Μια νέα επαναστατική μέθοδος μίμησης της χειμερίας νάρκης σε ανθρώπους υπόσχεται να βελτιώσει την ιατρική φροντίδα και να σώσει ζωές.
Μελετώντας τον τρόπο που οι αρκούδες μειώνουν τη θερμοκρασία του σώματός τους για να επιβιώσουν κατά τη διάρκεια του χειμώνα, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Υγείας και Επιστήμης του Όρεγκον ανακάλυψαν έναν μηχανισμό που θα μπορούσε να εφαρμοστεί σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, όπως εγκεφαλικά επεισόδια και καρδιακές προσβολές.
Εντοπίστηκε ο «διακόπτης» στον εγκέφαλο
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Current Biology, ο ερευνητής Tupone και η ομάδα του ανακάλυψαν έναν μηχανισμό με τον οποίο ο εγκέφαλος ελέγχει τη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος. Η διαδικασία αυτή, την οποία οι επιστήμονες ονομάζουν «θερμορυθμιστική αναστροφή», αποκαλύπτει έναν νέο τρόπο με τον οποίο το σώμα μπορεί να αντιδρά σε αλλαγές της θερμοκρασίας.
Οι ερευνητές βρήκαν ότι μπλοκάροντας μια συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου, γνωστή ως VMPeA, μπορούσαν να προκαλέσουν αυτή τη θερμορυθμιστική αλλαγή σε αρουραίους. Τα συγκεκριμένα ζώα, όπως και οι άνθρωποι, δεν έχουν τη φυσική ικανότητα να πέφτουν σε χειμερία νάρκη. Η μελέτη δείχνει ότι η περιοχή VMPeA λειτουργεί σαν «διακόπτης»: όταν είναι ενεργή, το σώμα αντιδρά φυσιολογικά στις αλλαγές της θερμοκρασίας. Όταν όμως μειώνεται η δραστηριότητά της, το σώμα περιορίζει την παραγωγή θερμότητας, ακόμη και σε συνθήκες ψύχους.
«Αν καταφέρουμε να βρούμε έναν τρόπο να μετατρέψουμε τους ανθρώπους σε ζώα με δυνατότητα χειμερίας νάρκης, θα μπορέσουμε να ελέγξουμε πιο αποτελεσματικά τη θεραπευτική υποθερμία», εξηγεί ο Tupone.
Η ομάδα προκάλεσε την κατάσταση θερμορυθμιστικής αναστροφής στους αρουραίους, αποδεικνύοντας ότι είναι εφικτό να επιτευχθεί ελεγχόμενη υποθερμία σε ζώα που φυσιολογικά δεν πέφτουν σε χειμερία νάρκη. Αυτή η ανακάλυψη έχει μεγάλες προοπτικές στην ιατρική. Θα μπορούσε να εφαρμοστεί σε χειρουργικές επεμβάσεις, στη θεραπεία μεταβολικών παθήσεων ή στη διαχείριση εγκεφαλικών τραυματισμών.
Η μείωση της θερμοκρασίας του σώματος σε τέτοιες περιπτώσεις συμβάλλει στη μείωση της βλάβης των ιστών και στην καλύτερη αποκατάσταση. Ο στόχος είναι να επιτευχθεί μια κατάσταση χαμηλής θερμοκρασίας και χαμηλού μεταβολισμού – αυτό που ο Tupone ονομάζει «θεραπευτική υποθερμία». Αυτός ο μηχανισμός θα μπορούσε να αυξήσει τις πιθανότητες επιβίωσης ασθενών που αντιμετωπίζουν ισχαιμία ιστών κατά τη διάρκεια μακροχρόνιων επεμβάσεων ή ακόμα και σε μακρινές διαστημικές αποστολές.
Θεραπευτική υποθερμία: Ελπίδα για την ιατρική
Η ελεγχόμενη μείωση της θερμοκρασίας του ανθρώπινου σώματος μπορεί να μειώσει την ανάγκη των ιστών, όπως του εγκεφάλου και της καρδιάς, για οξυγόνο. Αυτή η διαδικασία, γνωστή ως «θεραπευτική υποθερμία», θα μπορούσε να περιορίσει τη βλάβη από την έλλειψη οξυγόνου και να αυξήσει τις πιθανότητες επιβίωσης.