Πρωτεΐνες του SARS-CoV-2, του ιού που προκαλεί την COVID-19, εντοπίστηκαν να παραμένουν στο κρανίο και τις προστατευτικές μεμβράνες του εγκεφάλου για τουλάχιστον τέσσερα χρόνια μετά την αρχική λοίμωξη, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Cell Host & Microbe. Η ανακάλυψη αυτή μπορεί να εξηγεί τα επίμονα νευρολογικά συμπτώματα της long Covid.
Η γερμανική ομάδα χρησιμοποίησε καινοτόμες τεχνικές απεικόνισης που ανιχνεύουν ίχνη του ιού ακόμη και σε περιπτώσεις όπου άλλες μέθοδοι, όπως το PCR, αποτυγχάνουν. Οι ερευνητές εντόπισαν σημαντική παρουσία της πρωτεΐνης-ακίδας του ιού σε δείγματα από το κρανίο, τις μήνιγγες (τις μεμβράνες που περιβάλλουν τον εγκέφαλο), καθώς και στον εγκέφαλο.
Η πρωτεΐνη-ακίδα, το βασικό «όπλο» του ιού για να εισβάλλει στα ανθρώπινα κύτταρα μέσω των υποδοχέων ACE2, φάνηκε να προκαλεί φλεγμονή στους παρακείμενους ιστούς. Αυτό μπορεί να συμβάλει στη μακροχρόνια φθορά του εγκεφάλου, προκαλώντας επιδείνωση της εγκεφαλικής λειτουργίας που ισοδυναμεί με απώλεια πέντε έως δέκα ετών υγιούς λειτουργίας, δήλωσαν οι ερευνητές.
Αυξημένη ευαισθησία λόγω ACE2 υποδοχέων
Οι επιστήμονες σημείωσαν ότι οι ιστοί γύρω από τον εγκέφαλο και το κρανίο είναι ιδιαίτερα πλούσιοι σε υποδοχείς ACE2. Αυτό ενδέχεται να καθιστά αυτές τις περιοχές περισσότερο επιρρεπείς στη συσσώρευση της πρωτεΐνης-ακίδας σε βάθος χρόνου, ενισχύοντας τις φλεγμονώδεις διεργασίες που μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά το κεντρικό νευρικό σύστημα.
Προοπτικές θεραπείας και εμβολιασμός
Η μελέτη προχώρησε και σε πειράματα σε ποντίκια, δείχνοντας ότι ο εμβολιασμός κατά της COVID-19 μπορεί να μειώσει τα επίπεδα της πρωτεΐνης-ακίδας στον εγκέφαλο κατά 50%. Αν και τα αποτελέσματα αυτά είναι ενθαρρυντικά, απαιτούνται περαιτέρω έρευνες για να διαπιστωθεί αν ισχύουν και στον άνθρωπο.
Όπως γίνεται αντιληπτό, η παραμονή ιικών πρωτεϊνών στο σώμα, ακόμα και χρόνια μετά τη λοίμωξη, συνδέεται με φλεγμονώδεις αντιδράσεις και πιθανώς με την εμφάνιση αυτοαντισωμάτων που στρέφουν το ανοσοποιητικό σύστημα εναντίον υγιών ιστών. Αυτά τα ευρήματα ενισχύουν τη σημασία της μακροπρόθεσμης παρακολούθησης και της έρευνας για τις επιπτώσεις της Covid-19, ενώ υπογραμμίζουν τη σημασία του εμβολιασμού ως μέσου πρόληψης σοβαρών νευρολογικών επιπτώσεων.