Τις τελευταίες εβδομάδες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, στην Ευρώπη, ο κατεστραμμένος, εν πολλοίς, Γερμανικός Στρατός, αντιμετώπιζε τεράστιες ανάγκες σε προσωπικό και υλικό. Ήταν η περίοδος που σχηματίστηκε ένα πλήθος μεραρχιών και ταξιαρχιών, εκ των ενόντων, οι οποίες ρίχτηκαν στη μάχη, με τεράστιες ελλείψεις σε προσωπικό και οπλισμό. Μια τέτοια μονάδα ανάγκης ήταν και η Μεραρχία Πάντσερ «Müncheberg», ο τελευταίος γερμανικός τεθωρακισμένος σχηματισμός που έδρασε στην τελευταία μεγάλη μάχη, στο Βερολίνο.
Η διαταγή σχηματισμού της Μεραρχίας Πάντσερ (ΜΠα) «Müncheberg» δόθηκε στις 5 Μαρτίου 1945, όταν δηλαδή ο πόλεμος στην Ευρώπη είχε, ουσιαστικά, ήδη κριθεί.
Η «Müncheberg» άρχισε να συγκροτείται από τις 8 Μαρτίου 1945 στην ομώνυμη μικρή πόλη, ανατολικά του Βερολίνου. Στη μεραρχία εντάχθηκαν υπολείμματα διαφόρων άλλων μονάδων. Η «Müncheberg» δεν πλησίασε καν την δύναμη σε άνδρες και υλικό που προβλεπόταν από τους πίνακες οργάνωσης. Παρόλα αυτά, στις κρίσιμες εκείνες, για τη Γερμανία, ώρες, η «Müncheberg» φάνταζε ως η τελευταία ελπίδα της Ανωτάτης Διοίκησης του Στρατού (ΟΚΗ).
Βάπτισμα πυρός
Στα τέλη Μαρτίου του 1945 η μεραρχία διέθετε πέντε τάγματα πεζικού, 55 όλμους, 78 πυροβόλα κάθε τύπου και 49 άρματα μάχης και κυνηγούς αρμάτων και αριθμό τεθωρακισμένων οχημάτων και ημιερπιστρυοφόρων οχημάτων μεταφοράς προσωπικού, με συνολική δύναμη περίπου 6.000 ανδρών. Η μεραρχία διατάχθηκε να κινηθεί ανατολικά. Εκεί θα εντάσσονταν στην 9η Στρατιά του στρατηγού Τέοντορ Μπούσε, της οποίας θα αποτελούσε την τεθωρακισμένη εφεδρεία της.
Η γερμανική 9η Στρατιά αποτελούσε το καλύτερο τμήμα που είχε στη διάθεσή της η Ομάδα Στρατιών του “Βιστούλα”, η οποία, υπό τη διοίκηση του στρατηγού Γκόταρντ Χάινριτσι, έφραζε τον δρόμο προς το Βερολίνο στις σοβιετικές δυνάμεις.
Οι δυνάμεις της μεραρχίας συγκεντρώθηκαν στο Γκότμπους, στις 21 Μαρτίου. Ανατολικά του Βερολίνου, σε απόσταση 70χλμ.βρισκόταν η πολιορκημένη, τότε, πόλη του Κίστριν. Η πόλη είχε σχεδόν περικυκλωθεί από τις 31 Ιανουαρίου, κατά τη διάρκεια της μεγάλης σοβιετικής επίθεσης που έφερε τον Ερυθρό Στρατό από την Πολωνία στις πύλες του Βερολίνου.
Παρά τις προσπάθειες των Σοβιετικών, ο πλήρης αποκλεισμός της πόλης δεν επετεύχθη. Ένας στενός διάδρομος, τον οποίο φρουρούσαν με φανατισμό γερμανικές δυνάμεις, συνέδεε την φρουρά του Κίστριν με το γερμανικό μέτωπο.
Η «Müncheberg», στις 22 Μαρτίου έφτασε στην περιοχή του Κίστριν. Ο ίδιος ο Χίτλερ είχε διατάξει την εκτόξευση μιας αντεπίθεσης με σκοπό την άρση της πολιορκίας της σημαντικής σιλεσιακής πόλης. Εκμεταλλευόμενοι τη γερμανική αντεπίθεση, οι Σοβιετικοί εκτόξευσαν τη δική τους επίθεση, με σκοπό την πλήρη περικύκλωση του Κίστριν.
Η σοβιετική επίθεση πέτυχε και η πόλη περικυκλώθηκε. Στόχος της σοβιετικής διοίκησης ήταν ο σχηματισμός μιας εσωτερικής περιμέτρου, η οποία θα επιτηρούσε τη φρουρά της πόλης και μιας εξωτερικής, που θα είχε ως αποστολή την απόκρουση τυχόν γερμανικής αντεπίθεσης.
Η «Müncheberg» εντάχθηκε στο ΧΧΧΧΙΧ Σώμα Πάντσερ, υπό τον στρατηγό Καρλ Ντέκερ. Στο αυτό σώμα ανήκε και η 25η Μεραρχία Γρεναδιέρων Πάντσερ (ΜΓΠα). Το ΧΧΧΧΙΧ Σώμα, εξόρμησε κατά της εξωτερικής σοβιετικής περιμέτρου, με σκοπό τη διάσπασή της, έχοντας σε πρώτο κλιμάκιο την «Müncheberg». Οι δύο, μειωμένης δύναμης, γερμανικές μεραρχίες, δεν κατάφεραν να διασπάσουν τις πολλαπλάσιες σοβιετικές δυνάμεις.
Η «Müncheberg» απέδωσε άριστα στην τριήμερη αυτή μάχη, καταστρέφοντας στο διάστημα 22-25 Μαρτίου 200 σοβιετικά άρματα. Παρόλα αυτά η αντεπίθεση απέτυχε και οι Σοβιετικοί ολοκλήρωσαν την εγκατάσταση της εξωτερικής περιμέτρου γύρω από το Κίστριν.
Η «Müncheberg» δεν υπέστη τόσο σημαντικές απώλειες στη μάχη αυτή. Τα χειρότερα όμως έπονταν. Ο Χίτλερ, αδυνατώντας, ως συνήθως, να εκτιμήσει το ισοζύγιο ισχύος, στο Ανατολικό Μέτωπο, το οποίο πλέον απείχε μόλις 70χλμ. από την πρωτεύουσά του, διέταξε, στις 27 Μαρτίου, την εκτόξευση νέας απελευθερωτική» επίθεσης «…προς άρση της πολιορκίας του Κίστριν», όπως είπε.
Ο Χίτλερ ανέθεσε την ευθύνη διεξαγωγής της επίθεσης στον στρατηγό Μπούσσε. Ο Μπούσσε, σε συνεργασία με τον στρατηγό Χάιντς Γκουντέριαν, αρχηγού του επιτελείου του ΟΚΗ, εκείνην την περίοδο, σχεδίασαν την επιχείρηση, αρνούμενοι να ακολουθήσουν το σχέδιο του Χίτλερ, το οποίο προέβλεπε και επίθεση αντιπερισπασμού από την περιοχή της Φρανκφούρτης επί του ποταμού Όντερ, με τη χρήση των τελευταίων διαθέσιμων εφεδρειών
Η «Müncheberg» εντάχθηκε και πάλι στο ΧΧΧΧΙΧ Σώμα Πάντσερ, μαζί με την 20η και την 25η ΜΓΠα, το Σύνταγμα Γρεναδιέρων Πάντσερ «Furher», το συγκρότημα μάχης «1001 και μια νύκτες» και το 502 Τάγμα Βαριών Αρμάτων των Waffen SS. Οι Σοβιετικοί είχαν μεταφέρει τόσες ενισχύσεις, όμως, στην περιοχή, που οι γερμανικές δυνάμεις βρέθηκαν αντιμέτωπες, κυριολεκτικά με τεράστιες μάζες ανδρών και αρμάτων του αντιπάλου, την ώρα που το σοβιετικό πυροβολικό, “γάζωνε” τις γερμανικές γραμμές με μια βροχή φωτιάς και σιδήρου.
Κατά συνέπεια, παρά τη γενναιότητα των επιτιθεμένων Γερμανών, η επίθεσή τους πνίγηκε στο αίμα. «Το ερυθρό πυροβολικό βάλλει με τόσο καταστροφικά αποτελέσματα εναντίον μας, που ομάδες ανδρών, με κουρελιασμένα νεύρα, φεύγουν πανικόβλητοι στα μετόπισθεν», έλεγε Γερμανός αξιωματικός, σε αναφορά του προς τα προϊστάμενα κλιμάκια.
Η «Müncheberg» που αποτελούσε τον πολιορκητικό κριό της επίθεσης, προκάλεσε σοβαρές απώλειες στους Σοβιετικούς, αλλά δεν κατάφερε να διασπάσει το μέτωπό τους και να ενωθεί με την πολιορκημένη φρουρά. Οι Σοβιετικοί αντεπιτέθηκαν κατά της 20ης ΜΓΠα που πλαγιοφύλασσε την «Müncheberg» και την συνέτριψαν. Ο υποστράτηγος Μούμμερτ, για να μην περικυκλωθεί, διέταξε την υποχώρηση και της «Müncheberg», η οποία υπέστη, αυτή τη φορά, σοβαρές απώλειες, κατά τη φάση της απαγκίστρωσης.
Η αντίδραση του Χίτλερ
Πίσω στο Βερολίνο ο Χίτλερ, σε έξαλλη κατάσταση, ευρισκόμενος, μετά τα νέα της αποτυχίας κάλεσε στο καταφύγιό του τον Μπούσσε και τον Γκουντέριαν. Μόλις ο Μπούσσε άρχισε να αναπτύσσει την αναφορά του για τα αίτια της αποτυχίας της επίθεσης, ο Χίτλερ πετάχτηκε όρθιος από το κάθισμά του και άρχισε να τον κατηγορεί για αμέλεια και δειλία.
Ο Μπούσσε δεν αντέδρασε, αλλά ο Γκουντέριαν, με τη σειρά του, διέκοψε, με απότομο τρόπο τον Χίτλερ. «Σας έχω ήδη εξηγήσει…», άρχισε να λέει. Ο Χίτλερ, κατακόκκινος από οργή δεν τον άφησε να ολοκληρώσει τη φράση του. «Εξηγήσεις, δικαιολογίες. Μόνο αυτό έχετε να μου προσφέρετε. Τότε πείτε μου ποιος φταίει για την αποτυχία στο Κίστριν, τα στρατεύματα ή ο Μπούσσε;», είπε.
Ήταν η σειρά του Γκουντέριαν να «εκραγεί». «Ανοησίες. Όλα αυτά είναι ανοησίες», ούρλιαξε κατά πρόσωπο στον εμβρόντητο Χίτλερ. «Ο Μπούσσε δεν φταίει. Σας το είπα ήδη. Ακολούθησε τις διαταγές σας και χρησιμοποίησε όλα τα διαθέσιμα πυρομαχικά, ότι είχε. Ούτε οι άνδρες φταίνε. Κοιτάξτε τον αριθμό των απωλειών. Δείτε τον. Οι άνδρες έκαναν το καθήκον τους. Η αυτοθυσία τους το αποδεικνύει», είπε κραυγάζοντας.
«Απέτυχαν, απέτυχαν», κραύγασε με την σειρά του ο Χίτλερ. «Όλοι στο επιτελείο είναι ηλίθιοι απατεώνες, χοντροκέφαλοι που με εξαπάτησαν και με παραπληροφόρησαν», είπε. Σε έξαλλη κατάσταση ο Γκουντέριαν ξέσπασε χωρίς προηγούμενο.
«Σας παραπληροφόρησαν; Μήπως σας παραπληροφόρησε και η έκθεση του Γκέλεν για την δύναμη των Ρώσων; Όχι βέβαια. Τι γίνεται με τις εγκλωβισμένες στην Κουρλανδία μεραρχίες μας; Ποιος σας παραπληροφόρησε σχετικά με αυτές ; Πότε προτίθεστε να τις απαγκιστρώσετε από εκεί;», του φώναξε. Ο Χίτλερ αντί άλλης απάντησης απέπεμψε τον Γκουντέριαν.