Μία νέα εποχή στις επιχειρηματικές, οικονομικές και αμυντικές σχέσεις ξεκίνησε μεταξύ Ελλάδας και Σκοπίων με την επίσκεψη του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός και ο Ζόραν Ζάεφ, στο περιθώριο της συνάντησής τους υπέγραψαν σειρά συμφωνιών που έχουν ως στόχο την εμβάθυνση της συνεργασίας των δύο χωρών αλλά και την ανάπτυξη από την οποία μπορούν να ωφεληθούν οι δύο πλευρές αλλά και η ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων.
Κατά τις διμερείς επαφές, οι δύο πρωθυπουργοί υπέγραψαν τις παρακάτω σημαντικές συμφωνίες και μνημόνια συνεργασίας:
- Σχέδιο δράσης για την εμβάθυνση και τον ενίσχυση της συνεργασίας των δύο μερών, το οποίο θα περιλαμβάνει ευρύ κατάλογο τομέων συνεργασίας.
- Συμφωνία Αμυντικής Συνεργασίας μεταξύ του Υπουργείου Εθνικής ‘Αμυνας της Ελληνικής Δημοκρατίας και του Υπουργείου ‘Αμυνας των Σκοπίων.
- Συμφωνία σχετικά με την εγκατάσταση συνοριακού σημείου διέλευσης μεταξύ των δύο χωρών, συνδέοντας τους Πρόμαχους στην Ελληνική Δημοκρατία με το Majden στα Σκόπια.
- Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ του Υπουργείου Εξωτερικών της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Γραμματείας Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Κυβέρνησης των Σκοπίων για την επιτάχυνση της διαδικασίας ένταξης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
- Πρώτη Προσθήκη στο Μνημόνιο Κατανόησης μεταξύ της εταιρείας ΔΕΣΦΑ και της εταιρείας MER της 14ης Οκτωβρίου 2016.
- Μνημόνιο Συνεργασίας Υπουργείων Μεταφορών.
- Μνημόνιο Κατανόησης για την Ανάπτυξη της Οδικής και Σιδηροδρομικής Σύνδεσης Θεσσαλονίκης- Σκόπια-Ταμπανόφτσε.
Στο επίκεντρο η ενέργεια
Οι δύο ηγέτες συζήτησαν και για τις περιφερειακές εξελίξεις και την συνανάπτυξη στην περιοχή, δεδομένων και των μεγάλων αλλαγών στον ενεργειακό χάρτη. Στο πλαίσιο αυτό, μίλησαν για τα τετραμερή σχήματα που καθιέρωσε η Ελλάδα με τη Βόρεια Μακεδονία-Αλβανία-Βουλγαρία σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών και με τη Βουλγαρία-Ρουμανία-Σερβία σε επίπεδο ηγετών.
Τα ενεργειακά κατέχουν δεσπόζουσα θέση στις συνομιλίες και με τα Σκόπια, γιατί όπως υπογράμμισε ο πρωθυπουργός τόσο από την Ιερουσαλήμ όσο και από το Βουκουρέστι, η Ελλάδα καθίσταται κεντρικός «παίκτης» στον ενεργειακό χάρτη που διαμορφώνεται στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο.
Ειδικότερα όσον αφορά στη γειτονική χώρα, όπως είναι γνωστό, το ενδιαφέρον ως προς τα ενεργειακά εντοπίζεται σε τρεις σημαντικούς τομείς:
- Διασυνδέσεις στον τομέα του φυσικού αερίου, με την προοπτική δημιουργίας αγωγού που θα συνδέσει τη Θεσσαλονίκη με τα Σκόπια, ενισχύοντας τις διασυνδέσεις που αυτή την στιγμή «χτίζονται» στις βαλκανικές χώρες για δίκτυο φυσικού αερίου στο οποίο η Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο, ενώ αυτά ενισχύονται από την ολοκλήρωση του TAP.
- Ενίσχυση της ηλεκτρικής διασύνδεσης που υπάρχει ήδη.
- Επανεκκίνηση τροφοδοσίας του παλιού αγωγού πετρελαίου με πετρέλαιο από την Ελλάδα.
Επιπλέον, υπάρχει περιθώριο και για άμεσες επενδύσεις στον ενεργειακό τομέα από ελληνικές επιχειρήσεις.
Κομβικός είναι και ο ρόλος του Λιμανιού της Θεσσαλονίκης για τις σχέσεις της Ελλάδας με τους γείτονες, όπως και η διασύνδεση του Λιμανιού του Πειραιά με το Λιμάνι της Θεσσαλονίκης και από εκεί με τα Σκόπια, καθώς μπορεί να δώσει διέξοδο προς τις αγορές της Κεντρικής Ευρώπης από την Ελλάδα μέσω των Σκοπίων.
Οι ελληνικές επενδύσεις στα Σκόπια
Τα προηγούμενα χρόνια η επιχειρηματική δραστηριότητα, ιδιαιτέρως των επιχειρήσεων της βόρειας Ελλάδας δεν ήταν μικρή στη γειτονική χώρα. Σύμφωνα επίσημα στοιχεία, από το 1997 μέχρι το 2016 οι ελληνικές επενδύσεις στη γείτονα ανέρχονταν πάνω από 1,5 δισ. ευρώ.
-Συγκεκριμένα, πάνω από 400 επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων με 25.000 θέσεις εργασίας εκεί δραστηριοποιούνται ήδη με έναν εκτεταμένο κύκλο εργασιών στον κατασκευαστικό, στον μεταλλευτικό, στον τραπεζικό κλάδο, στα πετρελαιοειδή, στα καλλυντικά και στα τρόφιμα.
-Έξι ελληνικές επιχειρήσεις περιλαμβάνονται στον κατάλογο των 50 πιο κερδοφόρων επιχειρήσεων στα Σκόπια.
-Η Ελλάδα ως προμηθευτής της γειτονικής χώρας καταλαμβάνει την 3η θέση. Τα βασικά αγαθά που την προμηθεύει είναι τα πετρελαιοειδή, οι πλαστικές ύλες και ο χάλυβας.
-Στις εξαγωγές η Ελλάδα βρίσκεται στην 5η θέση με υπερδιπλάσιες τις εξαγωγές από τις εισαγωγές.
Το 2017 υπήρξε μια σημαντική αύξηση 21% στις εξαγωγές από την Ελλάδα προς τα Σκόπια οι οποίες συνεχίστηκαν να κινούνται ανοδικά και το 2018 και εκτιμάται συνεπώς ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις για αυξητική πορεία των εμπορικών συναλλαγών και των επενδύσεων.
Ποιοι επιχειρηματίες συνόδευσαν τον Τσίπρα
Τον Αλέξη Τσίπρα συνόδευσε επιχειρηματική αποστολή με πάνω από 140 στελέχη και εκπροσώπους από 100 και πλέον μεγάλες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον συμμετοχής για την επίσημη επίσκεψη του πρωθυπουργού.
Ανάμεσα στις εταιρείες, περιλαμβάνονται επιχειρήσεις όπως μεταξύ άλλων, Mitilineos Group, Intracom, Motor Oil, Promitheus Gas, ΓΕΚ Τέρνα, Ελληνικά Πετρέλαια, ‘Ακτωρ, Apitivita, ΔΕΗ, ΔΕΣΦΑ, ΤΙΤΑΝ, Βιοχάλκο, Sidenor S.A, Alpha Digital, Alumil S.A., Malamatinas & Son S.A., Ohonos Snack S.A