Όταν τα χιονισμένα τοπία έγιναν… μονιμότητα στη χώρα μας
Χριστούγεννα σημαίνει χιόνι σε κράτη βορειότερου γεωγραφικού πλάτους από τη χώρα μας, όμως, στο παρελθόν δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις που το χιόνι παρέμενε στο έδαφος ανήμερα των Χριστουγέννων σε περιοχές με χαμηλό υψόμετρο της Ελλάδας.
Ο πρώτος χάρτης δείχνει την πιθανότητα χιονοκάλυψης την 25η Δεκεμβρίου, βάση των δεδομένων αριθμητικού μοντέλου της ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Copernicus από το 1991 έως σήμερα.
Παρατηρούμε ότι στην Πίνδο, πάνω από το 80% των ετών την περίοδο 1991 – 2022 το χιόνι κάλυπτε την οροσειρά, όπως και τις υπόλοιπες ορεινές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και τον Όλυμπο.
Στις υπόλοιπες περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας, η πιθανότητα χιονοκάλυψης είναι 30% – 50% και στην Κεντρική Μακεδονία το ποσοστό υποχωρεί κάτω από το 20%.
Μεγάλες χωρικές διαφορές παρατηρούνται στη Θεσσαλία, την Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη, όπου η πιθανότητα χιονοκάλυψης είναι από 0% – 5% σε παραθαλάσσια τμήματα, έως 30% σε ημιορεινές περιοχές.
Χάρτης 1. Πιθανότητα χιονοκάλυψης στην Ελλάδα (%) την περίοδο 1991 – 2022 βάσει των δεδομένων CERRA – Land από την ευρωπαϊκή υπηρεσία Copernicus.
Η πλέον εκταταμένη χιονοκάλυψη ανήμερα των Χριστουγέννων σημειώθηκε το 2001, όταν πάνω από το 60 % της χερσαίας έκτασης της χώρας μας ήταν καλυμμένο με χιόνι. Αντίθετα, η πιο περιορισμένη χιονοκάλυψη παρατηρήθηκε πέρυσι τα Χριστούγεννα.
Αναλύοντας τα ίδια δεδομένα χιονοκάλυψης ανά δεκαετία, παρατηρείται ότι κατά την περίοδο 2011 – 2020, το ποσοστό μείωσης της χιονοκάλυψης σε σύγκριση με τις δεκαετίες 1991 – 2000 και 2001 – 2010 είναι σημαντικό.
Αναλυτικά, την περιόδο 2011 – 2020, η μεγαλύτερη μείωση εντοπίζεται στη Δυτική Μακεδονία, όπου η χιονοκάλυψη ανήμερα των Χριστουγέννων έχει μειωθεί έως και 50% την τελευταία δεκαετία, σε σύγκριση με την περίοδο 1991 – 2000. Σε όλες τις ορεινές περιοχές της χώρας μας παρατηρείται μείωση της πιθανότητας χιονοκάλυψης, όχι μόνο τα Χριστούγεννα, αλλά γενικότερα τους χειμερινούς μήνες.
Χάρτης 2: Μεταβολή της πιθανότητας χιονοκάλυψης στην Ελλάδα (%) την περίοδο 2011 – 2020 σε σύγκριση με την περιόδο 1991 – 2000, βάσει των δεδομένων CERRA – Land από την ευρωπαϊκή υπηρεσία Copernicus.
Εφέτος, η έκταση της χιονοκάλυψης που θα καταγραφεί τα Χριστούγεννα θα είναι λίγο χαμηλότερα από τον μέσο όρο των τελευταίων δέκα ετών, δηλαδή μόνο στα ορεινά άνω των 1.000 μέτρων υψόμετρο, αλλά αρκετά περιορισμένη συγκριτικά με την περίοδο 1991 – 2010.