Συντάξεις – Ανατροπή σε όσα ξέραμε: Συντάξεις που μετά βίας ξεπερνούν τα 800 ευρώ, ακόμη και μετά από 40 χρόνια ασφάλισης, αποτελούν τη δυσάρεστη πραγματικότητα για την πλειονότητα των επαγγελματιών που παραμένουν στην πρώτη ασφαλιστική κατηγορία του ΕΦΚΑ
Πρόκειται για μια τάση που αφορά 9 στους 10 ασφαλισμένους, οι οποίοι επιλέγουν τη χαμηλότερη δυνατή εισφορά.
Η εισφορά για σύνταξη στην πρώτη κατηγορία ανέρχεται στα 175,83 ευρώ μηνιαίως. Αυτό το ποσό αντιστοιχεί σε συντάξιμο μισθό 879 ευρώ. Για όσους παραμείνουν σε αυτή την κατηγορία μέχρι τη συνταξιοδότησή τους, η σύνταξη μετά από 40 χρόνια ασφάλισης διαμορφώνεται στα 866 ευρώ μικτά και μόλις 814 ευρώ καθαρά, μετά την κράτηση 6% για ασθένεια. Αν τα χρόνια ασφάλισης είναι λιγότερα, η σύνταξη πέφτει ακόμη περισσότερο:
- Στα 35 χρόνια φτάνει τα 754 ευρώ μικτά και 709 ευρώ καθαρά.
- Στα 30 χρόνια περιορίζεται στα 658 ευρώ μικτά.
Επιλογή υψηλότερων κατηγοριών για καλύτερες συντάξεις
Η χαμηλή εισφορά της πρώτης κατηγορίας οδηγεί σε συντάξεις φτώχειας. Ωστόσο, οι ασφαλισμένοι που έχουν μπροστά τους αρκετά χρόνια εργασίας μπορούν να βελτιώσουν την κατάσταση, επιλέγοντας υψηλότερες κατηγορίες.
Για παράδειγμα, αν κάποιος ασφαλιστεί στην τρίτη κατηγορία, με εισφορά σύνταξης 268 ευρώ, η σύνταξη μετά από 40 χρόνια ασφάλισης ανεβαίνει στα 1.097 ευρώ μικτά, ήτοι 1.031 ευρώ καθαρά.
Συντάξεις: Ποιοι θα πάρουν έκτακτη εφάπαξ ενίσχυση 100 έως 200 ευρώ
Αντίστοιχα, η τέταρτη κατηγορία, με ακόμη υψηλότερες εισφορές, αποφέρει σύνταξη που μπορεί να ξεπεράσει τα 1.200 ευρώ μετά από 40 χρόνια ασφάλισης.
Για παράδειγμα:
- Με 33 χρόνια ασφάλισης, η σύνταξη διαμορφώνεται στα 970 ευρώ μικτά.
- Με 42 χρόνια, φτάνει τα 1.285 ευρώ.
Στην πέμπτη κατηγορία, οι συντάξεις ξεκινούν από 1.102 ευρώ για 33 χρόνια ασφάλισης και μπορούν να φτάσουν τα 1.474 ευρώ στα 40 χρόνια. Η έκτη κατηγορία αποδίδει ακόμη υψηλότερα ποσά, αγγίζοντας τα 1.872 ευρώ στα 40 χρόνια.
Τα δεδομένα της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας
Οι αριθμοί είναι αποκαλυπτικοί. Σήμερα, όσοι παραμένουν στην πρώτη ασφαλιστική κατηγορία λαμβάνουν συντάξεις που απέχουν πολύ από το να θεωρηθούν αξιοπρεπείς.
Συγκεκριμένα:
- Με 30 χρόνια ασφάλισης, η σύνταξη είναι 658 ευρώ μικτά.
- Με 35 χρόνια, το ποσό αυξάνεται στα 754 ευρώ.
- Με 40 χρόνια, η σύνταξη διαμορφώνεται στα 874 ευρώ.
Αντίθετα, η δεύτερη κατηγορία προσφέρει λίγο υψηλότερες απολαβές:
- Στα 30 χρόνια, η σύνταξη είναι 704 ευρώ μικτά.
- Στα 35 χρόνια, φτάνει τα 819 ευρώ.
- Στα 40 χρόνια, ανέρχεται στα 964 ευρώ.
Η τρίτη κατηγορία δείχνει σαφή βελτίωση:
- Στα 30 χρόνια, η σύνταξη είναι 779 ευρώ.
- Στα 35 χρόνια, ανεβαίνει στα 925 ευρώ.
- Στα 40 χρόνια, διαμορφώνεται στα 1.108 ευρώ.
Οι επιπτώσεις των χαμηλών εισφορών του παρελθόντος
Η παγίδα των χαμηλών συντάξεων δεν είναι τωρινή. Πριν από την καθιέρωση των ασφαλιστικών κατηγοριών, οι εισφορές υπολογίζονταν βάσει εισοδήματος. Η ελάχιστη εισφορά σύνταξης ήταν μόλις 117 ευρώ, με αποτέλεσμα πολλοί επαγγελματίες να δηλώνουν χαμηλά εισοδήματα για να πληρώνουν το ελάχιστο δυνατό ποσό. Παρόλο που η ρύθμιση αυτή ήταν μια προσωρινή ανάσα, δημιούργησε σοβαρά προβλήματα για το συνταξιοδοτικό μέλλον.
Συντάξεις Ιανουαρίου 2025: Νωρίτερα η πληρωμή τους – Πότε θα καταβληθούν
Επιπλέον, πολλοί επαγγελματίες εκμεταλλεύτηκαν τον νόμο 4611/2019, ο οποίος προέβλεπε επανυπολογισμό οφειλών με βάση τις χαμηλές εισφορές. Παρόλο που έτσι διέγραψαν μεγάλο μέρος των χρεών τους, η χαμηλή βάση υπολογισμού επηρέασε αρνητικά το συντάξιμο μισθό τους. Σήμερα, περίπου 290.000 επαγγελματίες βρίσκονται σε αυτή την κατηγορία, αντιμετωπίζοντας το ενδεχόμενο χαμηλών συντάξεων.
Η πραγματικότητα των αριθμών
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, η μεγάλη πλειονότητα των μη μισθωτών παραμένει στην πρώτη κατηγορία. Από τους 1.189.882 μη μισθωτούς ασφαλισμένους, περισσότεροι από 1.057.743 επιλέγουν την ελάχιστη εισφορά. Παρόλο που αυτή η επιλογή μπορεί να φαίνεται συμφέρουσα βραχυπρόθεσμα, μακροπρόθεσμα οδηγεί σε συντάξεις φτώχειας.
Η ανάγκη για αλλαγή κατηγορίας
Όσοι έχουν ακόμη αρκετά χρόνια εργασίας μπροστά τους μπορούν να αποφύγουν την παγίδα αυτή, αυξάνοντας την ασφαλιστική τους κατηγορία. Επιλέγοντας υψηλότερες εισφορές, μπορούν να διασφαλίσουν μια αξιοπρεπή σύνταξη, που θα καλύπτει τις ανάγκες τους κατά τη συνταξιοδότησή τους. Η παραμονή στην πρώτη κατηγορία μπορεί να είναι πιο οικονομική στο παρόν, όμως οι συνέπειες στο μέλλον είναι δυσανάλογα αρνητικές.
Η μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος και η ανάγκη για ενημέρωση των ασφαλισμένων σχετικά με τις επιλογές τους αποτελούν βασικές προτεραιότητες για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Χωρίς έγκαιρη δράση, ο κίνδυνος φτωχοποίησης των μελλοντικών συνταξιούχων παραμένει υπαρκτός.
Μόνιμη αύξηση στις συντάξεις έως και 109 ευρώ για εργαζόμενους συνταξιούχους
Η νέα αυτή ρύθμιση, που καταργεί την προηγούμενη περικοπή του 30% στη σύνταξη για όσους συνεχίζουν να εργάζονται, προσφέρει σημαντικά οικονομικά κίνητρα, ενώ παράλληλα ενισχύει τα έσοδα του ΕΦΚΑ.
Προϋποθέσεις για την αύξηση
Για να εξασφαλίσουν την αύξηση, οι συνταξιούχοι πρέπει:
1. Να έχουν δηλώσει την εργασία τους στην ειδική πλατφόρμα του ΕΦΚΑ.
2. Να υποβάλουν δήλωση διακοπής της απασχόλησής τους όταν σταματήσουν να εργάζονται.
3. Να κάνουν αίτηση για τον συνυπολογισμό του χρόνου ασφάλισης στη σύνταξή τους.
Οι αιτήσεις υποβάλλονται στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΦΚΑ, ενώ η αύξηση υπολογίζεται βάσει των κανονικών εισφορών που καταβάλλονται κατά την περίοδο εργασίας.
Πώς υπολογίζεται η αύξηση
Η μόνιμη αύξηση στη σύνταξη υπολογίζεται με συντελεστή αναπλήρωσης 0,77% επί του μισθού για κάθε έτος απασχόλησης. Για τους αυτοαπασχολούμενους, οι μηνιαίες εισφορές σύνταξης μετατρέπονται σε μισθό διαιρούμενες με τον συντελεστή 0,20.
Παραδείγματα:
- Συνταξιούχος με μέσο μισθό 1.550 ευρώ και 5 έτη εργασίας θα δει αύξηση 60 ευρώ.
- Αυτοαπασχολούμενος που καταβάλλει την υψηλότερη εισφορά (567,19 ευρώ) για 5 έτη, θα λάβει αύξηση 109 ευρώ.
- Με μικρότερες εισφορές ή λιγότερα χρόνια απασχόλησης, η αύξηση μειώνεται αντίστοιχα.
Ποιοι επωφελούνται περισσότερο
Από τους περίπου 200.000 συνταξιούχους που δηλώνουν την εργασία τους:
- 100.000 είναι μισθωτοί ή αυτοαπασχολούμενοι και καταβάλλουν εισφορές, δικαιούμενοι την αύξηση.
- Οι υπόλοιποι 100.000, κυρίως συνταξιούχοι ΟΓΑ, δεν καταβάλλουν εισφορές και συνεπώς δεν δικαιούνται αύξηση.
Ειδικός πόρος απασχόλησης 10% επί του μισθού επιβάλλεται στους μισθωτούς εργαζόμενους συνταξιούχους, ενώ οι αυτοαπασχολούμενοι καταβάλλουν το 50% της εισφοράς σύνταξης. Οι εισφορές αυτές δεν υπολογίζονται για την αύξηση.
Τι ισχύει για τους συνταξιούχους του Δημοσίου
Για συνταξιούχους που εργάζονται στο Δημόσιο ή σε φορείς Γενικής Κυβέρνησης και δεν έχουν συμπληρώσει τα 62 έτη, η σύνταξη αναστέλλεται. Μετά τα 62 έτη, η σύνταξη επαναχορηγείται με κράτηση 10% επί του μισθού. Αν δεν αξιοποιήσουν τον χρόνο απασχόλησής τους για αύξηση σύνταξης ή εφάπαξ, μπορούν να ζητήσουν επιστροφή των εισφορών.
Πρόστιμα για αδήλωτη εργασία
Η μη δήλωση της εργασίας επιφέρει αυστηρές κυρώσεις:
- Πρόστιμο ίσο με 12 μηνιαίες συντάξεις, που παρακρατείται σταδιακά.
- Αν δεν καταβληθούν οι εισφορές, αυτές παρακρατούνται από τη σύνταξη.
Αυξημένα έσοδα για τον ΕΦΚΑ
Η κατάργηση της περικοπής σύνταξης για τους εργαζόμενους συνταξιούχους είχε θετική επίδραση και στα έσοδα του ΕΦΚΑ.
Στο διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2024, ο φορέας εισέπραξε:
- 76 εκατ. ευρώ από εισφορές κύριας ασφάλισης.
- 9,9 εκατ. ευρώ από εισφορές επικουρικής ασφάλισης.
- 67 εκατ. ευρώ από τον ειδικό πόρο 10%.
Συνολικά, τα έσοδα από εργαζόμενους συνταξιούχους αναμένεται να φτάσουν τα 250 εκατ. ευρώ μέχρι το τέλος του έτους, ενισχύοντας τα οικονομικά του ΕΦΚΑ.
Πίνακας αυξήσεων
Για μισθωτούς:
| Μέσος μισθός | Αύξηση για 1 έτος | Αύξηση για 5 έτη |
|---|---|---|
| 1.550€ | 12€ | 60€ |
| 2.030€ | 16€ | 78€ |
Για αυτοαπασχολούμενους:
| Εισφορά σύνταξης | Αύξηση για 1 έτος | Αύξηση για 5 έτη |
|---|---|---|
| 567,19€ | 21,84€ | 109,18€ |
Η νέα πραγματικότητα για τους εργαζόμενους συνταξιούχους
Η μεταρρύθμιση προσφέρει διπλό όφελος: οικονομική ενίσχυση για τους συνταξιούχους που επιλέγουν να εργάζονται και αύξηση των εσόδων του ΕΦΚΑ. Παράλληλα, μειώνει την αδήλωτη εργασία και ενισχύει τη διαφάνεια. Ωστόσο, η αυστηρή τήρηση των διαδικασιών είναι απαραίτητη για να εξασφαλιστούν τα οφέλη, ενώ οι παραβάτες τιμωρούνται αυστηρά.
Με τη μόνιμη αυτή αύξηση, η εργασία μετά τη συνταξιοδότηση γίνεται πιο ελκυστική και οικονομικά αποδοτική, ενισχύοντας τη συνολική εικόνα του ασφαλιστικού συστήματος.
Με πληροφορίες από tilegrafimanews.gr