Η δολοφονία του Ιγκόρ Κιρίλοφ, επικεφαλής των δυνάμεων χημικών όπλων του ρωσικού στρατού στέλνει ηχηρό μήνυμα στη Μόσχα. Είχαν προηγηθεί κι άλλες επιθέσεις με στόχο υψηλόβαθμους Ρώσους με την υπογραφή όπως όλα δείχνουν των ουκρανικών μυστικών υπηρεσιών
Οι κατάσκοποι της Ουκρανίας στοχεύουν Ρώσους σε όλο και πιο θρασύδειλες επιθέσεις. Η επιχείρηση εξουδετέρωσης του Ιγκόρ Κιρίλοφ ήταν περίτεχνη. Εκρηκτικά ήταν κρυμμένα σε ένα ηλεκτρικό σκούτερ και πυροδοτήθηκαν με τηλεχειριστήριο, δήλωσαν ουκρανικές πηγές στο BBC.
Το θύμα, ο υποστράτηγος Κιρίλοφ πιστεύεται ότι είναι ο υψηλότερος στρατιωτικός αξιωματούχος που σκοτώθηκε πέρα από τη ζώνη μάχης από τότε που ξεκίνησε η ευρείας κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η δολοφονία του έχει συγκλονίσει το στρατιωτικό και πολιτικό κατεστημένο της Ρωσίας. Πηγές από την υπηρεσία ασφαλείας SBU της Ουκρανίας γνωστοποίησαν ότι ήταν πίσω από αυτό. Υπήρξαν πολυάριθμες ουκρανικές επιχειρήσεις με στόχο τις ρωσικές δυνάμεις στο ουκρανικό έδαφος.
Αλλά το γεγονός ότι οι ουκρανικές μυστικές υπηρεσίες μπορούν να στοχεύσουν τον επικεφαλής των δυνάμεων ραδιενέργειας, βιολογικής και χημικής προστασίας του ρωσικού στρατού έξω από το σπίτι του στη νοτιοανατολική Μόσχα εγείρει ερωτήματα σχετικά με τη ρωσική ασφάλεια και πόσο μακριά μπορούν να επεκταθούν οι δυνατότητες της Ουκρανίας.
Η επιλογή ενός σκούτερ για την επίθεση ήταν μια έξυπνη κίνηση. Υπάρχουν εγκαταλελειμμένα παντού στους δρόμους της Μόσχας και ο κόσμος τους δίνει ελάχιστη προσοχή. Αλλά καθώς πυροδότησαν τη συσκευή ακριβώς την κατάλληλη στιγμή, σε αυτήν την περίπτωση όταν ο στρατηγός Κιρίλοφ έφευγε από την πολυκατοικία του μαζί με τον βοηθό του, οι δράστες πρέπει να είχαν κάποιο είδος οπτικής παρακολούθησης – είτε παρακολουθούσαν μέσω κάμερας είτε τον παρακολουθούσαν αυτοπροσώπως.
Θεωρείται ότι η δολοφονία του δεν ήταν η πρώτη της SBU στους δρόμους των μεγαλύτερων πόλεων της Ρωσίας, επομένως οι προηγούμενες επιθέσεις σε πολιτικούς και στρατιωτικούς αξιωματούχους στη Ρωσία μπορούν να ρίξουν φως στον τρόπο με τον οποίο πραγματοποιούνται τέτοιες επιχειρήσεις.
Επιθέσεις με στόχο Ρώσους αξιωματούχους
Ήταν τον Απρίλιο του 2023 που ο εξέχων πολεμικός blogger Βλάντλεν Τατάρσκι συναντούσε υποστηρικτές σε ένα καφέ στην Αγία Πετρούπολη ως μέρος μιας «δημιουργικής βραδιάς». Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης στο Street Food Bar No 1, η Ντάρια Τρέποβα, η οποία ισχυρίστηκε ότι ήταν φοιτήτρια τέχνης, του χάρισε ένα γλυπτό με το κεφάλι ενός στρατιώτη. Λίγα λεπτά αργότερα, καθώς ο Τατάρσκι έβαζε το δώρο πίσω στο κουτί, αυτό εξερράγη, σκοτώνοντάς τον και τραυματίζοντας πολλούς από τους άλλους στο δωμάτιο.
Η Τρέποβα είπε αργότερα στη δίκη της ότι δεν γνώριζε τίποτα για τα εκρηκτικά μέσα στην προτομή. Παραδέχτηκε ότι ήταν κατά του πολέμου στην Ουκρανία, αλλά, όπως είπε, της είχαν πει ότι μέσα στην προτομή υπήρχε ένα μικρόφωνο. Το δικαστήριο την καταδίκασε σε 27 χρόνια φυλάκιση.
Ό,τι και αν γνώριζε εκ των προτέρων, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι ουκρανικές υπηρεσίες ασφαλείας χρησιμοποιούν διάφορα μέσα για να δελεάσουν ντόπιους Ρώσους που μπορεί να είναι συμπαθείς στην υπόθεση της Ουκρανίας. Οι πράξεις μπορεί να κυμαίνονται από την οργάνωση δολιοφθοράς έως, σε αυτήν την περίπτωση, την προετοιμασία μιας βόμβας.
Η SBU μπορεί να επίσης να στείλει έναν εκτελεστή για να πετύχει τον στόχο του, ίσως το πιο διαβόητο κατασκοπευτικό μέσο δολοφονίας. Πριν από ένα χρόνο, ο Ίλια Κίβα ένας φιλορώσος πρώην βουλευτής της Ουκρανίας, δολοφονήθηκε από πυρά σε ένα χωριό έξω από τη Μόσχα. Ο δολοφόνος κατάφερε να μπει απαρατήρητος στον χώρο ενός ξενοδοχείου και πυροβόλησε δύο φορές τον Κίβα ενώ περπατούσε σε ένα πάρκο.
Και πάλι, η Ουκρανία δεν έκανε επίσημες δηλώσεις, αλλά πηγές της SBU είπαν ότι η επίθεση είχε την υπογραφή της. Μόλις πριν από πέντε ημέρες, ένας κορυφαίος Ρώσος επιστήμονας πυραύλων, ο Μιχαήλ Σάτσκι, δέχθηκε θανάσιμα πυρά σε ένα δάσος έξω από τη Μόσχα. Σε εκείνη την περίπτωση, η δολοφονία αποδόθηκε στη στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών της Ουκρανίας, αν και δεν υπήρξε καμία επιβεβαίωση.
Ο Σάτσκι ήταν υπεύθυνος για τον εκσυγχρονισμό των ρωσικών πυραύλων κρουζ Kh-59 και Kh-69 που έχουν προκαλέσει τόσες καταστροφές και απώλειες ζωών στην Ουκρανία. Το γεγονός ότι η δολοφονία του Kιρίλοφ έλαβε χώρα ημέρες μετά τη δολοφονία του Σάτσκι δείχνει πόσο βαθιά έχουν διεισδύσει οι κατάσκοποι της Ουκρανίας στη Ρωσία.
Δεν είναι μόνο πολιτικοί ή Ρώσοι που συνδέονται με τον στρατό που έχουν δεχθεί επίθεση. Τον Αύγουστο του 2022, η Ντάρια Ντούγκινα δολοφονήθηκε σε επίθεση με παγιδευμένο αυτοκίνητο, σε ένα προφανές μήνυμα στον πατέρα της, Aλεξάντερ Ντούγκιν, που θεωρείται ο Ρώσος ιδεολόγος πίσω από την επιθετικότητα της Μόσχας στην Ουκρανία. Σύμφωνα με τη ρωσική έρευνα, δύο Ουκρανοί πολίτες συμμετείχαν στην επίθεση – ένα προφανές παράδειγμα της Ουκρανίας που έστειλε πράκτορες βαθιά στη Ρωσία για να «εξολοθρεύσουν» τον στόχο τους.
Η Nατάλια Βόβκ 43 ετών, είχε περάσει στη Ρωσία από το κατεχόμενο Ντόνετσκ στην ανατολική Ουκρανία. Αργότερα συνεργάστηκε με έναν άλλο Ουκρανό που νοίκιασε ένα γκαράζ όπου συναρμολόγησαν τη βόμβα. Και οι δύο Ουκρανοί, όπως υποστηρίχθηκε κατά τη διάρκεια της δίκης, είχαν καταφέρει να δραπετεύσουν από τη Ρωσία μια μέρα πριν δολοφονηθεί η Ντούγκινα.
Είναι σίγουρα το Κίεβο πίσω από τις επιθέσεις;
Όλες αυτές οι επιθέσεις δείχνουν το ευρύ φάσμα μεθόδων που είναι διαθέσιμες στις ουκρανικές ειδικές υπηρεσίες, αλλά ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι μπορεί να μην είναι το Κίεβο που δολοφόνησε τον υποστράτηγο Kιρίλοφ.
Θα μπορούσε να είναι αποτέλεσμα μιας εσωτερικής διαμάχης εξουσίας μεταξύ του ρωσικού στρατού ή της προσπάθειας του Κρεμλίνου να απομακρύνει έναν από τους κύριους μάρτυρες εγκλημάτων πολέμου, λέει ο Γιούρι Κάριν, στρατιωτικός παρατηρητής με έδρα το Κίεβο. Αν ήταν η SBU, τότε το μήνυμα είναι ξεκάθαρο, λέει. «Ακόμη και μέσα στον περιφερειακό δρόμο της Μόσχας, οι Ρώσοι στρατηγοί δεν μπορούν να αισθάνονται ασφαλείς».