Η ανακάλυψη στην ακτή του Puteoli, του σύγχρονου Pozzuoli, σηματοδοτεί τον πρώτο γνωστό ναό που χτίστηκε από τους Ναβαταίους
Tα ερείπια ενός ναού ηλικίας 2.000 ετών που χτίστηκε από έναν αρχαίο πολιτισμό που εμφανιζόταν στον Ιντιάνα Τζόουνς έφερε στο φως η ασχαιολογική σκαπάνη.
Ο ναός είχε ορθογώνια κάτοψη και δύο δωμάτια με πρόσβαση στις εσωτερικές διαδρομές του vicus Lartidianus, χώρο προορισμένο για ξένους που ασχολούνταν με το εμπόριο.
Η ανακάλυψη στην ακτή του Puteoli, του σύγχρονου Pozzuoli, σηματοδοτεί τον πρώτο γνωστό ναό που χτίστηκε από τους Ναβαταίους, νομαδικό αραβικό εμπορικό πολιτισμό που καταγόταν από την Ιορδανία.
Ο πολιτισμός ήταν επίσης υπεύθυνος για την κατασκευή του Al Khazneh, ενός περίτεχνου τάφου λαξευμένου σε μια επιφάνεια βράχου από ψαμμίτη στην Πέτρα της Ιορδανίας, όπου γυρίστηκε η ταινία του 1989 Indiana Jones and the Last Crusade .
«Η ύπαρξη ενός ιερού των Ναβαταίων στην περιοχή του λιμανιού επιβεβαιώνει ότι υπήρχε μια κοινότητα από αυτήν την περιοχή που συμμετείχε στις εμπορικές δραστηριότητες του Puteoli», κοινοποιήθηκαν έρευνες στη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Antiquity.
Κάθε δωμάτιο διαθέτει τοίχους ρωμαϊκού στιλ και μαρμάρινες πλάκες χαραγμένες με τη λατινική επιγραφή «Dusari sacrum», που σημαίνει «αγιασμένος στον Dushara», τον κύριο θεό της αρχαίας θρησκείας των Ναβαταίων.
Η υποβρύχια κατασκευή βρίσκεται περίπου 150 πόδια από την ακτή του Pozzuoli, που κάποτε ήταν ένα μεγάλο λιμάνι για τα ρωμαϊκά εμπορικά πλοία.
Όμως, αιώνες ηφαιστειακής δραστηριότητας στην περιοχή κάλυψαν τον αρχαίο ναό με στρώματα μάγματος μέχρι που ανακαλύφθηκε ξανά από αρχαιολόγους που εξερευνούσαν τον κόλπο του Pozzuoli για θησαυρούς που είχαν χαθεί από καιρό.
Η ανακάλυψη έγινε το 2023 κατά τη διάρκεια μιας υποβρύχιας αρχαιολογικής τεκμηρίωσης του λιμανιού του Puteoli.
Εκτιμάται ότι χτίστηκε κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Αυγούστου (31 π.Χ. – 14 μ.Χ.) ή του Τραϊανού (98 – 117 μ.Χ.).
Το Ναβαταϊκό Βασίλειο ήταν μια ανεξάρτητη πολιτική οντότητα από τα μέσα του 3ου αιώνα π.Χ. έως ότου προσαρτήθηκε από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία το 106 μ.Χ.
Οι αρχαιολόγοι εντόπισαν το δωμάτιο Α και το δωμάτιο Β κάτω από τα νερά, τα οποία ανακάλυψαν ότι κατασκευάστηκαν από τοπικά υλικά.
Το δωμάτιο Α είχε δύο λευκούς μαρμάρινους βωμούς, ο ένας που κάποτε στέγαζε ιερούς λίθους που χρησιμοποιούνταν στη λατρεία των Ναβαταίων μέσα σε οκτώ ορθογώνιες εσοχές.
Ένας δεύτερος βωμός στον πυθμένα της θάλασσας είχε τρεις ορθογώνιες εσοχές.
Το δωμάτιο Β περιελάμβανε επίσης λευκές μαρμάρινες πέτρινες πλάκες με την ίδια λατινική επιγραφή.
Οι Ναβαταίοι ασκούσαν μια πολυθεϊστική θρησκεία που επηρεάστηκε από τους πολιτισμούς των Ελλήνων και των Αιγυπτίων.
Είχαν πολλές θεότητες δημιουργημένες με τη μορφή ιερών λίθων, οι οποίες κάθονταν μέσα στις εσοχές των βωμών.
Κατά τη διάρκεια της ακμής της γύρω από τη γέννηση του Χριστού, η Αυτοκρατορία των Ναβαταίων εκτεινόταν σε όλη τη Μέση Ανατολή και περιλάμβανε την Ιορδανία, το Ισραήλ, την Αίγυπτο, τη Συρία και τη Σαουδική Αραβία.
Τα πράγματα άλλαξαν δραστικά όταν οι Ρωμαίοι πήραν ειρηνικά τον έλεγχο της Πέτρα (πρωτεύουσας του βασιλείου) και ολόκληρου του λαού των Ναβαταίων.
Ο τεράστιος τάφος στην Πέτρα, γνωστός και ως The Treasury, ανασκάφηκε πρόσφατα, αποκαλύπτοντας έναν «άγνωστο προηγουμένως» τάφο που περιείχε 12 σκελετικά λείψανα.
Ανάμεσα στα ευρήματα κι ένα κύπελλο σε σχήμα δισκοπότηρου εντυπωσιακά παρόμοιο με αυτό της ταινίας με πρωταγωνιστές τους Χάρισον Φορντ και Σον Κόνερι.
Οι ειδικοί ελπίζουν ότι η ανάλυση των ανθρώπινων υπολειμμάτων θα μπορούσε να αποκαλύψει περισσότερα για τους Ναβαταίους, τον αρχαίο αραβικό λαό που έχτισε το Al Khazneh.