Ένα νέο θαλάσσιο είδος ανακάλυψαν ερευνητές στη βαθυπελαγική ζώνη του ωκεανού. Πρόκειται για ένα μυστηριώδες μαλάκιο που φωσφορίζει.
Αν και το Bathydevius caudactylus, όπως το ονόμασαν, κατατάσσεται στα γυμνοβράγχια, ή θαλάσσιους γυμνοσάλιαγκες, δεν μοιάζει με κανένα άλλο που έχουν δει στο παρελθόν οι επιστήμονες.
Πρόκειται για έναν θαλάσσιο γυμνοσάλιαγκα που φωσφορίζει με βιοφωταύγεια, έχει μια μεγάλη ζελατινώδη κουκούλα και ουρά που μοιάζει με κουπί, ενώ είναι ο πρώτος που βρέθηκε να κολυμπά στον βαθύ ωκεανό. Συνήθως, οι θαλάσσιοι γυμνοσάλιαγκες ζουν στον πυθμένα της θάλασσας ή σε παράκτια περιβάλλοντα όπως οι παλιρροιακές λίμνες.
Οι ανώτεροι επιστήμονες Bruce Robison και Steven Haddock του Ινστιτούτου Ερευνών του Ενυδρείου του Κόλπου Μοντερέι (MBARI) στην Καλιφόρνια συναντήθηκαν για πρώτη φορά με το παράξενο ζώο τον Φεβρουάριο του 2000 κατά τη διάρκεια εξερεύνησης με τη χρήση του τηλεχειριζόμενου οχήματος Tiburon, ενός υποθαλάσσιου ερευνητικού ρομπότ. Από τότε, οι επιστήμονες του MBARI το έχουν παρατηρήσει περισσότερες από 150 φορές.
Το ακραίο βάθος της βαθυπελαγικής ζώνης ή ζώνης του μεσονυκτίου, που ξεκινάει από τα 1.000 και φτάνει ως τα 4.000 μέτρα, αποτελεί πρόκληση για τους επιστήμονες που προσπαθούν να κατανοήσουν τα μοναδικά ζώα που ζουν εκεί. Η ζώνη του μεσονυκτίου είναι ο μεγαλύτερος βιότοπος στη Γη και αντιπροσωπεύει το 70% του συνόλου του θαλασσινού νερού στον πλανήτη.
Επιβίωση σε ακραίο περιβάλλον
Οι επιστήμονες περιγράφουν το νέο είδος σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Deep Sea Research Part I. Μπόρεσαν να συλλέξουν ένα δείγμα για να το μελετήσουν στο εργαστήριο, και η ανατομία και η γενετική του αποκάλυψαν ότι το πλάσμα είναι γυμνοβράγχιο, αλλά ένα ασυνήθιστο είδος που έχει προσαρμοστεί για να συλλαμβάνει τη λεία του και να ευδοκιμεί στη ζώνη του μεσονυκτίου.
«Σχεδόν κάθε πτυχή του Bathydevius αντικατοπτρίζει μια προσαρμογή σε αυτό το ακραίο περιβάλλον: ανατομία, φυσιολογία, αναπαραγωγή, διατροφή, συμπεριφορά – είναι κάτι μοναδικό», λέει ο Robison.
Ενώ οι θαλάσσιοι γυμνοσάλιαγκες βασίζονται συνήθως σε μια τραχιά γλώσσα για να αρπάξουν τη λεία τους από τον βυθό, το Bathydevius χρησιμοποιεί την κουκούλα του για να παγιδεύει καρκινοειδή όπως οι γαρίδες.
Είναι ερμαφρόδιτο, διαθέτοντας τόσο αρσενικά όσο και θηλυκά αναπαραγωγικά όργανα. Όταν έρθει η ώρα να απελευθερώσουν τα αυγά τους, βυθίζονται και χρησιμοποιούν το πόδι τους για να προσκολληθούν προσωρινά στον πυθμένα.
Για να αποφύγει τους θηρευτές, το Bathydevius κρύβεται σε κοινή θέα χάρη στο διαφανές σώμα του, αν και το γρήγορο κλείσιμο της μεγάλης κουκούλας του μπορεί επίσης να το βοηθήσει να προωθηθεί προς τα πίσω και να διαφύγει.
Το μυστήριο της βιοφωταύγειας
Όταν απειληθεί, φωσφορίζει με βιοφωταύγεια για να προκαλέσει αντιπερισπασμό. Κατά τη διάρκεια μιας παρατήρησης, οι ερευνητές το είδαν μια λαμπερή προεξοχή που έμοιαζε με δάχτυλο να βγαίνει από την ουρά του, ως δόλωμα για να αποσπάσει την προσοχή ενός θηρευτή. Το Bathydevious μπορεί να αποκόψει και να αναπτύξει νέες προεξοχές, με τον ίδιο τρόπο που η σαύρα αναπτύσσει νέα ουρά.
Είναι μόλις το τρίτο είδος θαλάσσιου γυμνοσάλιαγκα στο οποίο έχει παρατηρηθεί βιοφωταύγεια. «Δεν γνωρίζουμε ακόμη τις χημικές ουσίες που χρησιμοποιεί για να παράγει φως, ποια γονίδια εμπλέκονται και πώς αυτό το χαρακτηριστικό μπόρεσε να προκύψει, φαινομενικά από το πουθενά, σε αυτό το ζώο. Δεν έχει στενούς συγγενείς μεταξύ άλλων γυμνοβράγχιων, οπότε πρόκειται πραγματικά για ένα ξεχωριστό εξελικτικό γεγονός», σημειώνει ο Haddock.
Με πληροφορίες από: ‘Mystery mollusk’ found in the ocean’s midnight zone is unlike anything researchers have seen before by Ashley Strickland, CNN