Η τίγρης της Τασμανίας κάποτε ζούσε σε όλη την ήπειρο της Αυστραλίας, αλλά περιορίστηκε στην Τασμανία πριν από περίπου 3.000 χρόνια
Ερευνητές που εργάζονται για τη διεθνή προσπάθεια επαναφοράς της τίγρης της Τασμανίας λένε ότι βρήκαν μία σε έναν αγνοημένο από καιρό κουβά στο πίσω μέρος ενός ντουλαπιού σε ένα μουσείο της Μελβούρνης.
Περιείχε ένα εκπληκτικά καλοδιατηρημένο κεφάλι του εξαφανισμένου μαρσιποφόρου.
«Ήταν κυριολεκτικά ένα κεφάλι μέσα σε έναν κουβά αιθανόλης στο πίσω μέρος ενός ντουλαπιού, το οποίο είχε απλώς πεταχτεί εκεί με όλο του το δέρμα αφαιρεμένο και βρισκόταν εκεί για περίπου 110 χρόνια», λέει ο καθηγητής Andrew Pask, επικεφαλής του εργαστηρίου ολοκληρωμένης έρευνας γενετικής αποκατάστασης των τιγρών της Τασμανίας (με το ακρωνύμιο Tigrr) στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης.
«Ήταν αρκετά σαπισμένο, ένα εντελώς αποτρόπαιο θέαμα. Οι άνθρωποι είχαν κόψει μεγάλα κομμάτια από το σώμα του».
Πέρα από το αισθητικό κομμάτι, το δείγμα είχε πολλά πλεονεκτήματα. Περιείχε υλικό που οι επιστήμονες πίστευαν ότι θα ήταν αδύνατο να βρεθεί, συμπεριλαμβανομένων μακρών μορίων RNA ζωτικής σημασίας για την ανακατασκευή των γονιδίων ενός εξαφανισμένου ζώου. «Ήταν θαύμα», λέει ο Pask.
Ένα χρόνο μετά, λέει ότι έχει βοηθήσει το έργο της ομάδας Αυστραλών και Αμερικανών επιστημόνων που προσπαθούν να αναστήσουν επίσης το είδος.
Το σχέδιο για την «εξαφάνιση» του τίγρη της Τασμανίας
Το σχέδιο για την επαναφορά της τίγρης της Τασμανίας καθοδηγείται από την Colossal, μια εταιρεία βιοτεχνολογίας με έδρα το Τέξας, η οποία δραστηριοποιείται στον τομέα της «απεξάλειψης και διατήρησης ειδών» και η οποία στοχεύει επίσης στην αναδημιουργία του μαλλιαρού μαμούθ και του πτηνού ντόντο με τη χρήση τεχνικών της γενετικής μηχανικής.
Με επικεφαλής τον επιχειρηματία τεχνολογίας και λογισμικού Ben Lamm, η Colossal έχει συγκεντρώσει 235 εκατ. δολάρια, απασχολεί άμεσα 155 άτομα και χρηματοδοτεί την έρευνα σε 13 εργαστήρια σε όλο τον κόσμο. Σε αυτά περιλαμβάνεται το εργαστήριο Tigrr, το οποίο λειτουργεί στη Σχολή Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης.
Η τίγρης της Τασμανίας ήταν το μοναδικό μαρσιποφόρο κορυφαίο αρπακτικό της Αυστραλίας. Κάποτε ζούσε σε όλη την ήπειρο, αλλά περιορίστηκε στην Τασμανία πριν από περίπου 3.000 χρόνια. Μοιάζοντας με σκύλο και με ρίγες στην πλάτη του, κυνηγήθηκε εκτενώς μετά τον ευρωπαϊκό αποικισμό.
Η τελευταία γνωστή επιζούσα πέθανε σε αιχμαλωσία το 1936 και κηρύχθηκε επίσημα εξαφανισμένη τη δεκαετία του 1980.
Η Colossal λέει ότι οι ερευνητές έχουν κάνει αρκετές ανακαλύψεις στο έργο της για το είδος, φέρνοντας την εταιρεία πολύ πιο κοντά στο στόχο της να το επαναφέρει στη φύση. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται αυτό που λένε ότι είναι «το υψηλότερης ποιότητας αρχαίο γονίδιο που έχει παραχθεί ποτέ», με μόλις 45 κενά σε ένα γενετικό σχέδιο που περιέχει περίπου 3 δισεκατομμύρια στοιχεία.
Ο Lamm λέει ότι πρόκειται για ένα «απίστευτο επιστημονικό άλμα» που βάζει το πρόγραμμα «σε τροχιά να φέρει πίσω την τίγρη της Τασμανίας», ενώ άλλες πρόσφατες ανακαλύψεις θα είναι χρήσιμες για την προστασία ειδών που απειλούνται με εξαφάνιση. «Πιέζουμε όσο το δυνατόν περισσότερο για να δημιουργήσουμε την επιστήμη που είναι απαραίτητη για να κάνουμε τον αφανισμό παρελθόν», λέει.
«Κεφάλι σε κουβά»
Ο μαλακός ιστός του δείγματος του Μουσείου Victoria που οι ερευνητές ονόμασαν «κεφάλι σε κουβά» περιείχε διατηρημένες μεγάλες αλληλουχίες DNA – γενετικό υλικό που είναι το ίδιο σχεδόν σε κάθε κυτταρικό πυρήνα ενός σώματος – αλλά και μεγάλα μόρια RNA. Ο Pask λέει ότι τα τελευταία ήταν ζωτικής σημασίας και δεν ήταν αναμενόμενα.
Το RNA είναι πολύ λιγότερο σταθερό από το DNA. Ποικίλλει σε διαφορετικούς τύπους ιστών και περιέχει αυτό που είναι ουσιαστικά μια ένδειξη των ενεργών γονιδίων που απαιτούνται για τη λειτουργία ενός συγκεκριμένου ιστού. Αυτό σήμαινε ότι οι ερευνητές ήταν σε θέση να πάρουν πληροφορίες που αφορούσαν τη μύτη, τα μάτια, τη γλώσσα και άλλο υλικό του προσώπου του ζώου, δίνοντας μια εικόνα για το τι μπορούσε να γευτεί και να μυρίσει μια τίγρης της Τασμανίας, τι είδους όραση είχε και πώς λειτουργούσε ο εγκέφαλός του ζώου.
Ο Pask λέει ότι το αποτέλεσμα είναι το πρώτο σημειωμένο γονίδιο εξαφανισμένου ζώου. «Μας βοηθά να αποδείξουμε ότι αυτό που θα φέρουμε πίσω είναι πραγματικά μια τίγρης της Τασμανίας και όχι κάποιο υβρίδιο ζώου», λέει.
Οι ερευνητές στοχεύουν να πάρουν βλαστικά κύτταρα από ένα ζωντανό είδος με παρόμοιο DNA με αυτού της τίγρης της Τασμανίας, το πολύ μικρότερο fat-tailed dunnart, και να τα μετατρέψουν στην πλησιέστερη δυνατή προσέγγιση των κυττάρων του είδους χρησιμοποιώντας την τεχνογνωσία γονιδιακής επεξεργασίας που ανέπτυξε ο George Church, καθηγητής γενετικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ και συνιδρυτής της Colossal.
Το ζωάκι που έχει παρόμοιο DNA με την τίγρη της Τασμανίας
Joel Sartore – National Geographic Photographer and Speaker
Η ανακοίνωση σχετικά με τη γενετική ανακάλυψη έγινε πριν από μια εκδήλωση στο φεστιβάλ SXSW στο Σίδνεϊ που θα γίνει την Παρασκευή, όπου οι Lamm και Pask θα μιλήσουν για τη δουλειά τους με τον ηθοποιό Luke Hemsworth. Οι Hemsworths υπήρξαν ένθερμοι και οικονομικοί υποστηρικτές του έργου.
Η Colossal λέει ότι ανέπτυξε επίσης την πρώτη τεχνητή αναπαραγωγική τεχνολογία για την πρόκληση ωορρηξίας σε μαρσιποφόρα, ένα βήμα που θα μπορούσε να οδηγήσει σε προγράμματα αναπαραγωγής για απειλούμενα είδη που βρίσκονται σε αιχμαλωσία, και γονιμοποίησε μονοκύτταρα έμβρυα, καλλιεργώντας τα μέχρι να ξεπεράσουν τα μισά της εγκυμοσύνης σε μια τεχνητή μήτρα.
Πότε θα ξαναεπιστρέψει η τίγρης της Τασμανίας;
Σχετικά με το πότε θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια τίγρης της Τασμανίας, ο Pask λέει ότι αναμένει ότι το πρώτο «πλάσμα που θα μοιάζει με αυτήν» θα μπορούσε να γεννηθεί μέσα σε τρία έως πέντε χρόνια, αλλά ότι «δεν θα το αποκαλούσε τίγρη της Τασμανίας». Λέει ότι οι ερευνητές είναι σίγουροι για τη δημιουργία του κρανίου, των ποδιών και ακόμη και των ριγών μιας τίγρης, αλλά υπάρχουν «ακόμη άλλα πράγματα που δεν ξέρουμε πώς να τα φτιάξουμε».
Άλλοι επιστήμονες παρακολουθούν το έργο με επιφυλακτικότητα και σκεπτικισμό. Ορισμένοι αναρωτιούνται γιατί τόση χρηματοδότηση και προσπάθεια καταβάλλεται για την επαναφορά ειδών, όταν χιλιάδες είδη που είναι ακόμη ζωντανά βρίσκονται στα πρόθυρα της εξαφάνισης.
Ο Euan Ritchie, καθηγητής οικολογίας και διατήρησης της άγριας ζωής στο Πανεπιστήμιο Deakin, λέει ότι πρόκειται για ένα φιλόδοξο σχέδιο και ότι είναι πιθανό να οδηγήσει σε ανακαλύψεις που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη διατήρηση. Αλλά λέει ότι θα υπάρξουν και άλλες προκλήσεις «αν και όταν φέρουμε πίσω ζώα που μοιάζουν με τις τίγρεις».
«Νομίζω ότι πιθανότατα θα φέρουμε κάποιο ζώο που μοιάζει με άυτήν, αλλά στην πραγματικότητα δεν θα είναι όντως τίγρης της Τασμανίας. Το ερώτημα είναι: τι θα ακολουθήσει στη συνέχεια;» λέει.
«Πώς θα συμπεριφέρονται στη φύση και τι επιπτώσεις μπορεί να έχουν στα οικοσυστήματα; Δεν έχουμε ιδέα για το πώς θα συμπεριφερθούν επειδή δεν έχουν απομείνει ζωντανές τίγρεις. Τώρα είναι δυνατόν να επαναφέρουμε ένα τέτοιο ζώο αλλά άλλο ένα πρόβλημα που προκύπτει είναι ότι δεν θα έχει άλλα παρόμοια ζώα για να μάθει από αυτά».
«Αυτή είναι μια εξίσου μεγάλη πρόκληση, αν όχι μεγαλύτερη, από τη γενετική. Ως οικολόγος, αυτό είναι το «μεγάλο άγνωστο».
Με πληροφορίες από The Guardian