Το μήνυμα του Μητροπολίτης Άρτης με αφορμή τον εορτασμό του Αγίου Πορφύριου του Καυσοκαλυβίτου
Την Κυριακή 1 Δεκεμβρίου 2024, το απόγευμα, στο πλαίσιο της πανηγύρεως του Παρεκκλησίου του Οσίου Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτου, το ευρισκόμενο εντός του Ενοριακού Ιερού Ναού του Αγίου Μαξίμου του Γραικού στην Άρτα, ετελέσθη εκεί Μέγας Εσπερινός, χοροστατούντος του Μητροπολίτου Άρτης κ. Καλλινίκου.
Ο Μητροπολίτης, στο Κήρυγμά του, ετόνισε, ότι «αγιότητα είναι τρόπος Χριστοζωής, όχι τόπος ή χρόνος».
Πηγή: Ιερά Μητρόπολις Άρτης
Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης – Η συγκλονιστική επιστολή του προς τα πνευματικά του παιδιά
Ο Άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης (κατά κόσμον Ευάγγελος Μπαϊρακτάρης ήταν Έλληνας ιερομόναχος που έγινε ευρέως γνωστός για τον βίο και το έργο του. Ανακηρύχθηκε άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας από το Οικουμενικό Πατριαρχείο στις 27 Νοεμβρίου 2013.
Παιδική ηλικία
Γεννήθηκε στο χωριό Άγιος Ιωάννης του σημερινού Δήμου Ταμιναίων της Εύβοιας, γιός του Λεωνίδα Μπαϊρακτάρη και της Ελένης, το γένος Αντωνίου Λάμπρου και το κοσμικό όνομά του ήταν Ευάγγελος Μπαϊρακτάρης. Από πολύ μικρός έδειξε έφεση προς τον μοναχισμό εμπνεόμενος σημαντικά από τον βίο του Αγίου Ιωάννη του Καλυβίτη. Στην παιδική του ηλικία ξεκίνησε να εργάζεται σκληρά στα χωράφια της οικογένειάς του και ύστερα στο ανθρακωρυχείο της περιοχής του προκειμένου να βοηθήσει οικονομικά την οικογένειά του. Ο πατέρας του, αν και γεωργός καθώς ήταν, παράλληλα ήταν ψάλτης στο χωριό του και αρκετές φορές συνόδευε τον Άγιο Νεκτάριο στις περιοδείες του ως βοηθός του.
Μετάβαση στο Άγιον Όρος
Σε ηλικία 12 χρόνων και έχοντας τελειώσει μόνο την Β΄ Δημοτικού, προσπάθησε επανειλημμένα να φύγει κρυφά από τους οικείους του στο Άγιον Όρος έχοντας ως πόθο να γίνει μοναχός. Η θλίψη για τους γονείς του όμως που δεν θα τους έβλεπε ποτέ ξανά τον έκανε να επιστρέφει πίσω στην Εύβοια όπου εργαζότανε. Μετά από τρεις προσπάθειες που έκανε το αποφάσισε πλέον πως ήταν έτοιμος και μετέβη τελικά στη καλύβη του Αγίου Γεωργίου στα γνωστά Καυσοκαλύβια του Αγίου Όρους, όπου έζησε τα επόμενα 6 χρόνια, ως υποτακτικός σε δύο γέροντες μοναχούς, τον παπα-Παντελεήμων καί τον παπα-Ιωαννίκιο, εκάρη με το όνομα Νικήτας σε ηλικία 17 ετών. Εκεί ασχολούμενος με την ξυλογλυπτική και με την συνεχή και σκληρή ασκητική ζωή του μοναχού αποτέλεσε πρότυπο μετανοίας κάνοντας πλήρη υπακοή στους γεροντάδες του. Κατόπιν, λόγω σοβαρής ασθένειας (πλευρίτιδας), αναγκάστηκε να επιστρέψει στην Εύβοια, όπου και εγκαταστάθηκε στην Ιερά Μονή Αγίου Χαραλάμπους Λευκών Ευβοίας, στο Αυλωνάρι της Εύβοιας.
Eπιστροφή στην Εύβοια και η Πολυκλινική Αθηνών
Σε ηλικία 21 ετών συναντήθηκε με τον Αρχιεπίσκοπο του Σινά Πορφύριο, ο οποίος φιλοξενείτο ως επισκέπτης στην περιοχή και ο οποίος τον χειροτόνησε πρεσβύτερο δίνοντάς του και το όνομά του. Τα επόμενα χρόνια, επειδή το μοναστήρι του Αγίου Χαραλάμπους Λευκών έγινε γυναικείο, ο μοναχός Πορφύριος εγκαταστάθηκε στη Μονή Αγίου Νικολάου, στην Άνω Βάθεια του σημερινού Δήμου Αμαρυνθίων, στην Εύβοια. Το 1940, σε ηλικία 34 ετών, μετέβη στην Αθήνα, όπου στις 12 Οκτωβρίου διορίστηκε εφημέριος στην εκκλησία του Αγίου Γερασίμου, στην Πολυκλινική Αθηνών, στην Ομόνοια διακονώντας τον πονεμένο και δοκιμαζόμενο ελληνικό λαό ως Πνευματικός Πατέρας και Ιερέας. Οι αποδοχές όμως που λάμβανε σαν εφημέριος της πολυκλινικής ήταν ελάχιστες. Έτσι για να συντηρήσει τον εαυτό του και τους οικείους του αναγκάστηκε να εργάζεται βιοποριστικά. Έτσι έφτιαξε με τους συγγενείς του ένα πτηνοτροφείο και αργότερα ένα πλεκτήριο από τα οποία κέρδιζε τα προς το ζην. Επίσης, μπόρεσε και πέτυχε άριστα αποτελέσματα στην σύνθεση αρωμάτων και του ευρέως διαδεδομένου «μοσχοθυμιάματος», εξαιτίας του ζήλου που τον διέκρινε για κατανυκτικότερη τέλεση της Θείας Λειτουργίας. Ακόμη το 1955 μίσθωσε από την ιερά μονή Πεντέλης το μονύδριον του Αγίου Νικολάου στα Καλλίσια της Παλαιάς Πεντέλης με την γύρω αγροτική περιοχή, την οποία καλλιεργούσε και φύτεψε και πολλά δένδρα. Προς το τέλος της υπηρεσίας του στην Πολυκλινική ασθένησε από πάθηση των νεφρών. Στις 16 Μαρτίου 1970, έχοντας συμπληρώσει 35ετία, έλαβε μικρή σύνταξη από το Ταμείο Ασφαλίσεως Κληρικών Ελλάδος και αποχώρησε από τη θέση του εφημερίου, όπου όμως συνέχισε να προσφέρει τις υπηρεσίες του ως το 1973. Στις 20-08-1978 έπαθε έμφραγμα μυοκαρδίου και νοσηλεύτηκε στο «ΥΓΕΙΑ» είκοσι μέρες. Κατόπιν φιλοξενήθηκε από πνευματικά του παιδιά για περίπου ένα χρόνο, συνεχίζοντας να καθοδηγεί πνευματικά όλους όσους προσέτρεχαν σε αυτόν. Συγχρόνως άρχισε την αναζήτηση τόπου κατάλληλου για την ανέγερση ιερού μοναστικού ησυχαστηρίου.
Το Ησυχαστήριο της Ιεράς μονής Μεταμορφώσεως
Την χρονιά εκείνη έφυγε από την Αθήνα για να εγκατασταθεί μετά από μερικά χρόνια στο Μήλεσι της Μαλακάσας, όπου και οικοδόμησε το Ιερό Ησυχαστήριο της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος συμμετέχοντας ακόμη και ο ίδιος στην ανέγερση της μονής. Απέκτησε σημαντική φήμη και πολλοί πιστοί τον επισκέπτονταν στον τόπο διαμονής του. Εκεί επιδεινώθηκε σοβαρά η υγεία του μετά από εγχείρηση πού έκανε στον αριστερό οφθαλμό χάνοντας ακόμα και την όρασή του. Εξαιτίας δε και της χορηγήσεως κορτιζόνης που του δόθηκε είχε επαναλαμβανόμενες γαστρορραγίες. Ως αποτέλεσμα με τον καιρό η σωματική του υγεία χειροτέρεψε δραματικά καθώς διαγνώστηκε με όγκο στην υπόφυση που ο ίδιος με το χάρισμα που το έδωσε ο θεός διέγνωσε, επίσης έγιναν εμφανή τα συμπτώματα του απερχόμενου έρπη ζωστήρα στο πρόσωπο και το κεφάλι και έκζεμα στο χέρι. Μπορεί η σωματική του υγεία να χειροτέρεψε, αλλά αντιθέτως ψυχικά ήταν κραταιός αφού πολλοί πιστοί πηγαίνανε στην μονή για να βρουν παρηγοριά από τον γέροντα Πορφύριο. Από αυτό απέκτησε σημαντική φήμη και πολλοί πιστοί τον επισκέπτονταν στον τόπο διαμονής του αντικρύζοντας όχι έναν ταλαιπωρημένο γέροντα, αλλά έναν οδοδείκτη της εν χριστώ ζωής.
Καυσοκαλύβια και κοίμηση του Αγίου
Το Νοέμβριο του 1991 μετέβη στο παλαιό κελί του, στα Καυσοκαλύβια του Αγίου Όρους, όπου και κοιμήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους. Κατατάχθηκε στο Αγιολόγιο της Ορθοδόξου Εκκλησίας, από την Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, στη συνεδρίασή της που διεξήχθη στις 27 Νοεμβρίου 2013.
Επιστολή Γέροντος Πορφυρίου προς τα πνευματικά του παιδιά
«Αγαπητά πνευματικά μου παιδιά.
Τώρα που ακόμα έχω τας φρένας μου σώας θέλω να σας πω μερικές συμβουλές. Από μικρό παιδί όλο στις αμαρτίες ήμουνα. Και όταν με έστελνε η μητέρα μου να φυλάξω τα ζώα στο βουνό, γιατί ο πατέρας μου, επειδή ήμασταν φτωχοί είχε πάει στην Αμερική για να εργαστεί στην διώρυγα του Παναμά, για εμάς τα παιδιά του, εκεί, που έβοσκα τα ζώα συλλαβιστά διάβαζα τον βίο του αγίου Ιωάννου του Καλλυβίτου και πάρα πολύ αγάπησα τον Άγιο Ιωάννη και έκανα πάρα πολλές προσευχές σαν μικρό παιδί που ήμουνα 12-15 χρονών δεν θυμάμαι ακριβώς καλά και θέλοντας να τον μιμηθώ με πολύ αγώνα έφυγα από τους γονείς μου κρυφά και ήλθα στα Καυσοκαλύβια του Αγίου Όρους και υποτάκτηκα σε δυο γεροντάδες αυταδέλφους τον Παντελεήμονα και τον Ιωαννίκιο. Μου έτυχε να είναι πολύ ευσεβείς και ενάρετοι και τους αγάπησα πάρα πολύ και γι’ αυτό με την ευχή τους τους έκανα άκρα υπακοή. Αυτό με βοήθησε πάρα πολύ, αισθάνθηκα και μεγάλη αγάπη και προς τον Θεό και πέρασα πάρα πολύ καλά. Αλλά, κατά παραχώρηση του Θεού, για τις αμαρτίες μου αρρώστησα πολύ και οι Γεροντάδες μου μου είπαν να πάω στους γονείς μου στο χωριό μου εις τον Άγιον Ιωάννη Ευβοίας. Και ενώ από μικρό παιδί είχα κάνει πολλές αμαρτίες όταν ξαναπήγα στον κόσμο συνέχισα τις αμαρτίες οι οποίες μέχρι και σήμερα έγιναν πάρα πολλές. Ο κόσμος όμως με πήρε από καλό και όλοι φωνάζουνε ότι είμαι άγιος. Εγώ όμως αισθάνομαι ότι είμαι ο πιο αμαρτωλός άνθρωπος του κόσμου. Όσα ενθυμόμουνα βεβαίως τα εξομολογήθηκα, αλλά γνωρίζω ότι γι αυτά που εξομολογήθηκα με συγχώρησε ο Θεός, αλλ’ όμως τώρα έχω ένα συναίσθημα ότι και τα πνευματικά μου αμαρτήματα είναι πάρα πολλά και παρακαλώ όσοι με έχετε γνωρίσει να κάνετε προσευχή για μένα διότι και εγώ όταν ζούσα πολύ ταπεινά έκανα προσευχή για σας, αλλ’ όμως τώρα που θα πάω για τον ουρανό έχω το συναίσθημα ότι ο Θεός θα μου πεί: τι θέλεις εσύ εδώ; Εγώ ένα έχω να του πω. Δεν είμαι άξιος Κύριε για εδώ, αλλ’ ότι θέλει η αγάπη σου ας κάμει για μένα. Από εκεί και πέρα δεν ξέρω τι θα γίνει. Επιθυμώ όμως να ενεργήσει η αγάπη του Θεού. Και πάντα εύχομαι τα πνευματικά μου παιδιά να αγαπήσουν το Θεό, που είναι το πάν, για να μας αξιώσει να μπούμε στην επίγειο άκτιστο εκκλησία του. Γιατί από εδώ πρέπει να αρχίσουμε. Εγώ πάντα είχα την προσπάθεια να προσεύχομαι και να διαβάζω τους Ύμνους της Εκκλησίας, την Αγία Γραφή και τους βίους των Αγίων μας και εύχομαι και εσείς να κάνετε το ίδιο. Εγώ προσπάθησα με τη χάρη του Θεού να πλησιάσω τον Θεό και εύχομαι και εσείς να κάνετε το ίδιο. Παρακαλώ όλους σας να με συγχωρέσετε για ότι σας στεναχώρησα.
Ιερομόναχος Πορφύριος
Εν Καυσοκαλυβίοις τη 4/7 Ιουνίου 1991»
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α´. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Τῆς Εὐβοίας τὸν γόνον, Πανελλήνων τὸν Γέροντα, τῆς Θεολογίας τὸν μύστην καὶ Χριστοῦ φίλον γνήσιον, Πορφύριον τιμήσωμεν, πιστοί, τὸν πλήρη χαρισμάτων ἐκ παιδός. Δαιμονῶντας γὰρ λυτροῦται, καὶ ἀσθενεῖς ἰᾶται πίστει κράζοντας• δόξα τῷ δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ ἁγιάσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ πᾶσιν ἰάματα.