Τράπεζες: Οι πρώτες αλλαγές στα επιτόκια προθεσμιακών καταθέσεων, μετά τη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) στις 12 Δεκεμβρίου, έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται. Ωστόσο, αυτές οι μεταβολές δεν είναι γενικευμένες, ούτε ξεπερνούν τη μείωση κατά 25 μονάδες βάσης που επέφερε η τελευταία απόφαση της ΕΚΤ.
Εξελίξεις στα βραχυπρόθεσμα προϊόντα
Παρά τη γενική τάση μείωσης, ορισμένα βραχυπρόθεσμα προϊόντα διάρκειας έως 3 μηνών παρουσίασαν ακόμα και αυξήσεις στις αποδόσεις τους. Σύμφωνα με τραπεζική πηγή, οι αποδόσεις των λογαριασμών προθεσμίας αναμένεται να είναι χαμηλότερες το 2025. Ωστόσο, η προσαρμογή τους θα γίνει με αργό ρυθμό, δίνοντας περιθώρια στους αποταμιευτές.
Η Ισορροπία στην ανοδική και καθοδική πορεία
Η ίδια πηγή αναφέρει ότι οι ελληνικές τράπεζες κατά την ανοδική φάση των επιτοκίων σταμάτησαν νωρίτερα από την ΕΚΤ να αυξάνουν τα επιτόκια προθεσμιακών καταθέσεων. Το ίδιο μοτίβο αναμένεται να ακολουθήσουν και στην καθοδική φάση, με στόχο τη διατήρηση των αποταμιεύσεων.
Αναφορά από την Τράπεζα της Ελλάδος
Η Τράπεζα της Ελλάδος, στην πρόσφατη Ενδιάμεση Έκθεσή της για τη Νομισματική Πολιτική, σημειώνει ότι, παρά τη μείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ, τα επιτόκια προθεσμιακών καταθέσεων παρέμειναν σχεδόν σταθερά το τέταρτο τρίμηνο του 2023 και τους πρώτους δέκα μήνες του 2024. Συγκεκριμένα:
- Το μέσο επιτόκιο για επιχειρήσεις διαμορφώθηκε στο 3,1% το δεκάμηνο του 2024 (έναντι 2,1% το 2023).
- Για τα νοικοκυριά, το μέσο επιτόκιο ήταν 1,8% (έναντι 1,4% το 2023).
Παρά τα παραπάνω, τα επιτόκια στην Ελλάδα παραμένουν χαμηλότερα από τον μέσο όρο της ευρωζώνης. Για καταθέσεις διάρκειας έως 1 έτος, το ελληνικό επιτόκιο (2,5%) ήταν χαμηλότερο κατά 90 μονάδες βάσης από το αντίστοιχο ευρωπαϊκό.
Προκλήσεις και προοπτικές για το 2025
Οι οικονομολόγοι της Τράπεζας της Ελλάδος προβλέπουν ότι οι τράπεζες θα καθυστερήσουν να μειώσουν τα επιτόκια καταθέσεων, ώστε να περιορίσουν την εκροή κεφαλαίων προς εναλλακτικές επενδυτικές επιλογές. Παρά τη βελτιωμένη ρευστότητα των συστημικών τραπεζών, η προσέλκυση καταθέσεων παραμένει κρίσιμη για την ανάπτυξη της σχέσης με τους πελάτες και την ενίσχυση των δραστηριοτήτων στη λιανική τραπεζική.
Η στρατηγική των τραπεζών επικεντρώνεται:
- Στην ανάπτυξη των δανειακών προϊόντων (στεγαστικά, καταναλωτικά, πιστωτικές κάρτες).
- Στην προώθηση επενδυτικών και ασφαλιστικών προϊόντων.
Ενίσχυση του ανταγωνισμού
Η συγχώνευση της Attica Bank με την Παγκρήτια Τράπεζα δημιουργεί έναν νέο ανταγωνιστικό παίκτη, ο οποίος αναμένεται να κινηθεί επιθετικά στον τομέα των καταθέσεων και χορηγήσεων. Οι δύο τράπεζες στοχεύουν στη βελτίωση του δείκτη δάνεια προς καταθέσεις, ενώ παράλληλα επιχειρούν την αύξηση της πελατειακής τους βάσης.
Αυτή η νέα δυναμική πιθανώς θα αναγκάσει τους συστημικούς ομίλους να προσαρμόσουν τη στρατηγική τους, ώστε να αποφύγουν σημαντικές εκροές καταθέσεων προς μικρότερους ανταγωνιστές.
Εν κατακλείδι, το 2025 προμηνύεται ως έτος σταδιακών μεταβολών στα επιτόκια καταθέσεων, με τις τράπεζες να ισορροπούν μεταξύ της διατήρησης πελατών και της ανάγκης για περιορισμένο κόστος χρηματοδότησης. Η ενίσχυση του ανταγωνισμού και η αποκλιμάκωση του κόστους χρήματος στη ζώνη του ευρώ θα διαμορφώσουν το τοπίο, οδηγώντας σε νέες προκλήσεις και ευκαιρίες για το τραπεζικό σύστημα.