Αν κάποιος σας έχει πληγώσει πρόσφατα, θα γνωρίζετε πόσο επώδυνη και ψυχοφθόρα είναι η διαδικασία ανάρρωσης. Είτε επεξεργάζεστε ένα συγκεκριμένο συναισθηματικό τραύμα, είτε ήσασταν οι παραλήπτες μιας επαναλαμβανόμενης τοξικής συμπεριφοράς, θα έχετε πάνω σας πολλές ουλές, σημάδια του παρελθόντος. Και σίγουρα θα γνωρίζετε ότι πρέπει να ξεπεράσετε το θυμό και την πικρία που νιώθετε, αλλά αποδεικνύεται πολύ δύσκολο στη πράξη.
Η διαδικασία της συγχώρεσης είναι σύνθετη και σίγουρα δεν μπορεί να συμβεί από τη μία μέρα στην άλλη. Ωστόσο, μπορείτε να συγχωρέσετε και θα νιώθετε πολύ καλύτερα, μόλις τα καταφέρετε. Αυτός ο οδηγός μπορεί να αποδειχτεί βοηθητικός, ώστε να κατανοήσετε την ίδια τη φύση της συγχώρεσης αρχικά και έπειτα να σας δείξει πώς μπορείτε να προχωρήσετε πραγματικά.
Τα 5 στάδια της συγχώρεσης
Η συγχώρεση είναι μια βαθύτατα προσωπική διεργασία, οπότε δεν τη βιώνουμε ακριβώς με τον ίδιο τρόπο. Εντούτοις, μπορούμε να διακρίνουμε πέντε κατά κάποιο τρόπο βασικά στάδια που είναι πιθανό να περάσετε για να φτάσετε στη συγχώρεση:
1ο στάδιο – Επίγνωση: Παρατηρείτε ότι είστε ακόμα θυμωμένοι, πληγωμένοι ή πικραμένοι για κάτι και αυτό σας γνωστοποιεί ότι χρειάζεται να συγχωρήσετε. Αυτή η επίγνωση είναι κρίσιμης σημασίας- χωρίς αυτή, τα αρνητικά συναισθήματα θα συνεχίσουν να σας επηρεάζουν, ακόμα και σε υποσυνείδητο επίπεδο.
Στάδιο 2ο – Εμπειρία: Συγχώρεση δε σημαίνει καταπίεση ή αγνόηση των επώδυνων συναισθημάτων. Στην πραγματικότητα, χρειάζεται να περάσετε μια περίοδο κατά την οποία θα νιώθετε πλήρως όλα εκείνα τα αρνητικά συναισθήματα. Το κλειδί εδώ είναι η έκφρασή τους, ο πόνος και η οργή που νιώθετε, είτε καταγράφοντας, είτε μιλώντας γι’ αυτά σε κάποιον.
Στάδιο 3ο – Αποδοχή: Δε χρειάζεται να μηχανεύεστε δικαιολογίες για το άτομο που σας πλήγωσε ή που σας έσπρωξε σε μια επιλογή. Για την ακρίβεια, μπορεί να μην το θέλετε καν πια στη ζωή σας. Ωστόσο, πρέπει να αποδεχτείτε ότι βιώσατε αυτή τη δυσάρεστη εμπειρία και ότι δεν μπορεί να αλλάξει.
Στάδιο 4ο – Προθυμία για συγχώρεση: Συχνά, μόνο αφού βιώσουμε όλο το εύρος των συναισθημάτων μας και τα αφήσουμε στο παρελθόν, βρίσκουμε την προθυμία να συγχωρήσουμε. Σε αυτό το στάδιο, θα δείτε ότι δεν αποκομίζετε κανένα όφελος μένοντας σε μια κατάσταση συνεχούς πόνου και θα σταματήσετε να μένετε προσκολλημένοι σε αυτό.
Στάδιο 5ο – Απελευθέρωση: Το τελευταίο στάδιο της συγχώρεσης είναι η απελευθέρωση από το βάρος των συναισθημάτων. Μόλις το κάνετε αυτό, μπορείτε να προχωρήσετε ενεργά στη ζωή σας. θα νιώσετε μια εμφανή και μόνιμη αίσθηση γαλήνης και κλεισίματος.
12 βήματα για να αφήσετε τον πόνο πίσω και να προχωρήσετε
Όπως ακριβώς και με τη συγχώρεση, έτσι και η μετέπειτα διαδικασία της απελευθέρωσης και της συνέχισης της πορείας μας, παίρνει διαφορετική μορφή για κάθε έναν από εμάς. Αλλά αν παλεύετε και θέλετε να ακολουθήσετε ένα πιο ξεκάθαρο μονοπάτι, δουλέψτε πάνω στα παρακάτω 12 βήματα:
Βήμα 1ο: Επανασυνδεθείτε με την καρδιά σας
Κάντε ό,τι χρειάζεται, για να νιώσετε και πάλι ο καλός, αυθεντικός εαυτός σας. Διαλογιστείτε, γίνετε δημιουργικοί, περάστε χρόνο με άτομα που δεν σας έχουν πληγώσει και εκμεταλλευτείτε την ενέργεια της καρδιάς σας. Πρόκειται για την θετική, ανθεκτική πλευρά σας που θα σας παρέχει όλους τους πόρους που χρειάζεστε για να αναρρώσετε από τον πόνο.
Βήμα 2ο: Εστιάστε στην αυτογνωσία
Προσπαθήστε να αποκωδικοποιήσετε πλήρως την πικρία που κρατάτε. Γιατί σας πονά τόσο πολύ; Ποιες παρελθοντικές πληγές ανοίγει; Τι σημαίνει για εσάς το γεγονός ότι πληγωθήκατε τόσο από αυτό που συνέβη; Όταν στραφείτε προς εσάς, αντί να αναλύετε τις κινήσεις εκείνου που σας πλήγωσε, τότε θα βρείτε τη δύναμη που ψάχνετε μέσα από την αυτογνωσία.
Βήμα 3ο: Πάρτε την ευθύνη για εσάς
Ένα άλλο σημαντικό κομμάτι της διαδικασίας είναι η ευθύνη για όποιο ρόλο παίξατε τελικά σε αυτό το επώδυνο για εσάς γεγονός. Ο ρόλος σας μπορεί να ήταν μικρότερος ή μεγαλύτερος, αλλά αν δεν τον αναγνωρίσετε, τότε θα προβάλλετε υποσυνείδητα αρνητικές σκέψεις για εσάς σε άλλους. Και καθώς αναλαμβάνετε την ευθύνη για ο,τι σας αναλογεί, επιτρέψτε στον εαυτό σας να λάβει και συγχώρεση επίσης.
Βήμα 4ο: Αντλήστε μαθήματα από αυτή τη σκοτεινή εμπειρία
Ασχέτως του πόσο άσχημα εξελίχθηκε κάτι, υπάρχει πάντα εκεί ένα χρήσιμο μάθημα για να πάρετε. Για την ακρίβεια, το Σύμπαν μας στέλνει συχνά προκλήσεις, ακριβώς για να μπορέσουμε να εξελιχθούμε. Αναρωτηθείτε λοιπόν ποιο είναι το δίδαγμα που αποκομίσατε από τη σχέση σας με το άλλο άτομο. Τι θα κάνετε διαφορετικά σε άλλη σχέση; Για παράδειγμα, μήπως χρειάζονται αυστηρότερα όρια;
Βήμα 5ο: Εστιάστε στο καλό και όχι στο σωστό
Είναι δελεαστικό να δηλώνουμε πόσο λάθος είναι το άλλο άτομο. Όμως, αν θέλετε να συγχωρέσετε κάποιον που σας πλήγωσε συναισθηματικά, χρειάζεται να εστιάσετε στο παλιό Κινέζικο ρητό: «Είναι καλύτερο να είσαι καλός, από το να είσαι σωστός». Πώς μπορείτε να προσφέρετε καλοσύνη στο άτομο που σας αδίκησε; Και πώς θα μπορούσε αυτή η καλοσύνη να κάνει τις άλλες σας σχέσεις να κυλήσουν πιο θετικά;
Βήμα 6ο: Αποφύγετε την κριτική
Η ενσυναίσθηση αποδεικνύεται ένα ισχυρό όπλο ενάντια στην πικρία. Δώστε λίγο χρόνο για να δείτε την τρέχουσα κατάσταση από την αντίθετη οπτική γωνία, από τη θέση του άλλου. Πώς φαίνονται από εκεί τα πράγματα; Γιατί μπορεί να έπραξαν έτσι; Πώς μπορεί να νιώθουν; Αυτή η άσκηση δε σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι δικαιολογείτε την άσχημη συμπεριφορά, αλλά ότι κατανοείτε απλά την πολυπλοκότητα και την εσωτερική πάλη που όλοι αντιμετωπίζουμε.
Βήμα 7ο: Δεχτείτε τη συγγνώμη
Ορισμένες φορές, το άλλο άτομο δεν έχει καμία πρόθεση να απολογηθεί. Εντούτοις, αν κάποιος δείξει προθυμία γι’ αυτό, δεχτείτε το. Αυτό δε σημαίνει βέβαια ότι πρέπει αναγκαστικά να δικαιολογήσετε τις πράξεις του ή να δεχτείτε εκείνο το άτομο πίσω στη ζωή σας. Σημαίνει μόνο ότι αφήνετε πίσω σας τις αρνητικές σκέψεις.
Βήμα 8ο: Μη ψάχνετε και για περαιτέρω προσβολές
Όταν έχετε προσφάτως πληγωθεί, μπορεί να μπείτε στον πειρασμό να ψάχνετε και για άλλες προσβολές. Αυτές μπορεί να βρεθούν στην ίδια σχέση ή γενικά στη ζωή σας. Ωστόσο, να είστε σίγουροι ότι αν ψάξετε για σημάδια ασέβειας ή λόγους για να μένετε θυμωμένοι, θα βρείτε! Όμως, αυτό δεν έχει κανένα απολύτως όφελος για εσάς. Ξεκινήστε τη μέρα σας με την σκέψη ότι ο κόσμος θα σας φερθεί σωστά και συνεχίστε από εκεί και πέρα.
Βήμα 9ο: Να αναμένετε καλοσύνη
Σχετικό με το παραπάνω είναι και αυτό το βήμα. Είναι σημαντικό να εκπαιδεύσετε το νου σας να αναμένει και να διακρίνει τις πράξεις καλοσύνης. Αυτό θα σας βοηθήσει να είστε δεκτικοί και θετικοί άνθρωποι και έτσι θα έλκετε τους καλύτερους ανθρώπους στη ζωή σας. Μπορεί να βρείτε βοηθητική την πρακτική των καθημερινών διαβεβαιώσεων όπως «Έλκω ευγενικούς και τρυφερούς ανθρώπους στη ζωή μου» ή «Θα ψάχνω για την καλοσύνη και σίγουρα θα τη βρω».
Βήμα 10ο: Φανταστείτε/οραματιστείτε ότι το αφήνετε πίσω σας
Συγκεντρωθείτε για 10 λεπτά κάθε μέρα στο να φανταστείτε πώς είναι να αφήνετε αυτό που σας πληγώνει πίσω σας. Κάποιοι άνθρωποι το φαντάζονται σαν νερό που κυλά και παίρνει μακριά τις άσχημες στιγμές, αλλάζοντας και τις σχέσεις τους. Άλλοι άνθρωποι φαντάζονται ότι είναι σαν ένα βάρος που πετάνε μακριά, στη θάλασσα ή από ένα λόφο. Εναλλακτικά, μπορείτε να φανταστείτε ότι η αρνητική αυτή αύρα αφήνει το σώμα σας.
Βήμα 11ο: Μείνετε στο παρόν
Όπως σημειώθηκε παραπάνω, για να συγχωρήσετε και να αφήσετε πίσω ο,τι σας πονά, χρειάζεται να ξεκολλήσετε από το παρελθόν. Πείτε στον εαυτό σας ότι τώρα θα διοχετεύσετε όλη σας την ενέργεια στη στιγμή και στην κάθε μέρα, αντί να την σπαταλάτε σε κάτι που δεν μπορεί να αλλάξει. Ο διαλογισμός μπορεί να αποδειχθεί πολύ βοηθητικός εδώ, όπως και οποιαδήποτε δραστηριότητα σαν τη γυμναστική ή την τέχνη.
Βήμα 12ο: Προσφέρετε αγάπη
Βάλτε τα δυνατά σας για να είστε τρυφεροί και δοτικοί. Προσπαθήστε, καταγράφοντας 3-5 πράγματα που σας κάνουν να νιώθετε αγάπη στην αρχή της μέρας σας, και φυλάξτε τα στην καρδιά σας. κάθε φορά που νιώθετε ότι σας ρουφά και πάλι η αρνητικότητα, χρησιμοποιήστε τα ως εργαλεία. Γιατί όσο δίνουμε αγάπη, λαμβάνουμε και αγάπη.
Αναγνωρίστε τα μαθήματα μέσα από τη διαδικασία
Όταν νιώσετε πώς να είναι αφήνουμε κάτι πίσω μας και να προχωράμε, θα μάθετε πολλά για τη ζωή και για τον εαυτό σας. Οι τοξικές σχέσεις με τοξικούς ανθρώπους είναι εξαιρετικά επώδυνες, αλλά είναι επίσης και πολύ διδακτικές. Αναγνωρίστε ότι έχετε πια ανακαλύψει περισσότερα για το τι χρειάζεστε από μια σχέση, τα βαθύτερα ευάλωτά σας σημεία και την αξιοθαύμαστη ικανότητα να επουλώνετε τις πληγές σας.
Επιπροσθέτως, η διεργασία της συγχώρεσης μας διδάσκει πώς να ζήσουμε στο παρόν, αντί να αναλωνόμαστε στο παρελθόν ή να στρεσαριζόμαστε για το μέλλον. Όταν μπορέσουμε να απολαύσουμε και να βιώσουμε πλήρως κάθε στιγμή που περνά, επιτρέπουμε στον εαυτό μας να νιώσει ευτυχισμένος.
Τέλος, όσον αφορά στο ζήτημα της συγχώρεσης κάποιου που συνεχίζει να σας πληγώνει, βεβαιωθείτε ότι το διαχωρίζετε πλήρως από την ανοχή σε μελλοντικά συναισθηματικά τραύματα. Η συγχώρεση και το τέλος μιας σχέσης δεν είναι αμοιβαία αποκλειόμενα. Μπορείτε να προσφέρετε συγχώρεση, αλλά και πάλι να αρνηθείτε να κρατήσετε στη ζωή σας ένα τοξικό άτομο. Και σε κάποιες περιπτώσεις, αυτό είναι ακριβώς που χρειάζεστε για να ανακτήσετε τη χαμένη αγάπη και αυτοεκτίμηση.