Σε μια περίοδο κατά την οποία τα κρυπτονομίσματα γνωρίζουν ραγδαία άνοδο, ειδικά μετά την πρόσφατη εκλογή του Τραμπ, το Υπουργείο Οικονομικών προχωρά στη σύσταση νέας Ομάδας Εργασίας για τον εντοπισμό και τη φορολόγησή τους. Το ζήτημα δεν περιορίζεται μόνο στο πώς θα φορολογηθούν τα κρυπτονομίσματα, αλλά επεκτείνεται σε θέματα εντοπισμού και ελέγχου των ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων.
Κρυπτονομίσματα: Εισόδημα ή περιουσία;
Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις είναι ο καθορισμός του αν τα κρυπτονομίσματα πρέπει να θεωρούνται εισόδημα ή περιουσιακά στοιχεία. Θα πρέπει να φορολογούνται βάσει της υπεραξίας τους κατά την πώληση ή θα επιβληθεί ένας ελάχιστος φόρος κατοχής; Το ερώτημα παραμένει αν οι φόροι θα πρέπει να είναι κλιμακωτοί ή οριζόντιοι, ενώ εξετάζεται και η δυνατότητα απαλλαγής για συναλλαγές μικρής αξίας.
Προκλήσεις ελέγχου και εντοπισμού
Η Ομάδα Εργασίας έχει να αντιμετωπίσει σύνθετα ζητήματα όπως:
- Πώς θα ελεγχθεί αν τα κρυπτονομίσματα προέρχονται από εξόρυξη ή από εμπορικές συναλλαγές.
- Πώς θα διασφαλιστεί ότι δεν χρησιμοποιούνται για ξέπλυμα χρήματος.
- Πώς θα εντοπιστούν όσοι εκτελούν μη δηλωμένες συναλλαγές σε “γκρίζες” ζώνες του διαδικτύου.
Το παράδειγμα του IRS
Στις ΗΠΑ, το IRS αντιμετωπίζει τα κρυπτονομίσματα ως περιουσία για φορολογικούς σκοπούς:
- Φορολόγηση υπεραξίας όταν πουληθούν ή χρησιμοποιηθούν σε συναλλαγές.
- Φορολόγηση κρυπτονομισμάτων που λαμβάνονται ως πληρωμή για υπηρεσίες.
- Φορολόγηση εξορυγμένων κρυπτονομισμάτων ως εισόδημα.
Η ελληνική προσέγγιση θα βασιστεί εν μέρει στο μοντέλο αυτό, ενώ εξετάζονται περαιτέρω ρυθμίσεις για την πρόληψη της φοροδιαφυγής.
Ανταλλαγή πληροφοριών και διεθνείς συνεργασίες
Η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες που θα ενταχθούν στο Crypto-Asset Reporting Framework (CARF) του ΟΟΣΑ, με στόχο την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών για τα κρυπτοστοιχεία. Το πλαίσιο αυτό επεκτείνει την υπάρχουσα συνεργασία για τις τραπεζικές καταθέσεις στον τομέα των κρυπτονομισμάτων και αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή το 2027.
Κανονισμός MiCA και ευρωπαϊκή νομοθεσία
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη προχωρήσει στην υιοθέτηση του Κανονισμού MiCA για τις Αγορές Κρυπτοστοιχείων, που ρυθμίζει τις δραστηριότητες στην αγορά και παρέχει προστασία στους καταναλωτές. Τα κράτη-μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, έχουν διορία έως τον Δεκέμβριο του 2024 να ενσωματώσουν τις προβλέψεις στην εθνική τους νομοθεσία.
Ο ρόλος της νέας Ομάδας Εργασίας
Η 14μελής Ομάδα που συγκροτήθηκε στο Υπουργείο Οικονομικών αποτελείται από στελέχη του υπουργείου, της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, τραπεζών, πανεπιστημιακούς και ειδικούς της Αρχής για το Ξέπλυμα Χρήματος. Η ομάδα αυτή θα εξετάσει τα μοντέλα άλλων ευρωπαϊκών χωρών, ενώ θα αποφασίσει αν η Ελλάδα θα ακολουθήσει ένα φιλικότερο ή πιο αυστηρό φορολογικό καθεστώς.