποκαλούν τύπο du Wright, χαλαρά βασισμένο στα σχέδια του διπλανού αεροπλάνου του Wright που είχαν δημοσιευτεί σε διάφορα ευρωπαϊκά περιοδικά. Το κιβωτιόσχημο ανυψωτικό και το πηδάλιο προεξείχαν μπροστά από τις πτέρυγες σαν το κεφάλι μιας πάπιας εν πτήσει. Αμέσως ονομάστηκε canard (γαλλικά για την «πάπια») και το όνομα ενσωματώθηκε στο αυξανόμενο αεροναυτικό λεξικό.
Ο Santos Dumont ονόμασε το αεροπλάνο 14-bis, που σημαίνει «14-encore», δεδομένου ότι το αεροπλάνο έκανε την πρώτη του εμφάνιση κρεμασμένο από την κοιλιά του αερόπλοιου Νο 14 του Santos Dumont. Το πέταξε χωρίς το αερόστατο στις 13 Σεπτεμβρίου 1906, κάνοντας ένα άλμα μεταξύ 23 και 43 ποδιών, ανάλογα με το με ποιον μιλάτε.
Στις 27 Οκτωβρίου, κατάφερε να πετάξει 197 πόδια. Στη συνέχεια, στις 12 Νοεμβρίου, έθεσε το πρώτο ρεκόρ αεροπλοΐας στην Ευρώπη, πετώντας 722 πόδια (220 μέτρα) σε 21-1/2 δευτερόλεπτα με τη συμμετοχή μελών της Αερολέσχης της Γαλλίας . Αυτό χάρισε στον Santos Dumont ένα βραβείο 1500 φράγκων για την πρώτη πτήση στην Ευρώπη πάνω από 100 μέτρα, και επειδή τον παρακολουθούσαν αξιωματούχοι από τη μετέπειτα Διεθνή Αεροναυτική Ομοσπονδία (ο καθορισμένος κάτοχος των αεροπορικών ρεκόρ), του πιστώθηκε ότι έκανε την πρώτη μηχανοκίνητη πτήση στην Ευρώπη.
Ο Santos Dumont πέταξε με το 14-bis για ένα ακόμη σύντομο άλμα στις 4 Απριλίου 1907 και στη συνέχεια το εγκατέλειψε ως τεχνολογικό αδιέξοδο. Γύρισε το σχέδιο έτσι ώστε το αεροπλάνο να βρίσκεται στο πίσω μέρος και κατασκεύασε ένα διθέσιο τρακτέρ με φτερά από κόντρα πλακέ, το 15-bis. Αυτό, ωστόσο, αρνήθηκε να πετάξει. Στράφηκε στα μονοπλάνα και κατασκεύασε τέσσερα ανεπιτυχή μοντέλα, αλλά το πέμπτο — το Demoiselle, που πέταξε για πρώτη φορά το 1909 — ήταν νικητής. Μικροσκοπικό και γρήγορο, ήταν το πρώτο πρακτικό ελαφρύ αεροσκάφος, αν και οι πιλότοι ανέφεραν ότι ήταν δύσκολο στον αέρα. Σε μια μεγάλη και μεγαλόψυχη χειρονομία, ο Santos Dumont προσέφερε τα σχέδια στο κοινό δωρεάν. Δημοσιεύτηκαν σε όλο τον κόσμο – στην Αμερική, εμφανίστηκαν στο Popular Mechanics – επιτρέποντας σε ελπιδοφόρους νέους αεροπόρους με περιορισμένα μέσα να πετάξουν στον αέρα ανέξοδα. Με αυτόν τον τρόπο, ο Santos Dumont και η Demoiselle του συνέβαλαν στην τροφοδοσία της πρωτοφανούς ανάπτυξης της αεροπορίας στα χρόνια πριν από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Δυστυχώς για την αεροπορία, ο Santos Dumont δεν παρήγαγε ποτέ άλλο αεροπλάνο τόσο δημοφιλές ή τόσο επιδραστικό όσο το Demoiselle. Προσβλήθηκε από σκλήρυνση κατά πλάκας, εγκατέλειψε την αεροπορία και αποσύρθηκε στη Βραζιλία το 1916. Πέθανε εκεί το 1932.
Κάνοντας την υπόθεση
Είναι δύσκολο για τους πολίτες των Ηνωμένων Πολιτειών να καταλάβουν γιατί οι Βραζιλιάνοι επιμένουν τόσο πολύ ότι ήταν ο πρώτος που πέταξε, όταν οι ίδιες οι πηγές που επικαλούνται φαίνεται να αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο.
Οι Βραζιλιάνοι δείχνουν με υπερηφάνεια τα αρχεία της Διεθνούς Αεροναυτικής Ομοσπονδίας που δείχνουν ότι ο Santos Dumont έκανε την πτήση ρεκόρ των 722 ποδιών το 1906, χωρίς να αμφισβητούν τις μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων που επιβεβαιώνουν την αναφορά των αδελφών Ράιτ για τα 852 πόδια το 1903.
Για να εξηγήσουμε γιατί συμβαίνει αυτό, ίσως θα ήταν καλύτερο να αφήσουμε έναν Βραζιλιάνο να υποστηρίξει την υπόθεση του Santos Dumont. Αυτή είναι μία από τις καλύτερα γραμμένες και λιγότερο έντονες επιστολές που έχουμε λάβει από τη Βραζιλία:
Αγαπητοί κύριοι,
Αναγνωρίζω τη σημασία των αδελφών Ράιτ για την πρόοδο της αεροπορίας, για τους ανθρώπους των ΗΠΑ. Όμως δεν θα αναγνωρίσω ποτέ κανενός είδους πρωτοκαθεδρία στην πτήση από τους κυρίους αυτούς, πρώτον επειδή εργάζονταν με απόλυτο «μυστικό», μέχρι το 1908, όταν παρουσίασαν για πρώτη φορά στην Ευρώπη την εξαρτώμενη από τη συσκευή εδάφους ιπτάμενη μηχανή τους. Λαμβάνοντας υπόψη την υποτιθέμενη ημερομηνία για το γεγονός της πρώτης πτήσης, δεν μπορώ να καταλάβω γιατί 5 χρόνια αργότερα εξακολουθούσαν να χρησιμοποιούν καταπέλτη. Δεν μπορώ επίσης να καταλάβω γιατί προσπάθησαν να πείσουν τους πάντες με μια απλή φωτογραφία ενός αεροπλάνου που πετούσε ψηλά (πάνω από ένα μέτρο) πάνω από τη ράγα εκτόξευσης, όταν εκατοντάδες άνθρωποι παρακολουθούσαν κάθε πείραμα που έκανε ο Alberto Santos-Dumont από τις αρχές του αιώνα, συμπεριλαμβανομένης εκείνης της πρώτης πτήσης στις 23 Δεκεμβρίου 1906 ενώπιον ενός τεράστιου πλήθους στο Bagatelle Field, στο Παρίσι, με πλήρη κάλυψη από τον Τύπο και τα μέσα ενημέρωσης και καταγραφή σε ταινία. Ήταν ένα Επίσημο Πείραμα, ομολογημένο από τα μέλη της Αερολέσχης της Γαλλίας που ήταν παρόντα στη συνάντηση. Τα νούμερα: Το αεροσκάφος ήταν ένα από τα μεγαλύτερα αεροσκάφη της Ευρώπης: 200 μέτρα κύλιση στο έδαφος, 80 έως 90 εκατοστά ύψος, 60 μέτρα απόσταση, 30 έως 35 km/h ταχύτητα. Σχετικά με την πτήση της 23ης Οκτωβρίου 1906, ο κ. Gordon Bennet, Αμερικανός, ιδιοκτήτης της εφημερίδας Herald, είπε: «Η πρώτη ανθρώπινη μηχανική πτήση», μεταξύ πολλών άλλων τίτλων ευρωπαϊκών εφημερίδων. Στη συνέχεια, στις 12 Νοεμβρίου 1906, κατάφερε να πραγματοποιήσει άλλες δύο πτήσεις: Στην πρώτη διένυσε 82 μέτρα σε επτά δευτερόλεπτα. Στη δεύτερη, κατάφερε να πετάξει 220 μέτρα σε 21 δευτερόλεπτα, πετώντας πολύ πάνω από το πλήθος (εκτός επίδρασης εδάφους) και κερδίζοντας το βραβείο Archdeacon, που είχε καθιερωθεί για τον πρώτο που πέταξε πάνω από 100 μέτρα απόσταση. Αυτή η τελευταία πτήση θα μπορούσε να διαρκέσει περισσότερο, αλλά έπρεπε να διακοπεί όταν το πλήθος κατακρημνίστηκε κάτω από την ιπτάμενη μηχανή, με τον πιλότο να αποφασίζει να διακόψει το πείραμα. Σημείωση: Όλες αυτές οι πτήσεις έγιναν χωρίς κανένα απολύτως επίγειο εξοπλισμό, όπως καταπέλτη ή επίγειο κινητήρα. Το γεγονός αυτό, που καταγράφηκε σε συνεδρίαση της Αερολέσχης της Γαλλίας, τον Δεκέμβριο του 1910 ως «ο πρώτος αεροπόρος του σύμπαντος που πέταξε με μηχανοκίνητο αεροπλάνο», μνημονεύτηκε επίσης, με το ίδιο το βραβείο Αρχιδιάκονος και ένα μνημείο στη Bagatelle με τις επιγραφές:
«Ici le 12 novembre 1906, sous le controle de l’Aero-Club de France, Santos-Dumont a établi les premiers records d’áviation du monde. Διάρκεια 21s 1/5 Απόσταση 220 m»
(Μετάφραση: Α: Εδώ, στις 12 Νοεμβρίου 1906, υπό τον έλεγχο της Aero-Club de France, ο Santos-Dumont καθιέρωσε τα πρώτα ρεκόρ αεροπλοΐας του κόσμου. Διάρκεια: 21 δευτερόλεπτα 1/5 Απόσταση 220 μέτρα).
Λοιπόν, είμαι μόνο 42 ετών, δεν έζησα ο ίδιος αυτά τα γεγονότα. Αλλά ο καθένας μπορεί να κάνει έρευνα σε όλα τα διαθέσιμα έγγραφα σε βιβλιοθήκες και εφημερίδες. Η Ιστορία (ναι, η πραγματική Ιστορία!) μας λέει μέσα από δεκάδες ευρωπαϊκές και μια χούφτα αμερικανικές εφημερίδες τι πραγματικά συνέβη. Και αυτό που συνέβη δεν ήταν ένα ψιθυριστό μήνυμα στον γείτονά μου σε ένα ανόητο παιχνίδι, αλλά μια δυνατή κραυγή που ταξίδεψε τότε πάνω από τον ωκεανό και αντηχεί μέχρι τις μέρες μας…
Με την αλήθεια.
Με εκτίμηση και ειλικρίνεια,
Λοχαγός Ρομπέρτο Ροντρίγκες Μόλα
Σάο Πάολο – Βραζιλία
Υ.Γ. Ο Santos-Dumont δώρισε όλα τα χρήματα από όλα τα βραβεία που κέρδισε στους πιστούς μηχανικούς του, προκειμένου να αποκτήσουν εκ νέου τα εργαλεία τους που δόθηκαν ως ενέχυρο. Ο Santos-Dumont ήταν ιδεαλιστής, παθιασμένος με την αεροπορία και δεν ζήτησε ποτέ δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για τις μηχανές του, δίνοντας δωρεάν όλα τα σχέδια για την κατασκευή των 14-Bis και Demoiselle σε όποιον τα ζητούσε.
Εξέταση της υπόθεσης
Έχοντας δώσει το λόγο στον καπετάνιο Mola, επιτρέψτε μου να απαντήσω στα επιμέρους σημεία της επιστολής του.
«...δούλευαν με απόλυτη «μυστικότητα», μέχρι το 1908…”
Μία από τις ισχυρότερες αντιρρήσεις που φαίνεται να έχουν οι Βραζιλιάνοι για να δώσουν προτεραιότητα στους αδελφούς Ράιτ ήταν ότι δούλευαν μυστικά. Ο Santos Dumont, ο οποίος ήταν εξίσου σόουμαν όσο και αεροπόρος, έκανε τα πάντα στα φανερά. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, ο Βραζιλιάνος ήταν πολύ πιο εκδηλωτικός από τους αδελφούς Ράιτ. Οι Βραζιλιάνοι υποστηρίζουν ότι οι Wrights δεν έκαναν ποτέ δημόσια πτήση μέχρι το 1908, ενώ ο Santos Dumont έκανε τρεις δημόσιες πτήσεις το 1906. Χρησιμοποιούν επίσης το ίδιο επιχείρημα για να δυσφημίσουν τον Κλεμέντ Άντερ, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι έκανε μια πτήση ενώπιον του γαλλικού στρατού το 1897 . Ο Ader, λένε, πετούσε μυστικά για λογαριασμό του στρατού. Ξεχνούν βολικά ότι ο Ader έκανε μια δημόσια πτήση το 1890.
Ενώ είναι αλήθεια ότι οι αδελφοί Ράιτ δεν πέταξαν ποτέ στην Ευρώπη μέχρι το 1908, είχαν κάνει αρκετές δημόσιες πτήσεις πριν από τον Σάντος Ντουμόντ. Το 1903 προσκάλεσαν τους πολίτες του Kitty Hawk να παρακολουθήσουν τις δοκιμές πτήσης τους στις 14 Δεκεμβρίου και στη συνέχεια ξανά στις 17 Δεκεμβρίου. Το γεγονός ότι μόνο μια χούφτα άνθρωποι εμφανίστηκαν είχε να κάνει σε μεγάλο βαθμό με το γεγονός ότι στο Kitty Hawk ζούσαν μόνο μια χούφτα άνθρωποι. Αν το Παρίσι είχε τους ανέμους που χρειάζονταν οι αδελφοί Ράιτ για τα πρώτα τους πειράματα με ανεμόπτερα και αν οι Ράιτ είχαν επιλέξει το Παρίσι αντί για το Κίτι Χοκ, τότε οι πρώτες τους πτήσεις με μηχανοκίνητα αεροπλάνα ίσως να είχαν μεγαλύτερη προσέλευση. Όσον αφορά τα μέσα ενημέρωσης, οι αδελφοί Ράιτ σκόπιμα δεν προσκάλεσαν τις εφημερίδες επειδή ήθελαν η ανακοίνωση της πρώτης πτήσης να βγει από το Ντέιτον του Οχάιο, ώστε η πόλη τους να έχει την τιμή.
Οι αδελφοί Ράιτ προσκάλεσαν επίσης το κοινό – και τα μέσα ενημέρωσης – να παρακολουθήσουν τις πτήσεις τους στα τέλη Μαΐου του 1904. Περίπου 30 δημοσιογράφοι εμφανίστηκαν στο Huffman Prairie στις 23 Μαΐου. Οι Wrights δεν μπόρεσαν να κάνουν τον κινητήρα του αεροπλάνου να λειτουργήσει σωστά και όλοι πήγαν σπίτι τους απογοητευμένοι. Μια χούφτα άνθρωποι επέστρεψαν στις 26 Μαΐου, αλλά οι Wrights κατάφεραν να πετάξουν μόνο 25 πόδια – περίπου την ίδια απόσταση που κάλυψε ο Santos Dumont δύο χρόνια αργότερα, στις 13 Σεπτεμβρίου 1906.
Το 1905, αφού οι Wrights θεώρησαν ότι είχαν βγάλει τα λάθη από την εφεύρεσή τους και είχαν δημιουργήσει ένα πρακτικό αεροπλάνο, κάλεσαν ξανά το κοινό. Έστειλαν περίπου 30 προσκλήσεις σε ανθρώπους που πίστευαν ότι θα αποτελούσαν αξιόπιστους μάρτυρες. Αρκετές εκατοντάδες εμφανίστηκαν στο Huffman Prairie για να τους παρακολουθήσουν να πετούν στις 4 και 5 Οκτωβρίου 1905. Στις 5 Οκτωβρίου, ο Wilbur κατάφερε να κρατήσει το Wright Flyer 3 στον αέρα για 39 λεπτά, κάνοντας 30 πλήρεις κύκλους γύρω από το πεδίο και καλύπτοντας πάνω από 24 μίλια – δημόσια.
Συνοψίζοντας, οι Wrights πραγματοποίησαν τουλάχιστον έξι δημόσιες πτήσεις διαφορετικού βαθμού επιτυχίας πριν από το 1906.
«…παρουσίασαν την ιπτάμενη μηχανή τους που εξαρτιόταν από τη συσκευή εδάφους…»
Μια άλλη συνήθης ένσταση του στρατοπέδου του Santos Dumont είναι ότι οι αδελφοί Ράιτ χρησιμοποίησαν καταπέλτη για να εκτοξεύσουν το αεροπλάνο τους. Αγνοούν το γεγονός ότι οι αδελφοί Ράιτ έκαναν πάνω από 40 πτήσεις διαφορετικού μήκους πριν κατασκευάσουν καταπέλτη, συμπεριλαμβανομένων των τεσσάρων πτήσεων στις 17 Δεκεμβρίου 1903. Αγνοούν επίσης τα αρχεία των πτήσεων που έκαναν οι Ράιτ το 1904 και το 1905, τα οποία δείχνουν ότι ο καταπέλτης δεν χρησιμοποιούνταν πάντα. Εάν οι Wrights θεωρούσαν ότι είχαν αρκετούς αντίθετους ανέμους, απογειώνονταν χωρίς αυτόν.
Οι Wrights συνέχισαν να χρησιμοποιούν τον καταπέλτη και τη σιδηροτροχιά εκτόξευσης πολύ αργότερα από ό,τι χρειαζόταν, επειδή θεωρούσαν ότι προσέφερε πλεονέκτημα έναντι των τροχών. Τα αεροσκάφη με τροχούς χρειάζονταν μεγάλη διαδρομή απογείωσης- με τη ράγα οι Wrights μπορούσαν να απογειωθούν από το έδαφος σε μόλις 60 πόδια. Επιπλέον, η ράγα κρατούσε το αεροπλάνο προς τη σωστή κατεύθυνση μέχρι ο αέρας να ρέει πάνω από τις επιφάνειες ελέγχου αρκετά γρήγορα ώστε να δίνει στον πιλότο επαρκή έλεγχο. Οι βρόχοι εδάφους και άλλα ατυχήματα ήταν πολύ συνηθισμένα στα τροχοφόρα αεροσκάφη που έπρεπε να διανύσουν κάποια απόσταση πριν τα χειριστήρια γίνουν αποτελεσματικά.
Ο Wilbur Wright βίωσε αυτόν τον σοβινισμό κατά του καταπέλτη στη Γαλλία το 1908 όταν έκανε ρεκόρ ύψους και η Federation Aeronautique Internationale του αρνήθηκε το ρεκόρ επειδή έκανε απογείωση με «υποβοήθηση». Για να αποδείξει στους Γάλλους ότι η όποια βοήθεια παρείχε ο καταπέλτης ήταν δευτερεύουσα, ο Wilbur απογειώθηκε χωρίς βοήθεια μόνος του με πέδιλα και έθεσε εκ νέου το ρεκόρ.
Δύο χρόνια αργότερα, οι Wrights ενέδωσαν στις πιέσεις της αγοράς και άρχισαν να εγκαθιστούν τροχήλατα υποστρώματα στα αεροπλάνα τους. Αλλά εξακολουθούσαν να χρησιμοποιούν τον ίδιο κινητήρα που είχαν χρησιμοποιήσει όταν πέταξαν για πρώτη φορά στη Γαλλία. Η ισχύς δεν αποτελούσε ζήτημα- θα μπορούσαν να είχαν προσθέσει τροχούς νωρίτερα. Απλώς πίστευαν ότι το σύστημα καταπέλτη και ράγας ήταν καλύτερο.
Οι Βραζιλιάνοι αναφέρουν συνήθως τον καταπέλτη του Ράιτ για να υπονοήσουν ότι τα αεροπλάνα του Ράιτ ήταν κατά κάποιον τρόπο λιγότερο τεχνολογικά προηγμένα από εκείνα του Σάντος Ντουμόντ. Αξίζει λοιπόν να σημειωθεί ότι στις 31 Δεκεμβρίου 1908, ο Wilbur Wright έκανε μια πτήση ρεκόρ όπου παρέμεινε στον αέρα για 2 ώρες, 18 λεπτά και 33 δευτερόλεπτα, κερδίζοντας το πολυπόθητο Coupe de Michelin. Σε ολόκληρη την πτητική του καριέρα, ο Santos Dumont δεν παρέμεινε ποτέ στον αέρα με ένα από τα αεροπλάνα του για περισσότερο από 15 λεπτά.
«Ήταν ένα Επίσημο Πείραμα, ομογενοποιημένο από τα μέλη της Αερολέσχης της Γαλλίας…»
Η λέσχη Santos Dumont κάνει επίσης μεγάλη υπόθεση το γεγονός ότι ο Santos Dumont είναι το πρώτο όνομα στο επίσημο βιβλίο καταγραφής της αεροπορίας, που τηρείται από την Federation Aéronautique Internationale, έναν οργανισμό που προέκυψε από την Aéro-Club du France . Αυτό που δεν λαμβάνουν υπόψη τους είναι ότι οι Γάλλοι άρχισαν να τηρούν αυτό το βιβλίο καταγραφής το 1906. Όταν οι αδελφοί Ράιτ πραγματοποίησαν την επιτυχημένη πτήση τους με ύψος 852 ποδιών το 1903 και την πτήση 24 μιλίων το 1905, δεν υπήρχαν κάτοχοι ρεκόρ για να προσκληθούν σε αυτά τα γεγονότα.
Είναι ενδεικτικό ότι το μνημείο του Santos Dumont στο Bagatelle, όπου πέταξε το 1906, λέει ότι «καθιέρωσε το πρώτο ρεκόρ αεροπορίας του κόσμου». Δεν λέει ότι πέταξε πρώτος- λέει απλώς ότι συγκέντρωσε το πρώτο επίσημο ρεκόρ.
«Η ιστορία… μας λέει μέσα από δεκάδες ευρωπαϊκές και μια χούφτα αμερικανικές εφημερίδες τι πραγματικά συνέβη».
Αν ήταν αλήθεια ότι οι εφημερίδες αναφέρουν μόνο την ιστορία, τότε υπήρχαν επιτυχημένα αεροπλάνα όχι μόνο πριν από τον Santos Dumont, αλλά πολύ πριν από τους αδελφούς Ράιτ. Διαλέξτε οποιαδήποτε μεγάλη αμερικανική πόλη, πηγαίνετε στην κεντρική βιβλιοθήκη και αρχίστε να ψάχνετε τις μεγάλες εφημερίδες μεταξύ 1890 και 1900. Κατά μέσο όρο, θα βρείτε τρεις ή τέσσερις επιτυχημένες πτήσεις σε εκείνη τη δεκαετία, κάθε μία από τις οποίες θα σας ενημερώνει ότι ο πιλότος/εφευρέτης ήταν ο πρώτος που πέταξε. Και όσο πιο μακριά από την πόλη γινόταν αυτή η πτήση, τόσο πιο άγρια επιτυχημένη ήταν. Κάποτε βρήκα μια αναφορά σε μια εφημερίδα του Ντένβερ του Κολοράντο από το 1869 ότι μια ομάδα επιχειρηματιών στην Καλιφόρνια χρησιμοποιούσε ένα αερόπλοιο για να μεταφέρει ανθρακωρύχους μέσα και έξω από απομακρυσμένους καταυλισμούς ορυχείων. Το εγχείρημα ήταν τόσο επιτυχημένο, που κατασκεύαζαν άλλα τρία αερόπλοια για να δημιουργήσουν έναν ολόκληρο στόλο.
Επειδή οι δημοσιογράφοι συχνά επαναλαμβάνουν ευφάνταστες ιστορίες χωρίς να ελέγχουν τα γεγονότα ή επινοούν ευφάνταστες ιστορίες που πιστεύουν ότι θα πουλήσουν εφημερίδες, οι ιστορικοί έχουν μάθει να μην τους εμπιστεύονται σε θέματα ιστορίας.
Όλα αυτά χάνονται από έναν Βραζιλιάνο
Πριν γράψω αυτό το κομμάτι, έθεσα αυτά τα επιχειρήματα σε έναν φίλο μου που έχει περάσει πολύ χρόνο στη Βραζιλία και είναι ερωτευμένος με τον πολιτισμό της. Το σχόλιό του: «Έχετε εξηγήσει τη θέση σας με αδιαμφισβήτητη λογική, η οποία δεν θα εντυπωσιάσει κανέναν στη Βραζιλία». Οι Βραζιλιάνοι, μου λέει, έχουν τον δικό τους τρόπο να αφηγούνται την ιστορία. Ο Santos Dumont, για έναν Βραζιλιάνο, ήταν ο πρώτος που πέταξε όχι επειδή πέταξε πρώτος, αλλά επειδή στο μυαλό των συμπατριωτών του, του άξιζε να είναι πρώτος. Εκφράστηκε με περισσότερο πάθος, συμπεριφέρθηκε με περισσότερο πανηγυρισμό και πέταξε με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση από τους ντροπαλούς, συνεσταλμένους και κάπως μυστικοπαθείς αδελφούς Ράιτ.
Ένας ανταποκριτής από την Μπραζίλια της Βραζιλίας μου το εξήγησε με άλλον τρόπο. Το 1937, η Βραζιλία βρισκόταν στη δίνη της δικτατορίας Βάργκας. Ο Βάργκας εγκατέστησε στην κυβέρνησή του ένα τμήμα «Πληροφόρησης και Προπαγάνδας». Σύμφωνα με αυτή την πηγή, «το D.I.P. ήταν υπεύθυνο για την έκδοση όλων των σχολικών βιβλίων και έθεσε μια συνεπή γραμμή να υμνεί τη Βραζιλία και όλα τα βραζιλιάνικα πράγματα. Η δικτατορία του Βάργκας έληξε το 1945, αλλά τα σχολικά βιβλία που επηρεάζονταν από το D.I.P. άντεξαν. (Εγώ σπούδασα σε τέτοια βιβλία.) Οι αδελφοί Ράιτ και άλλοι πρωτοπόροι της αεροπορίας αναφέρονται σπάνια».
Ως αποτέλεσμα αυτής της κατήχησης, η πρωτοκαθεδρία της αεροναυπηγικής του Santos Dumont έχει γίνει μέρος ενός συστήματος πεποιθήσεων μεταξύ πολλών Βραζιλιάνων. Όταν ένας Βορειοαμερικανός εκφράζει την άποψή του ότι οι αδελφοί Ράιτ πέταξαν με αεροπλάνο σταθερής πτέρυγας αρκετά χρόνια πριν από τον Σάντος Ντουμόντ, επιτίθεται σε ένα άρθρο πολιτισμικής πίστης στη Βραζιλία. Ο Βραζιλιάνος συχνά αντιδρά με συγκίνηση, και αν ο Βορειοαμερικανός αντιτείνει με αποδείξεις, είναι ένας αλαζόνας Γιάνκης.
Όποιοι και αν είναι οι λόγοι των διαφορών μας σε αυτό το θέμα, εύχομαι οι Βραζιλιάνοι που μας γράφουν για να προωθήσουν την υπόθεση του Santos Dumont να το κάνουν χωρίς να υποβαθμίζουν τους αδελφούς Wright. Πέρα από την ιστορία της αεροπορίας και τις πολιτιστικές πεποιθήσεις, είναι σαφές για μένα ότι ο Santos Dumont είχε μια γενναιόδωρη καρδιά και άφθονη προσωπική χάρη. Κατά τη διάρκεια της ζωής του, δεν έπεσε ποτέ να προωθήσει τη δική του φήμη εις βάρος των άλλων. Το να το κάνουν αυτό οι υποστηρικτές του είναι σαν να εξευτελίζουν τη μνήμη ενός σπουδαίου ανθρώπου και αεροπόρου.
